President Obama heeft de taak die hem voor het resterende jaar van zijn presidentschap bezig kan houden, op een presenteerblaadje aangereikt gekregen, maar we moeten vrezen dat hij het daar zal laten liggen en dat waarschijnlijk ook zijn opvolger zich er niet mee bezig zal houden, tenzij het catastrofaal uit de hand gaat lopen.

In Ferguson, Missouri kwam twee jaar geleden een gevaarlijk etnisch conflict boven water waar de problemen die wij in Europa met de moslims hebben een peulenschil bij lijken te zijn. Van de Amerikaanse zwarten integreert iedere generatie een deel, maar het niet geïntegreerde deel van die bevolkingsgroep blijft maar groeien. Hun levensstijl is in etnisch opzicht anders dan die van de geïntegreerde bevolking en hij wordt door de rest van de bevolking niet geaccepteerd. Het aantal conflicten neemt ieder jaar toe.

De berichtgeving over de rellen in Ferguson zijn in Nederland nogal eenzijdig geweest. De politie krijgt de schuld en de geweldpleging wordt gepresenteerd als een begrijpelijke reactie van een tot het uiterste getergde zwarte bevolking. Maar de waarheid is dat de politie niet weet hoe ze de orde in de zwarte wijken anders moet handhaven dan met behoorlijk wat geweld. Een groot deel van die politie is trouwens zwart, iets wat in Nederland ook nauwelijks wordt vermeld.

Wat die berichtgeving betreft, de ongewapende zwarte tiener bleek een jonge reus te zijn die niet aarzelde om van zijn fysieke overwicht gebruik te maken om te intimideren en te roven. De gepubliceerde foto’s leveren bewijs daarvoor, maar dominee Jackson wist er niet anders op te reageren dan door te zeggen dat het roven van sigaren geen excuus is voor het doodschieten van een ongewapende puber.

Het lijkt duidelijk dat de politieman in kwestie in zelfverdediging heeft gehandeld. Het is erg onwaarschijnlijk dat hij, zoals Jackson suggereerde, in koelen blode en als het ware voor zijn genoegen een zwarte jongen heeft geliquideerd.

Het optreden van de overheid tegen de daarop volgende rellen leek mij niet erg effectief. Die avondklok had men beter om acht uur ’s avonds kunnen laten ingaan en tegen overtredingen van het verbod tot samenscholing had onmiddellijk en met een grote overmacht moeten worden opgetreden. In de zwarte voorsteden van Amerika wordt het leven nog ondragelijk dan het toch al is als het gewelddadige deel van de bevolking het daar voor het zeggen krijgt in plaats van de politie.

Op zich lijkt het me een verstandig besluit geweest om een geïntegreerde zwarte politieman tot hoofd van het corps te benoemen. Voor de man in kwestie heb ik bewondering. Wat hij doet is voor hem persoonlijk helemaal niet ongevaarlijk en de kans dat hij de stad weer rustig zou kunnen krijgen alleen door een appel op hun betere gevoelens te doen leek me klein.

De stad Ferguson staat niet alleen. De problemen die zich daar voordoen zie je in alle zwarte ghetto’s in het land en veel ervan zijn heel wat groter dan het voorstadje van St Louis dat in Augustus zo in de aandacht stond.

Hoe de president dit probleem aan moet pakken is niet duidelijk. Het is niet een nieuw probleem en al een eeuw lang wordt er in Amerika gestudeerd op een oplossing. Tot nu toe, als we eerlijk zijn, zonder veel resultaat. De ghetto’s blijven een bron van armoede, misdaad en geweld. Wie er aan ontsnapt en zich aanpast wordt opgenomen in de reguliere samenleving en wordt daar ook niet vaak meer gediscrimineerd. Maar wie onderdeel blijft uitmaken van de separate zwarte gemeenschappen lijkt gedoemd tot een miserabel leven.
Natuurlijk moet er wat worden gedaan aan de criminele toestanden in de ghetto’s maar dat moeten de bewoners zelf doen en niet de afgevaardigden van een andere cultuur. Die ene zwarte politiechef die ze in Ferguson hebben benoemd gaat niet helpen. Die is lid van het zelfde corps en kan alleen optreden met hulp van zijn blanke collega’s. Een bedrijfscultuur verander je niet in je eentje.

De president van de VS is nu zelf zwart en daarom beter in staat dan iemand anders om met het soort radicale oplossingen te komen, waarvoor een blanke president zou worden weggehoond. Misschien moet je denken aan iets als een aparte zwarte staat ergens in het zuiden van het land met een grote mate van autonomie. Daar zouden ze dan een volledig zwarte infrastructuur kunnen opzetten zonder interferentie van de blanken en op hun eigen manier de problemen van de zwarte samenleving kunnen aanpakken. Wie denkt dat die mensen elkaar dan uit zouden gaan moorden onderschat denk ik de veerkracht die samenlevingen vertonen als je ze de gelegenheid geeft zich zelf te organiseren. Dat zal dan op manieren gebeuren die de blanke Amerikanen misschien niet kunnen goedkeuren, maar wel zo dat er een orde komt waar men in de zwarte communities mee leven kan.

De ghetto’s in de rest van het land zouden dan een voor een met de grond gelijk moeten worden gemaakt en de bevolking geëvacueerd naar het nieuwe zwarte vaderland. Ieder die wil studeren in de US of daar een baan kan krijgen moet in de gelegenheid worden gesteld terug te komen maar nieuwe zwarte ghetto’s zouden in de VS niet meer moeten worden geduld. Men zou moeten doen wat burgemeester Thomassen in Rotterdam ooit heeft voorgesteld om de immigratie van allochtonen onder controle te houden: niet meer dan twee gezinnen per blok toelaten en erop toezien dat men zich aan de algemeen geaccepteerde leefregels houdt.

Etnische conflicten zijn de lastigste die men hebben kan. Ze zijn alleen oplosbaar door de vijandige etniciteiten te scheiden. Alle andere oplossingen zijn intussen wel geprobeerd, maar geen ervan heeft ooit succes gehad.

Men treurt algemeen over de constatering dat het minder goed gaat met het verdwijnen van de rassendiscriminatie in de VS dan eerder wel gedacht. De schuld daarvoor lijkt in hoofdzaak bij de Amerikaanse politie te worden gezocht die als een leger is bewapend en veel te hard optreedt tegen gekleurde mensen, ondanks dat zowel de lokale als de federale politie tegenwoordig voor een substantieel deel uit gekleurde mensen bestaat.

Ik waag te betwijfelen of het een juiste analyse is om de schuld bij de politie te zoeken. In elk geval is het geen volledige verklaring. Ik kwam nogal eens in de VS, omdat een van mijn kinderen daar leeft. Die heeft daar intussen op vier of vijf verschillende plekken gewoond en overal waar ze woonde waren geïntegreerde gekleurde mensen, die met hun buren verkeerden zonder dat mij opviel dat daarbij van discriminatie sprake zou zijn.

In de plaats waar ze nu woont, in Troutdale in de buurt van Portland OR, woont er wel een handvol Mexicanen, maar geen zwarten. In Chicago en Richmond, waar ze eerder woonde, woonden er wel zwarten in hetzelfde appartementencomplex. In beide plaatsen vormde niet die buren maar vooral het uitgestrekte zwarte ghetto gebied het probleem. Dat was een vreemde wereld die de andere mensen bij voorkeur meden.

Het probleem met de zwarte wijken is dat de mensen zich daar anders en met name crimineler en gewelddadiger gedragen dan in de rest van Amerika. Het probleem ligt niet bij de individuele zwarten die hebben laten zien goed te kunnen functioneren in de blanke samenleving, als ze maar eenmaal uit het getto zijn ontsnapt. Het probleem ligt bij de zwarte gemeenschappen die er een leefwijze op na houden die botst met de normen en waarden van de reguliere US of A.

Het is de interferentie van die twee ongelijksoortige gemeenschappen die de problemen veroorzaakt. Het is zinloos om daar schuldigen bij te zoeken. Vast stellen wie schuldig is geweest en wanneer in het verleden de verkeerde weg bewandeld is, gaat niet helpen bij het oplossen van de problemen van vandaag. Het probleem lost zich zelf niet op, dat is intussen wel gebleken.

Wie de ontwikkeling van de zwarte woonoorden in de laatste honderd jaar bekijkt komt er niet omheen dat het uitzichtloos blijft. Iedere generatie lukt het een deel van de jongeren om eruit te komen en zich te vestigen in het andere Amerika maar iedere generatie blijven niettemin de ghetto’s groeien. Laten we dat zijn gang gaan dan zijn we op weg naar een catastrofe.

De zwarten leven in hun woonoorden in hoofdzaak van de social security en ze vormen een bron van geweld en criminaliteit. De affaire in Ferguson is een heel goed voorbeeld. Een politieman hield een man aan die net een sigarenwinkel beroofd had en midden op de straat liep, met zijn buit in de hand. Een politieman hield hem aan en werd door de rover bedreigd. Er ontstond een gevecht hij probeerde het pistool van de agent te pakken en de politieman schoot hem neer. Meteen ontstond er oproer in het stadje en de zwarte inwoners meenden dat hun groot onrecht was aangedaan. Maar over de feitelijke gang van zaken lopen de verhalen van de politie en van de omstanders uiteen.

Hoe het precies zit heeft de federale overheid kunnen uitzoeken, die de politie gelijk gaf. Maar intussen is wel duidelijk dat dit soort ghetto’s in een overigens beschaafde samenleving niet moet worden geduld. Als de Amerikanen verstandig zijn zorgen ze dat er een leefbaar alternatief komt voor de zwarte bewoners.

Een zwarte staat waar de zwarte gemeenschap een eigen leven kan gaan leiden met een eigen regering en een eigen politie, zoals president Lincoln dat ooit bedacht heeft maar dan in de VS zelf. Dan zullen ze zelf zorgen dat het antisociale gedrag, dat nu kenmerkend is voor de ghetto’s, tot het verleden gaat behoren. Misschien kunnen ze dan ook dominee Jackson meenemen, wat good riddance zou zijn of bad rubbish.

Geïntegreerde zwarten en andere gekleurde Amerikanen zullen bevrijd raken van het stigma dat de zwarte ghetto’s nog steeds aan alle gekleurde Amerikanen bezorgen.

—————————————————————————————–

Dit essay verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp