In het UK is de pleuris uitgebroken nadat iedereen de hoogtepunten uit de Brexit-overeenkomst van premier May met de EU op zich heeft laten inwerken.

Vreemd is dat niet, want dat de premier op alle voor het UK essentiële punten heeft gecapituleerd is een feit. Slechts van de oorspronkelijk door de EU geëiste afscheidsdotatie van 60 miljard is 38 miljard overgebleven, maar of dat bedrag werkelijk verschuldigd was was van begin af al een discutabel punt. Er was in ieder geval geen verdrag of afspraak waar het mee hard te maken was, en dat de EU zich beriep op al begrootte posten voor de toekomst maakte het verhaal niet beter – de EU is thans in een hard intern gevecht gewikkeld voor de komende 7-jaren (!!) begroting.

Sinds het kabinet er woensdagavond over vergaderde ging het van kwaad tot erger. Dat er veel oppositie tegen werd verwacht was van begin af duidelijk. Maar de aankondiging van een verklaring door de premier voor de pers werd drie keer opgeschoven. Om te eindigen met een totale afgelasting, en de mededeling dat het kabinet toch had ingestemd met het voorstel.

Donderdagmorgen in alle vroegte meldden zich de eerste ministers en staatssecretarissen die opstapten. Meest pijnlijke daarbij was het opstappen van minister Raab en diens staatssecretaris, speciaal belast met de onderhandelingen met de EU. Raab kondigde aan dat hij dacht dat het beter had gekund, en beter met iemand anders die er achter zou kunnen staan. Overigens een herkenbare echo van zijn voorganger David Davis.

Onvermijdelijk kwam ook een aanval op de positie van premier May weer in het geding. Indien er 48 brieven van parlementariërs die hun vertrouwen in de premier opzeggen worden ingeleverd bij het 1922 committee, is de procedure bij de Conservatieven dat dit committee een vertrouwensstemming organiseert. Als de premier die verliest moet ze aftreden als leider (en premier, het UK is Duitsland niet) en mag niet vervolgens opnieuw deelnemen aan de daar op volgende leiderschapsstrijd. Anderzijds, als ze de vertrouwensstemming wint, mag ze een jaar lang niet worden aangevallen met nieuwe wantrouwenstemmingen.

Het kiezen van het juiste moment om een premier te wippen is dus van essentieel belang, maar kan ook worden ingezet om aan te geven dat diverse Conservatieve leden van het Lagerhuis tegen een voorstel van de regering zullen stemmen. Met de kleine meerderheid die de Conservatieven nu hebben kunnen een paar dissidenten al genoeg zijn om de regering in verlegenheid te brengen door haar een nederlaag te bezorgen.

Extra probleem met die kleine meerderheid, is dat die mede berust op een afspraak met de Noord-Ierse DUP. Deze streng-protestantse regiopartij zit als een bok op de haverkist om de aansluiting van Ulster bij het UK vast te houden, hun grote (en terechte) angst is dat een verdrag Noord-Ierland van het UK los zou kunnen scheuren en het gebied laten aansluiten bij het katholieke zuiden van de Ierse Republiek. Gisteren kondigde de DUP aan, dat:

The British Conservative Party’s deal with Northern Ireland’s DUP on Brexit is over unless Prime Minister Theresa May is replaced with a new leader, the Daily Telegraph reported.

Vertaling: als May jullie leider en premier blijft, stemmen we jullie weg. Aldus persbureau Reuter, dat ook noteerde:

The DUP would vote down the withdrawal agreement in Parliament, adding that its support now “depended on who the leader of the Conservative Party is,” the newspaper reported, citing sources close to DUP leader Arlene Foster.

Daarmee zijn de dagen van Mays leiderschap geteld. En hoewel de DUP geen onderdeel van de regerende Tories is, zelfs geen leden levert voor het kabinet, lijkt ze hiermee het beslissende zetje te geven voor de val van Theresa May en een strijd om het leiderschap van de Conservatieve Partij.

Om de zaak nog wat te compliceren heeft de EU vanmorgen laten weten dat er onder geen enkel beding nog zal worden gesleuteld aan de bereikte overeenkomst. Het wordt slikken of stikken, waarbij stikken gelijk staat aan een keiharde Brexit.

EU leaders have rejected the prospect of restarting Brexit negotiations, amidst criticism of the draft Withdrawal Agreement both in the UK and in Europe. German Chancellor Angela Merkel said that there was “a document on the table that the UK and EU27 have agreed,” and that “for me the question of further negotiations does not arise at all.” EU officials quoted by the Guardian said that the draft Brexit deal is “the best we can do,” and that negotiators on both sides had “exhausted the margin of manoeuvre.”

De EU is tevreden, en de bal ligt nu bij het UK. Het meeste realisme blijkt nu echter bij de Fransen te bestaan:

French Prime Minister Edouard Philippe has said that the EU should be fully prepared for a No Deal Brexit. He said, “Nothing at this stage allows us to be sure that the agreement reached between negotiators will in the end by adopted…We therefore must prepare for the eventuality, which remains on the table, which we don’t want…of No Deal.”

Impliciet een dreigement, maar ook uitermate realistisch, want dit is aar het vermoedelijk allemaal op uit gaat draaien. Want of waar is dat er geen betere deal mogelijk is op dit moment? Dan kun je beter op een later moment gaan praten dan je nu al vast preventief in slavernij te begeven, want dat is waar deze overeenkomst uiteindelijk op neer komt. Het UK levert zich met huid en haar over aan de grillen van de EU. Nooit een verstandige positie, en zeker niet met de dictatuur in Brussel.

In het UK worden ook tijdens deze verwarde situatie gepeild wat mensen er van vinden. Dat varieert van een meerderheid die nu tegen Brexit zou stemmen tot een meerderheid (81%) die niet voor deze overeenkomst is – niet geheel identieke posities overigens.

The British public does not back Theresa May's Brexit deal

Support – 19%
Oppose – 42%
Don't know – 39%

42% of Leave voters oppose the deal, as do 47% of Remain votershttps://t.co/DLVwqFaB0x pic.twitter.com/Lch2F0ICgy

— YouGov (@YouGov) November 15, 2018