DE WERELD NU

Groot-Brittannië lijkt op weg naar de uitgang

Brexit

Afgelopen weekend kwam in Groot-Brittannië een kiezersonderzoek naar buiten, dat liet zien dat voor het eerst sinds langere tijd, het antwoord naar Nee zou gaan overhellen.

COKwCe6W8AAy4gI

Per saldo lijkt deze peiling nog niet heel erg schokkend. De marge van tussen Ja en Nee is klein, het beslissingsmoment ligt ver in de toekomst. Wat hier belangrijk aan is, is te zien hoezeer veel mensen op korte termijn denken. En gezien de wijze waarop de grote media tenderen naar het afdekken van allerlei onplezierige gebeurtenissen, is dat iets om in het achterhoofd te houden. Op zich is ook dit geen nieuws, maar wel een aardige illustratie hier.

Desondanks is de volksverhuizing die thans in Europa plaatsvindt – en die de gebeurtenissen in Calais volledig van de voorpagina hebben verdrongen – iets wat in het collectief geheugen zal blijven hangen. Dit is vooral geen gewaagde voorspelling, omdat het eenvoudig is te zien dat de ellende in Duitsland nog maar zo pas begonnen is. En dat het onwaarschijnlijk lijkt dat groeiende moeilijkheden daar effectief onder het tapijt gehouden kunnen worden.

Er zal dus een voortdurende stroom argumenten de weerzin tegen de EU voeden – aangezien de mensen die in Duitsland stampij gaan maken, op een bepaald moment ook het recht zullen hebben naar het UK te emigreren. Het anti-EU kamp zal niet nalaten daar consequent op te wijzen.

Dan hoeft er maar een kleine dip in de economie te komen, en het pleit is beslecht.

En de komst van die dip is waarschijnlijk. Wereldwijd rommelt het op de beurzen. Zowel in Japan, China als de USA zijn signalen waarneembaar dat er een grote beurscorrectie aan gaat komen. En dat is dan nog slechts de boze buitenwereld die argumenten aandraagt om tegen de EU te stemmen. Maar ook binnen het UK zullen de politieke krachten zich ten faveure van een Brexit bewegen.

De analogie met de gebeurtenissen in Schotland na het mislukte onafhankelijkheidsreferendum mogen niet vergeten worden. Dat zal het Britse electoraat namelijk ook niet vergeten. De ironie wil, dat een verlaten van de EU voor de SNP een uitstekend argument is om uit het UK te stappen – zeker als Schotland – zoals verwacht – in grote meerderheid stemt voor blijven binnen de EU. Wordt een EU-vertrek daarentegen tegengehouden met de Schotse stemmen als doorslaggevend (een reëel scenario), dan zal vanuit Engeland de roep om Schotse onafhankelijkheid sterker worden. De verdeeldheid binnen Groot-Brittannië zal in ieder geval sterker worden, mogelijk sterker dan de bindende krachten.

Traditioneel is de enige mainstream partij die compromisloos vóór het lidmaatschap der EU is, die der LiberalDemocrats. Het is ook de enige politieke partij die – naast UKIP -van dit referendum zal profiteren. Maar de grote klappen zullen vallen bij Labour en Tories. Binnen de Conservatieven is een sterke roep om uit de EU te treden. Een te actieve campagne pro-EU kan een scheuring richting UKIP tot gevolg hebben, de val van het kabinet-Cameron en het ontstaan van een nieuwe grote formatie op rechts.

Labour zal daarvan niet profiteren. Niet alleen niet omdat de partij zelf verdeelder is over de EU dan gemeenlijk gedacht, maar ook door de interne gevechten rond het leiderschap. Naar verwachting wordt Jeremy Corbyn volgende week leider, en daarmee wordt tevens het startschot geleverd voor een paar jaar interne partijoorlog, die door een EU-referendum nog verbitterder zal zijn dan toch al mocht worden verwacht.

Brexit is redelijkerwijs het startschot voor een uiteenvallen der EU.

Zoals een bekende Chinese vervloeking gaat: Moge U leven in interessante tijden.
En dat doen we.