Cees Fasseur heeft ooit het ontwerp voor de tegenwoordige politiewet geschreven, toen hij nog raadsadviseur was bij justitie.

Als Fasseur het dus een slechte wet noemt in de Volkskrant van 19/12/09 dan weet hij waar hij het over heeft. Die wet is overigens niet slecht omdat hij slecht geschreven zou zijn of formeel juridisch fouten vertoont. Hij deugt niet, volgens de hooggeleerde jurist/historicus omdat de uitwerking anders is dan de wetgever zich die had voorgesteld. Het is goed dat iemand met verstand van zaken dat constateert en van zijn deskundigheid gebruik maakt om het publiek en de Tweede Kamer via de media op de hoogte te stellen

Er ontstaan in de 25 regio politiekorpsen waarin de landelijke politie is opgedeeld een groot aantal onnodige overlappingen in kosten en tijdsbeslag en de grote autonomie van de korpsleiding leidt tot exhibitionistische zelfverrijking bij de top[1] op dezelfde manier waarop dit in de zorg en het onderwijs is gebeurd toen daar op vergelijkbare wijze de kat op het spek gebonden werd. Aldus kort samengevat en vrij vertaald Cees Fasseur.

Dat mensen die door anderen worden gefinancierd niet direct of indirect over hun eigen salaris moeten kunnen beslissen lijkt me zo voor de hand te liggen dat je je afvraagt of daar een nieuwe wet voor nodig is. De minister kan de salarissen en de emolumenten vast stellen, zou je zeggen of daar een maximum aan stellen, en de strafwet kan voorzien in een bepaling tegen mensen die het beheer over gelden ten eigen bate aanwenden. De strafwet doet dat misschien al wel[2]. Zo niet, dan is een wijziging op dat punt ook buiten de sfeer van de politiewet geboden.

Wat de overlappingen en de te hoge kosten betreft: voordat het advies van Fasseur wordt opgevolgd zou ik, als ik minister was, nog eens goed laten doorrekenen door de rekenkamer of door mijn eigen ambtenaren wat een centrale organisatie gaat kosten. Niet op basis van een ideaalmodel maar op basis van ervaringen uit het verleden met soortgelijke organisaties. Ook zou ik alle 25 politiekorpsen laten doorlichten en de verschillen in kosten en efficiency grondig bekijken. Voor zover die niet aan het toeval zijn toe te schrijven ligt daar misschien nog een simpel model voor verbetering te wachten.

Tenslotte zou ik voor ik uitvoering gaf aan het voorstel van Fasseur overwegen hoeveel dingen er niet gebeuren terwijl mijn departement bezig is met het creëren van een landelijk politiekorps en daarbij vaststellen wat van al die zaken de hoogste prioriteit heeft. Wat over de hele linie mis lijkt te gaan bijvoorbeeld bij de politie is de relatie tussen de werkvloer en de top. Het lijkt vrij waarschijnlijk dat dit ligt aan de opleiding van de top.

De politieacademie in Apeldoorn is technisch en wetenschappelijk goed bewerktuigd en politiek correct, maar de daar gebruikte vorm van opleiding creëert wel de afstand die zo algemeen wordt betreurd. Het is die afstand die onder meer tot de spanningen heeft geleid in het Rotterdamse korps waar we indertijd zoveel over hebben kunnen lezen. Het lijkt me evident dat de opleiding van hogere politiefunctionarissen aan een verbetering toe is die onder meer voorziet in het doorlopen van een aantal lagere politierangen voor men tot de academie wordt toegelaten.

Vervolgens zou er op de academie met de ervaringen op de werkvloer van de studenten iets moeten worden gedaan. Wanneer de korpsleiding niet uit eigen waarneming het werk in de lager rangen kent en zij de specifieke politiebedrijfscultuur niet aan den lijve heeft ondervonden, dan is het niet te verbazen dat de onderlinge relaties verslechteren. Mij lijkt dat een hoge prioriteit te hebben, vooral ook omdat er in die bedrijfscultuur een aantal aspecten zitten waar men vraagtekens bij kan zetten en die dringend een bijdrage van hoger hand behoeven.

Ook zou het opvoedend werken als hogere politieofficieren de geestdodendheid en de rompslomp van het dagelijkse administratieve deel van het politiewerk aan den lijve zouden ondervinden. Er is in vergelijk met het buitenland aan de Nederlandse politie nog een hoop te verbeteren en daar lijken mij een aantal verbeterpunten in te zitten met een nog hogere prioriteit dan die door Cees Fasseur aan de orde werden gesteld.

---

1. De uitdrukking stamt van Wim Kok, toen nog premier en eerder vakbondsman, maar later beroepscommissaris bij grote bedrijven.
2. Artikel 321 SR.

---

Dit artikel over de politiewet verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp