Het vertrouwen van Nederlanders in de rechtspraak is het afgelopen jaar spectaculair gedaald. Zien we hier een BlokkeerFriezen-effect? De staatsomroep zwijgt. Schuldbewustzijn?

De Telegraaf schreef er afgelopen vrijdag wèl over, maar de staatsomroep vindt het moment blijkbaar niet opportuun. Bij de NOS was meer aandacht voor het menselijke aspect van juridisch falen, in casu twee toplieden van het OM die op overheidskosten een weekje (met elkaar) gingen rollebollen in Thailand. De Telegraaf vond terecht ernstiger hoe de burgerij naar de rechtspraak kijkt, dan naar een aantal van haar vertegenwoordigers:

Zeven op de tien Nederlanders beschouwen de nationale rechtspraak als onafhankelijk. Dat is een daling van 8 procentpunten ten opzichte van 2018, blijkt uit het Justitie Scorebord 2019 van de Europese Commissie. Vorig jaar had ruim driekwart van de Nederlanders vertrouwen in de onafhankelijkheid van de rechtspraak. Ook het percentage burgers dat de Nederlandse rechters als „zeer onafhankelijk” ziet, is gedaald, van 25 naar 20.
(..)
In Portugal, Roemenië en Estland daalde het vertrouwen vorig jaar.

En in Nederland, dus. Vorig jaar was minister Dekker nog reuze trots op Nederland en haar positie in de Justitiemonitor.

Evenals in de vorige edities laat ook het EJS 2018 een positief beeld zien voor Nederland. Voor de gepercipieerde onafhankelijkheid van de rechtspraak behoort Nederland tot de top van de lidstaten.

Of er in 2019 ook zo zal worden bericht? Veel aanleiding is er niet. Een analyse verwacht ik al helemaal niet, want voor de redenen hoeft een neutrale toeschouwer die het nieuws volgt niet ver te zoeken (rechts): de stunts die Justitie zich tegenover de BlokkeerFriezen heeft veroorloofd gingen alle perken te buiten, iets wat de rechter twee weken terug desgevraagd ook volmondig erkende, en de heksenjacht terug floot. Had natuurlijk nooit mogen gebeuren, maar het besef van hoe de zaken liggen lijkt ingedaald – bij de bevolking. En ongelukkig genoeg voor de rechtsspraak kwam die laatste correctie te laat om nog te worden meegenomen in dit onderzoek. Zoiets zal de smoes van de staatsomroep voor haar zwijgen wel zijn – intussen vergetend dat men daarmee erkent blijkbaar heel goed te beseffen wat werd aangericht en hoe krom het geheel was.

Het is nogal geen daling. Een teruggang van 78% naar 70% voor de opkomstcijfers van TweedeKamerverkiezingen zou leiden tot paniek in politiek Den Haag – 10% (8 is méér dan 10% van 78) van de voorheen trouwe kiezers die er binnen één periode de brui aan geeft? Zou er iets mis zijn? Er zouden onderzoeken worden aangekondigd, en staatscommissies voor meer democratisering.

Nu wordt er zelfs niet meer over bericht. Dat is geen zwijgen meer, dat is schuldbewustzijn.

Is dat genoeg? Dat moet uit het vervolg blijken. Voorlopig ben ik er niet optimistisch over; teveel rechters identificeren zich met het partijkartel waaraan ze hun baantjes te danken hebben. Mensen zien dat, echt. Van onafhankelijkheid verwacht je iets heel anders.

Ook het percentage burgers dat de Nederlandse rechters als ,,zeer onafhankelijk’’ ziet, is gedaald, van 25 naar 20.

Vertrouwen dat te voet komt maar te paard vertrekt, kent u die uitdrukking?