Door de Brexit zijn we Griekenland wat vergeten.

Het europrobleem is trouwens niet alleen maar Griekenland, al zal een oplossing daar misschien wel moeten beginnen. Door verwaarlozing is het Griekse schuldenprobleem een europrobleem geworden dat nu is gaan lijken op de eerdere bankencrisis: het onderlinge vertrouwen bij de banken, in de zuidelijke Eurolanden is weg, vooral in Italië. Daardoor dreigt daar de geldcirculatie te stokken.

Dat is de reden waarom ook Amerika en andere grote financiële spelers druk op de Europeanen blijven uitoefenen. Het gaat er niet zo zeer meer om met welke oplossing men komt, als er maar gedecideerd wordt opgetreden. Het is duidelijk dat Duitsland hier het voortouw moet nemen en dat het dat pas zal doen na de Bondsdagverkiezingen volgend jaar. Men moet daar eerst intern draagvlak zien te krijgen, dan de Noordelijke staten achter een voorstel verenigen en dat dan doordrukken bij de rest. Een heel programma waarbij van alles fout kan lopen.

Dan de inhoud van het voorstel. Ik denk dat we ons over de irritatie die we voelen over de Grieken heen moeten zetten. We zullen via de ECB de vorderingen op Griekenland uit de markt moeten nemen voor whatever de reële waarde is op dat moment. Dat aanbod moet een paar weken geldig blijven en de banken die er geen gebruik van maken moeten het zelf weten. Griekenland erkent vervolgens alleen nog de schulden aan de ECB. Het stapt uit de euro en de Neodrachme, die bij uitgifte gelijk is aan de euro devalueert tot een niveau waarop Griekenland weer concurrerend wordt. De ECB ruilt de bestaande eurovorderingen in voor Neodrachme vorderingen die we zullen moeten afwaarderen tot zestig procent van het gemiddelde Griekse BNP over de laatste vijf jaar.

Daarmee is het probleem Griekenland van de baan en houden we de andere zuidelijke EU landen over. Daarvan zullen de schulden een tijdlang renteloos moeten worden gemaakt en er zal een strak aflossingsschema moeten komen, aangepast per land. Dat zal werk worden voor de Trojka. Wie meent zich de euro niet meer te kunnen permitteren stapt uit, zodra de schuldenlast is gedaald beneden een afgesproken peil.Er moet een stabilisatiepact komen met nieuwe strengere regels en een commissaris, niet van de EU maar van de ECB, die op naleving toeziet en die boetes op kan leggen.

Op dit plan zijn een aantal varianten denkbaar. Een ervan is dat de Noordelijke landen gezamenlijk uit de Euro stappen en of met een gezamenlijke munt of met gekoppelde munten verder gaan. Dat heeft het voordeel dat de euro devalueert en de schulden van de Zuidelijke landen door de Noordelijke gemakkelijker gesaneerd kunnen worden.

Als na onderhandelen een Duits plan niet wordt geaccepteerd door de zuidelijke en oostelijke landen, zeggen we het EU verdrag op en maken een nieuwe Europese overeenkomst zonder Europees parlement en zonder Commissie, maar met organisaties als de ECB die door de lidstaten worden geregisseerd. Iedere van die organisatie zal een bestuur krijgen dat beslissingen kan nemen die alle lidstaten aangaan. Dat bestuur legt jaarlijks verantwoording af aan de vergadering van lidstaten en heeft een zittingsduur van minimaal vier en maximaal zeven jaar.

We moeten niet doorgaan met het bestaande bestel. Als we niet op korte termijn een Europese organisatie op kunnen zetten die soepel werkt kunnen we er beter mee ophouden. Het is bovendien een illusie te menen dat de wereld geldcirculatie definitief gered zal zijn als de eurocrisis is opgelost. Maar als we nu geloofwaardige maatregelen nemen zou er in elk geval in Europa een autoriteit komen die besluiten kan nemen. En dat zal nodig zijn.

---

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp