Corona is de smoes waarmee de EU steeds verder gaande bemoeienis denkt te kunnen excuseren. Waar gaat dat heen?

Het ingrijpen in het Corona was al meer dan ongelukkig, maar meer van hetzelfde wordt nu op stapel gezet. De Brusselse elite heeft de smaak van van boven af op te leggen beleid goed te pakken. En ook al heten het formeel geen vijfjarenplannen, eenzelfde sfeer van zinledigheid als bij Stalin’s beleidsvoornemens is herkenbaar in zowel de terminologie als de zinledigheid van de gepresenteerde voornemens. Neem nu dit Sociaal Actieplan;

Sociaal actieplan EU: 78% beroepsbevolking moet in 2030 een baan hebben

In 2030 moet minstens 78 procent van de EU-burgers tussen 20 en 64 jaar een baan hebben. Zeker 60 procent van de volwassen bevolking moet tegen die tijd jaarlijks een cursus of opleiding volgen. En over tien jaar moet het aantal mensen dat in armoede leeft of sociaal is uitgesloten in de EU met 15 miljoen zijn verminderd, stelt de Europese Commissie voor in een Sociaal Actieplan.

Met als punchline: De EC vraagt de lidstaten in te stemmen met deze doelstellingen, vooral met het oog op het herstel uit de Covid-19-crisis.

En ook:

“Ons economisch herstel moet voor iedereen zijn, eerlijk en banenrijk”, zegt vicevoorzitter Valdis Dombrovskis (Economie). “We vragen de lidstaten actief de werkgelegenheid te steunen in de herstelfase na de pandemie.”

Alsof er één EU-lidstaat is die zegt: nee, laten we die gezellige sfeer van de Corona-crisis handhaven! Dat de EC hier economisch herstel verbindt met banengroei is overigens rijkelijk optimistisch. Maar een lidstaat die zou zeggen: we hebben daar zo onze eigen gedachten over, wordt nu door Brussel aan de haren naar de doelstellingen van dit actieplan gesleurd. Duidelijk is dat de EC zo hoopt in één klap de coördinatie van economisch beleid van de lidstaten over te nemen. Resteert de vraag; zit iemand daar op te wachten, en wat zijn de historische ervaringen met dergelijke constructies?

Om met die laatste vraag te beginnen: slecht, uitgesproken slecht. Het is de voormalige Sovjet-Unie ook nooit goed gelukt dit van de grond te krijgen. Een andere historische ervaring die je direct te binnen schiet is de recente poging van de EU de bestrijding van Corona in eigen hand te manoeuvreren: waarop bleek dat de EU totaal niet is toegerust op een dergelijke taak, en er ook niet toe in staat is die bevredigend uit te voeren. De geschiedenis leert derhalve dat het een recept voor ellende is – maar wel ellende van een soort die Brussel noest nastreeft.

Er liggen volgens Brussel na de Corona-crisis volop kansen om banen te scheppen omdat de 27 landen hebben afgesproken de EU geleidelijk te transformeren naar een duurzame, digitale gemeenschap die in 2050 klimaatneutraal moet zijn. Dombrovskis wijst erop dat er EU-fondsen zijn om projecten te financieren. Brussel roept de landen op hun eigen nationale doelstellingen vast te stellen, zich daarvoor in te spannen en de doelen bindend te verklaren.

“Een duurzame, digitale gemeenschap”, zozo. Daar staat Nederland dan, als specifiek transitland van goederen op weg naar Duitsland. Maar ingrijpen in andermans bevoegdheden is wat de EU nu eenmaal kenmerkt:

Sociaal beleid is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van de lidstaten. In 2017 stelden de leiders wel een Europese Pijler van Sociale Rechten op, met twintig grondbeginselen en rechten voor een eerlijke en goed functionerende arbeidsmarkt en sociale bescherming.

Blahblahblah. Herkenbaar taalgebruik waarvan men vooral in het EUP een nat broekje krijgt. Ook:

De commissie zet zich in om de werkgelegenheid in de lidstaten te stimuleren, het onderwijs te verbeteren en armoede te verminderen. Volgens Eurostat liepen in 2019 92,4 miljoen mensen in de EU, ofwel een op de vijf, het risico op armoede of sociale uitsluiting.

Maar wel de sluizen voor immigratie open zetten èn houden? Oh, genoeg is het nooit:

Europarlementariër Kim van Sparrentak (GroenLinks) vindt het goed dat er gezamenlijke doelen worden gesteld. “Die ontbraken tot nu toe, maar ze mogen best wat ambitieuzer”, zegt ze. “Door de pandemie hebben al zes miljoen Europeanen hun baan verloren. Ongelijkheid en armoede nemen momenteel een enorme vlucht. De plannen om EU-landen lidstaten te steunen om mensen aan het werk te houden zijn goed, maar helaas zijn ze te veel oude wijn in nieuwe zakken. Ik had bijvoorbeeld graag een voorstel gezien om voor alle EU-inwoners sociale bijstand te garanderen.”

---

Meer over het Corona-virus (Covid-19), de wijze van aanpak en haar economische gevolgen vindt u hier op Veren of Lood.