Martijn van Calmthout, wetenschapsredacteur van de Volkskrant, noemde het op woensdag 2/11/11, in een hoofdredactioneel commentaar, verbijsterend dat de wetenschappelijke omgeving van Stapel het bedrog niet had opgemerkt. Het is minder verbijsterend voor wie ooit de moeite heeft genomen zich in de va et vients van de Nederlandse sociologie en haar dochter wetenschappen te verdiepen.

Van Calmthout had gelijk dat iedere statisticus lont had horen te ruiken toen de hypotheses van Stapel steevast juist bleken te zijn. De kans dat dit in werkelijkheid het geval is, is haast astronomisch klein, ook in de bètawetenschappen, waar het probleemveld zoveel simpeler is dan op de gammafaculteiten en de uitkomsten navenant beter voorspelbaar.

Die blunder is volgens Van Calmthout de wetenschappelijke omgeving van Stapel vol aan te rekenen. Die omgeving, dat zijn dus de sociologische faculteiten van de UvA, van Groningen en van Tilburg. Het volstaat niet om Stapel zijn congé te geven en dan over te gaan tot de orde van de dag, vond hij.

Dat is vier jaar geleden en denkt U dat er sindsdien iets is gebeurd? Het staat nu wel vast dat men op de Nederlandse sociologische faculteiten niet voldoet aan de primaire eisen die aan een wetenschap kunnen worden gesteld, precies zoals Richard Feynman beweerde in dat prachtige filmpje over sociologie als wetenschap. In de praktijk betekent dit dat niemand iets heeft aan hun wetenschappelijke resultaten. Voor zover mij bekend worden die dan in het bedrijfsleven ook volledig genegeerd. Alleen de overheid, waar het aantal sociologen verhoudingsgewijs zo veel groter is dan in de rest van de samenleving, doet nog wel eens wat sociologisch, maar verder eigenlijk niemand.

Er zijn veel sociologen die na hun afstuderen een baan nemen waar een academische kwalificatie voor vereist is, het doet er niet toe welke. Die mensen zijn na verloop van tijd niet van andere academici te onderscheiden, maar je zou je kunnen afvragen of men het in dat soort beroepen ook niet net zo goed zonder academische kwalificaties zou kunnen stellen.

Het lijkt mij het overwegen waard om in het kader van doelmatige bezuinigingen de sociologische faculteit op alle universiteiten en hoge scholen in Nederland op te heffen. Op de biologische subfaculteit kan dan een nieuw studierichting maatschappijkunde worden opgezet. Daar hoort maatschappijleer thuis.

————————————————————————————————————-

Dit artikel verscheen ook op het blog van Toon Kasdorp.