Het is altijd nuttig om eens terug te lopen langs een keten van causaal verbonden gebeurtenissen om te zien waar je in het verleden beter iets anders had kunnen doen.

Neem het probleem Isis, de organisatie die we op verzoek van Amerika in Syrië zijn gaan bombarderen. Dat doen we om de mensen ginder te beschermen, zeggen we en ook omdat Isis zo ’n aantrekkingskracht lijkt te hebben op moslim criminelen in het westen.

Isis is ontstaan uit het officierskorps van Saddam Hoessein. Diens leger is door de Amerikanen ontbonden en dat korps vormt nu de kern van het ’kalifaat’. Saddam Hoessein heeft de Tweede Golfoorlog aan zijn broek gekregen omdat hij zich niet hield aan de wapenstilstandsvoorwaarden van de eerste. De Eerste Golfoorlog heeft Amerika gevoerd ter bescherming van Koeweit, dat door Saddam Hoessein werd aangevallen en veroverd. Koeweit was een belangrijke olieleverancier van het westen maar ook de Saoedies hadden het tijdens die Eerste Golfoorlog knap benauwd. Die waren bang dat het niet bij Koeweit zou blijven.

Bovendien had Saddam Hoessein een paar keer aangekondigd dat hij Israël ging vernietigen en voor dat soort uitspraken is men in de VS allergisch.

De eerste stap in de reeks gebeurtenissen van onze kant bekeken is dus die Eerste Golfoorlog geweest, waar we onnodig aan begonnen zijn, tenzij je zou menen dat met de bescherming van Koeweit een levensbelang van het westen was gemoeid. Ik vind dat persoonlijk niet. Ik denk eigenlijk dat we ook zonder Koeweit wel aan olie zouden zijn gekomen en dat we ons met de oorlogen van Arabieren onderling het beste helemaal niet kunnen bemoeien. Pas als Israël daadwerkelijk bedreigd zou worden is er reden om wat te doen. Maar ook dan niet op de manier waarop de Amerikanen het in die Golfoorlogen hebben gedaan, met een minimum aan slachtoffers. Als je toch oorlog gaat voeren in die landen zorg dan dat er honderd miljoen slachtoffers vallen, dan verandert er misschien iets.

Dat doet het nu niet echt. Irak is nog even corrupt als het vroeger was. Niet alleen Isis naar ook Al Noesra, Boko Haram, Al Qaeda en hoe ze ook mogen heten, zijn als terreur organisaties allemaal een gevolg van de eerste Golfoorlog.

Je bereikt er met andere woorden niets positiefs mee om je met moslim aangelegenheden te bemoeien tenzij je bereid bent het grootscheeps te doen. En dat is iets waar je van te voren heel goed over na moet denken, want op grote schaal oorlog voeren als het niet heel dringend nodig is, komt in strijd met onze ethische uitgangspunten.

Je doet met andere woorden niet alleen schade aan de moslim gemeenschap in het Midden Oosten maar ook aan je eigen samenleving hier. Bezint dus eer gij begint, zoals het oude spreekwoord zo terecht zegt.

---

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp