Toon Kasdorp bekeek ooit het presidentiële debat tussen Sarkozy en Ségolène Royal, en constateerde als resultaat politiek gekleurde berichtgeving.

Ik heb afwisselend op een Franstalige en een Engelstalige zender gekeken naar het debat tussen Ségolène Royal en Sarkozy. Al is mijn Engels een stuk beter dan mijn Frans, ik had toch het gevoel dat ik wat miste op die Amerikaanse zender. Op den duur keek ik daarom alleen naar de TF en daarbij viel op dat Sarkozy het inhoudelijk veel beter deed. Niet zo maar een beetje beter, zoals ik eerst dacht, maar met een zichtbaar klasseverschil.

Regelmatig leek Ségolène Royal helemaal niet te begrijpen waar het over ging. Zoals bij de discussie over de 35-urige werkweek. Sarkozy bepleitte een langere werkweek op basis van vrijwilligheid. Hij wilde die met fiscale en parafiscale maatregelen faciliteren. Royal was in reactie daarop van mening dat de werkgevers beter jonge academici in dienst konden nemen die nu werkeloos rond liepen. Sarkozy legde uit dat harder werken per werkplek nieuwe banen creëert in de economie en dat het een vergissing is te menen dat werkgelegenheid een soort koek is waarvan de een minder krijgt op het moment dat een ander meer krijgt. Het is juist zo dat als iemand harder werkt hij de diensten van steeds meer anderen nodig heeft. Hij wees daarbij op buitenlandse onderzoeken en ervaringen. Royal keek wat glazig en herhaalde nog maar een keer haar sound byte over de jonge academici, schijnbaar ook zonder zich te realiseren dat niet alle banen voor jonge academici geschikt zijn.

Zij vroeg zich af wat Sarkozy als minister gedaan had aan het verdwijnen van banen naar het buitenland, maar begreep kennelijk niet dat banen alleen maar in Frankrijk zijn te houden als ze daar productiever zijn dan in het buitenland. Ze nam het woord entreprise voor en na in de mond, in navolging misschien van François Bayrou, van wie ze de stemmen kennelijk graag wilde overnemen, maar gaf niet de indruk te weten wat zich in de ‘entreprises’ afspeelde. Zij beriep zich steeds op haar ervaringen bij bezoeken aan Parijse ziekenhuizen en werd boos omdat Sarkozy naar haar mening het probleem van de gehandicapte kinderen onvoldoende serieus nam. Zij stelde naar aanleiding van twee gevallen van verkrachting van vrouwelijke politieagenten voor om hen voortaan onder begeleiding naar huis te laten brengen. Sarkozy reageerde daar verstandig genoeg alleen met een glimlach op, maar moet ook gedacht hebben, wat moeten we dan met al die vrouwelijke metrobestuurders en denk ook eens aan al die verpleegsters met nachtdienst. Allemaal politiebegeleiding naar huis?

Ségolène Royal sprak met animo en zonder versprekingen of aarzelingen. Maar wat ze te zeggen had getuigde van een incompetentie die men niet zou mogen verwachten van iemand die president van Frankrijk wil worden.

Dan de reacties achteraf. Neem Martin Brill in de Volkskrant. Had een huis in Frankrijk, hield van Frankrijk, sprak de taal. Was allesbehalve een domme man. Zag hij hoe Ségolène Royal in feite afging in het debat? Nee, hij vond haar boven verwachting sterk. Ze had haar zaken goed voor elkaar en koos voortdurend de aanval. Jawel, dat deed ze met name door haar opponent zelden te laten uitspreken zodat we regelmatig dat beschamende tafereel hadden van twee debatterenden die door elkaar heen aan het spreken zijn. Brill vond haar kritiek terecht dat de proponent voor zero tolerance niet één politiebureau extra had weten te bouwen gedurende zijn periode als minister van binnenlandse zaken, terwijl hij toch zelf de ervaring moet hebben als Franse bouwheer dat zo iets daar binnen één regeringsperiode helemaal niet gestart kan worden. Daarvoor had eerst de hele Franse bureaucratie moeten worden omgebouwd en daar ging Sarkozy niet over. De Villepin was premier en Chirac president in die periode, niet Sarkozy.

Natuurlijk, Royal zag er een stuk beter uit dan Sarkozy, was ook beter gekleed en haar Frans was voortreffelijk, elegant en ook voor een buitenlander goed verstaanbaar. Maar wat ze te zeggen had was doorgaans onder de maat. Dat had Brill horen op te vallen en is hem waarschijnlijk ook wel opgevallen. En ook al spreekt ze zo nu en dan goede bedoelingen uit, zoals bijvoorbeeld op het terrein van de verbetering van de werkgelegenheid, als ze geen idee heeft hoe dat moet worden verwezenlijkt, wat zou ze dan moeten doen daar in het Elysée? Efficace is het Franse begrip voor datgene wat Royal en de Frans Parti Socialiste missen. Sarkozy weet tenminste waar hij over praat en dat lijkt een noodzakelijke eerste voorwaarde om president te worden.

Dat Brill over het te kort schieten van Royal alleen in het voorbijgaan en bedekt rapporteerde, had misschien meer met zijn politieke sympathieën te maken dan met zijn opmerkingsgaven en onderscheidingsvermogen. Maar het resultaat was dat we hier in Nederland slecht werden voorgelicht.

---

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp