De onderhandelingen over Eurobonds en het Europese ‘wederopbouwpakket’ laten zien waar het ditmaal echt om gaat. De financiële federalisering van de EU.

Nederland wil best meebetalen aan de problemen die door de Corona-crisis zijn veroorzaakt, en is derhalve wel degelijk solidair [1]. Tegelijkertijd weigert ons land nog steeds categorisch het onderwerp Eurobonds te sanctioneren. En daarin is het niet de enige vastbesloten tegenstribbelaar (rechts), al wordt dat door de linkse partijen in Nederland [2] wel gesuggereerd. Daardoor is een zogenaamd uitpraatgesprek van Rutte met de premiers van Spanje en Italië [3] eigenlijk totaal zinloos.

Hoe scherp het gespeeld wordt maakte Frankrijk gisteren duidelijk toen het met een loos dreigement kwam, dat hier en daar toch wat commotie veroorzaakte. Frankrijk gaf te kennen te overwegen meet een selecte groep landen een eigen Corona-lening in de markt te willen zetten. Via Reuters:

France could consider debt issuance initiatives with a small group of euro zone countries in future if there is no unanimity within the bloc, a French presidency official said on Wednesday.

Mij lijkt dat een geweldig domme zet, en de verdere stilte er over bevestigt die opinie. Want dat wordt dan een lening die volledig los wordt gemaakt van eurozone-bemoeienis, omdat een aantal landen – de anti-Eurobonders – zich er van zal distantiëren  Eventueel door een opt-out te bedingen. Wat dat gaat betekenen voor de rente die de markt dan voor deze exercitie vragen gaat zal te pijnlijk zijn om dit echt doorgang te laten vinden. Van mij mag het – het zou een eerste stap zijn op weg naar een neuro/zeuro-herordening.

“Let’s be very clear: That’s not our wish. It’s better to do this collectively in a euro zone format”, the official told reporters when asked about a proposal by former European Commissioner Pascal Lamy to bypass German opposition to joint euro zone debt issuance.

Het zou tevens grote schade toebrengen aan de Frans-Duitse as – de binnenkracht bij bijna alle EU-besluitvorming. Kortom; het is iets dat Frankrijk zich niet veroorloven kan. ook niet omdat ook Frankrijk sinds gisteren officieel in een recessie zit. Waarom dan toch deze poging?

Omdat Frankrijk zich ook moeilijk veroorloven kan dit niet te doen. Het land is ook de informele leider van de groep zuidelijke landen waarvan Spanje en Italië de meest prominente zijn, en die landen nu laten spartelen zou betekenen dat Frankrijk aan invloed verliest binnen de Zuid-Europese groep. En dat is dan weer een gevoelige aderlating in het algemene politieke spel binnen de EU. Derhalve voelt het land zich verplicht in ieder geval ook steunplannetjes te lanceren die weliswaar niet realistisch zijn en die het land ook niet graag werkelijkheid zou zien worden, maar die het desalniettemin doet om Spanje en Italië haar goede intenties te tonen en uiteindelijk de schuld van het mislukken te kunnen schuiven op de groep Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Finland.

Het gaat nu niet gebeuren, en ook in de toekomst zie ik het er niet van komen. NB: hoe minder belangrijk de positie van een official die met het voorstel komt, des te minder serieus hoeft u het te nemen:

“But the question is posed for the future about whether a certain number of things can be done in a smaller format in terms of solidarity, even issuance,” the official said.

Dat de voorzitter van de ECB / de Française Lagarde – daar nog een serie loze leuzen achteraan gooide voegde er verder weinig aan toe, behalve dat het steunpakket er wel komen moet.

Donderdag komt de Eurogroep – de ministers van Financiën van de Eurozone – opnieuw samen om een akkoord te vinden over een pakket van steunmaatregelen. Een eerste overleg in de nacht van dinsdag op woensdag mislukte. Het grote twistpunt is de uitgifte van ‘Corona-bonds’ of gemeenschappelijk schuldpapier. Zuidelijke lidstaten zijn vurige voorstanders, maar een aantal noordelijke lidstaten – Nederland op kop – wijzen dat idee resoluut af.

Maar daarover gaat dit eigenlijk niet. De Corona-crisis leek voor de PIGS¨[4] een grote kans voor de zuidelijke lidstaten om middels Eurobonds de financiële federalisering van de EU door te drukken. Het verzet van Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Finland toont dat die niet bereid zijn die stap nu te nemen, ondanks dat bij elk hun binnenlandse progressieve oppositie er wel brood in ziet. Die zien dit als een versnelde stap naar verdere eenwording van de EU. Dat dat voor elk van deze landen een geweldige achteruitgang in welvaart zou betekenen nemen ze uit ideologische overwegingen graag voor lief – als ze dat al geloven. Het zou niet de eerste geloofskwestie van Politiek Links zijn die desastreus uitpakt.

---

1. Dat de definitie bij linkse partijen van solidair een andere is dan die het woord feitelijk impliceert heeft alles te maken met de overweging bij linkse partijen als D66, GL en PvdA dat Nederland op zou moeten gaan in een Europese federatie.
2. De SP is op dit punt bepaald niet ‘links’, al zullen ze dat om redenen van ideologische verantwoording niet graag zo uitleggen. Desalniettemin is het een feit.
3. Deze landen voeren de het van voorstanders van Eurobonds aan, ook omdat hun eigen leenpositie al vrijwel volledig is ingezet voor eerder beleid. Eurobonds zou hen een optie geven opnieuw en relatief goedkoop bij te lenen. Want als Italië nu op grote schaal moet gaan bijlenen gaat het land richting een staatsschuld van 200% BNP (inclusief de recessie heden).
4. PIGS – Portugal, Italië, Griekenland, Spanje

---

Eerder werd over het probleem Eurobonds al politiek gebakkeleid tijdens de Griekse crisis  Veel daarover vindt u op Veren of Lood hier.