De strijd om het CDA leiderschap is gewonnen door Hugo de Jonge. De eerste lakmoesproef komt direct. Of hij zich dit heeft gerealiseerd?

De uitslag was met 50,7% tegen 49,3% vrij krap, voor een partij met minder dan veertigduizend leden. In de eerste ronde stemde ongeveer 60% van die leden, dat zijn er 24.000. Dat houdt in dat het verschil tussen de beide kandidaten circa 340 stemmen was. Indien de deelname aan de tweede ronde hoger was dan 60% dan was dat aantal navenant hoger.

Nipt
Het was geen groot verschil. Anders dan bij landelijke verkiezingen zoals dit weekend in Polen, gaat het om dusdanig kleine aantallen dat persoonlijke gevoelens van afkeer van een kandidaat een rol kunnen gaan spelen..Dit is werkelijk nipt.

Het berichtje dat de NOS vanmiddag de wereld in stuurde over de uitslag bevatte ook het navolgende citaat van De Jonge:

“Ongelooflijk spannend”, zei De Jonge na de uitslag. “Zo dicht bij elkaar.” Hij prees zijn rivaal, die hij nu zijn running mate noemde. “We gaan dit samen doen.”

Dat klinkt prachtig, en heel inclusief. Maar! Running mate? “We gaan dit samen doen.”?? Dat zeg je in je drift, had mijn oma zaliger gezegd. Het klinkt niet alleen ondoordacht; het zijn woorden die niet zonder consequenties kunnen blijven. Dat was met deze verkiezing onmiskenbaar al het geval, maar nu komt De Jonge her helemaal niet meer onderuit. Wat nu gedaan met Omtzigt?

Hoe met Pieter Omtzigt nu?
De logica dat Pieter Omtzigt nu de nummer twee op de kieslijst (of drie, als het CDA dat mallotige om-en-om systeem van de PvdA zou kopiëren) wordt, is niet voldoende om hier mee om te gaan. De steun voor Omtzigt, vrijwel uit het niets geplaatst te midden van de partijtop, schept verplichtingen.

Aangezien Omtzigt al eerder heeft aangegeven geen bestuurlijke ambities te hebben in het kabinet, komt nu vrijwel zeker de positie van Pieter Heerma als fractieleider van het CDA in het spel. De logica gebiedt dat dit snel gebeurt. De tussenpaus in de Kamer kan nu worden afgelost, of die dat wil staat feitelijk al buiten de discussie. Fractievoorzitter van een fractie waarin iemand als gewoon lid zit die bij de leiderschapsverkiezing zojuist 49,3% van de stemmen van de CDA-leden haalde is een onwerkbare situatie.

De vraag of Omtzigt zich dit zelf heeft gerealiseerd is moeilijk te beantwoorden, maar er ontstaat binnen zo’n fractie ook een onwerkbare situatie als hij zou proberen zich er aan te onttrekken. Dat Omtzigt het fractievoorzitterschap toegeschoven krijgt lijkt daarom onvermijdelijk.

Uitvloeisels Corona-crisis
Dat krijgt dan nog als extra pikant bijverschijnsel dat als er moeilijkheden voortkomen uit het onderzoek komt het regelmatige mistasten door het kabinet tijdens de Corona-crisis, fractieleider Omtzigt het politieke lot van zijn nieuwbakken partijleider in handen krijgt.

Er staat ons derhalve nog veel amusement te wachten de komende tijd, maar dat deze strijd om het CDA-leiderschap niet op een goed moment gehouden werd zal naar ik verwacht de komende maanden blijken.

---

Meer over de strijd om het CDA-leiderschap leest u hier.