Gisteren kwam direct na de publiciteit over de top in Singapore tussen Donald Trump en Kim Jung-un de mededeling dat D66-leider Alexander Pechtold premier Rutte naar de Tweede Kamer roept voor tekst en uitleg. Daarover valt het een en ander te zeggen.
Natuurlijk heeft het zowel iets komisch’ als iets onwaarachtigs. Èn het heeft iets van aandachttrekkerij. Sowieso omdat niet de premier over het buitenlands beleid gaat van Nederland, daarvoor zou Pechtold de minister van Buitenlandse Zaken moeten hebben. Maar hoe zou Stef Blok reageren op Pechtolds breedsprakige redenaties? De belangrijkste kwaliteit van Blok is wellicht dat hij zich niet laat opfokken door opgewonden standjes. Dat is klaarblijkelijk niet wat Pechtold nodig heeft.

Formeel is de premier aanspreekbaar voor alles wat het algemene beleid van dit kabinet betreft, dus valt er een punt te maken voor het aanspreken van Rutte. Het algemene buitenlandse beleid van Nederland in het grote internationale verband is zeker iets wat de premier meer betreft dan Stef Blok. Maar dan rijst de vraag: wat wil Pechtold nu precies? Wil hij voorgelicht worden over wat de EC zinnens is te doen met de nieuwe situatie in het Verre Oosten? Want om nu te zeggen dat Nederland nog een volledig zelfstandige en onafhankelijke buitenlandse politiek voert nu: nee.

En was dat nu net niet precies wat Pechtold en zijn partij altijd hebben nagestreefd, het onderbrengen van Nederland in een groter verband? Het ingebakken internationalisme van D66 weerhoudt die partij er kennelijk niet van hun eigen ego op te blazen als ze een kans denkt te zien. De ondertitel van het aangevraagde debat lijkt te zullen worden: het internationale belang van Alexander Pechtold.

Nu geloof ik best dat Pechtold zich zorgen maakt om het verschijnsel Donald Trump en waar deze voor staat. Mogelijk nog meer om de achteloze wijze waarop Trump het gesmiespel van de grote EU-landen negeerde bij de G7 vorige week. Maar is dat acuut en van direct belang? Van groot belang zeker, maar niets om op stel en sprong een debat over aan te vragen. Zou hij het lidmaatschap van de NATO wellicht willen opzeggen? Liefst gisteren al? Het is zoals u begrijpt geen serieuze gedachte waard.

Waar het wel op lijkt is dat Pechtold de behoefte voelt zich in de Brusselse kijker te spelen. Vorige week suggereerde ik al dat hij mogelijk kandidaat is om Frans Timmermans op te volgen in Brussel. Dat zou best nog eens de achtergrond kunnen zijn van deze drang tot debatteren over de internationale situatie. Want dat Brussel te zijner tijd zal moeten reageren op de veranderende houding van de USA staat vast. Ergo, de vraag lijkt: is Pechtold zich aan het warmlopen voor een lidmaatschap van de EC, nu zijn kansen op het burgemeesterschap van Amsterdam zijn verdampt? Dat zou veel verklaren omtrent zijn plotselinge oprisping over de internationale politiek.