De evolutie is vaak grilliger dan logisch denkende mensen bevatten. In zekere zin een bewijs uit het ongerijmde voor de afwezigheid van een goddelijk plan.

Vogels stammen af van de dinosauriërs, van de coelurosauriërs om precies te zijn en binnen de groep coelurosauriërs weer van de maniraptora.

Veel coelurosauriërs waren tweebenig en de reconstructie aan de hand van de fossielen geeft voor sommige soorten een opvallende gelijkenis met de grote loopvogels, waar tegenwoordig de Afrikaanse struisvogel van over is en de emoe uit Australië.

Of al deze dinosauriërs ook veren hadden is niet bekend, maar dat is best waarschijnlijk eigenlijk. Veren zijn ontstaan uit de schubben van reptielen, dus dat zou heel goed kunnen. Dinosauriërs hadden gemiddeld een laag zwaartepunt, wat onder meer de mogelijkheid bood voor de kolossale omvang van sommige soorten. Dat lage zwaartepunt kon bestaan bij de gratie van de lichte constructie van de beenderen in het bovenste deel van het lijf.

Die lichte constructie maakt de vorming van vleugels mogelijk, al hadden zowel de lichte beenderen als de vleugels bij de meeste coelurosauriërs een heel andere functie dan vliegen. Ze maakten een efficiënte voortbeweging op twee poten mogelijk, ongeveer zoals nu nog bij loopvogels valt waar te nemen: het lage zwaartepunt geeft stabiliteit en de vleugels geven wendbaarheid en stabiliteit bij hoge snelheden.

Dat tweebenige dinosauriërs zich tot vliegende reptielen en vliegende reptielen zich tot vogels hebben ontwikkeld leert de paleontologie en dat is een logische ontwikkeling. Maar dat vleugels en vogelbotten ooit een heel andere functie gehad hebben dan vliegen is minder voor de hand liggend. Het is een van de onverwachte tegenbewijzen voor de belangrijkste kritiek op Darwin’s theorie, dat tussenvormen nooit kunnen ontstaan omdat ze geen zelfstandige overlevingsmogelijkheid bieden.

Steeds weer blijkt dat die tussenvormen wel degelijk een functie hebben, maar vaak een heel andere dan uit de latere functie zou kunnen worden afgeleid. Vleugels om beter te kunnen lopen en longen om beter te kunnen drijven, je zou het niet verzonnen hebben.

---

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp

Meer over evolutie en wat daarbij komt kijken vindt u hier.