Hawija, Bijleveld, OVV en de smoesjesschuif
De kwestie-Hawija zal minister Bijleveld van Defensie niet fataal worden. Niet meer. Maar wat ìs er gegoocheld met politieke doodzonden.
Bij de staatsomroep vindt men het al niet langer interessant, zo is duidelijk:
Op de site schreef de NOS:
De Onderzoeksraad voor Veiligheid gaat geen onderzoek doen naar het bombardement op de Iraakse stad Hawija. In mei nam de Tweede Kamer een motie aan waarin de regering werd opgedragen de OVV te vragen om een onderzoek naar het bombardement in 2015 waarbij zeker zeventig burgers om het leven kwamen.
De raad wees er kort daarna al op wettelijk geen onderzoek te mogen doen naar optreden van de krijgsmacht. In een brief aan de Kamer schrijft minister Bijleveld van Defensie nu dat ze desondanks in gesprek is gegaan om te kijken of er niet een rol zou kunnen zijn voor OVV.
De toezegging van het kabinet op die motie voor dat onderzoek was wisselgeld voor het aanblijven van minister Bijleveld. Is het denkbaar dat de regering aanbood de OVV in te zetten zonder te weten dat die raad daartoe niet bevoegd is, en ook niet bereid haar bevoegdheid dienaangaande te laten oprekken? Hóógst onwaarschijnlijk. Zodat het aanbod aan D66 niet meer was dan een tijdelijke pleister, aangezien D66 niet besefte dat die bevoegdheid ontbrak. Het was een tijdelijke pleister, want het momentum is gepasseerd. Er zal dus niets meer mee gebeuren.
“Voor D66 was dit onderzoek heel belangrijk”, zegt politiek verslaggever Wilco Boom. “Die partij overwoog om een motie van wantrouwen te steunen, maar zag daarvan af omdat ze veel verwachtten van dit onderzoek.”
Het leert D66 een kleine waarheid over aanbiedingen van gezagsdragers aan politici: vraag eerst of iets wel kàn.
De manier waarop minister Bijleveld aan haar aftreden ontkwam leert ook zo’n les. De hele aanpak deed me onweerstaanbaar denken aan de manier waarop de overheid halverwege de jaren tachtig placht te bezuinigen. Dat heette de kasschuif, en werkte als volgt. Beurzen, toezeggingen, subsidies en andere zaken die logischerwijs bij vooruitbetaling moeten worden gefinancieerd, werden voortaan ten minste 3, maar vaker een volledige maand opgeschoven. Voor de betrokkenen betekende dat ze een maand op de pof moesten overleven (een soort Corona-situatie zeg maar), en voor de staat betekende het eenvoudig een eenmalige bezuiniging ter grootte van een maand – aangezien veel van die subsidies structureel waren èn zijn.
Zo ging het ook met Bijleveld, en de aangekondigde verantwoording via de OVV viel precies in dat gat dat de smoesjesschuif trok. Een maand na dat laatste debat over Hajiwa was er in de Kamer geen belangstelling meer voor, en was de minister politiek gered. Het opportune moment was verstreken. Als een minister maar voldoende overtuigende smoesjes opdist zonder veel aanstoot te geven dan overleeft die het uiteindelijk wel.
Dat de rotting binnen de Staat der Nederlanden daardoor eenvoudig en onbestreden voortwoekert schijnen we steeds normaler te vinden.
Eerdere commentaren op Veren of Lood over de kwestie-Hawija vindt u hier.
Kasschuif (volgens dfbonline.nl, goeie website): “het vooruitschuiven van kosten naar een volgende periode (jaar, kabinetsperiode). Wordt door ministers en kabinetten nogal eens gebruikt om vastgestelde doelstellingen te halen; zonder een kasschuif zou dat niet mogelijk zijn.” Past bij begrippen als balans oppoettsen, creatief boekhouden, window dressing. Lees voor doelstellingen: ‘bezuinigingsdoelstellingen’. Kasschuif klinkt enigszins als kaasschaf. Dat is ook een bezuinigingsinstrument. Net als ‘slim bezuinigen’ (of ‘intelligente lockdown’ ). Dat is weer een goed voorbeeld van ‘vaagtaal’, net als ‘Fedspeak’. Dat laatste is vaagtaal die door de ECB is overgenomen: ‘quantititative easing’ is de geldpers aanzetten, zodat spaargeld (incl. pensioenen) minder waard wordt (niet direct, nee, .. verhoede dat het direct zou opvallen). Kortom, allemaal legaal bedrog. De ‘smoesjesschuif’ schuift ook vooruit. Het cumulatieve effect komt op de grote hoop. Met de nodige vaagtaal, mits met verve gebracht, kan dit niet langer op de feitelijke schuldige worden vastgepind. Er zal ooit een website gemaakt moeten worden die het cumulatieve effect van al deze politieke doodzondes inzichtelijk maakt. Het loopt namelijk echt uit de hand.
@BegrensEuropa
OF ipv een apart website op te zetten voor een overzicht zouden we er voor kunnen kiezen om echt de hele zaak te resetten. De hele Haagse kliek afserveren (mijn persoonlijk voorkeur over hoe zal ik maar niet uitspreken) en beginnen met een nieuwe grondwet.
Waarin rechten en plichten van zowel overheid als burger worden vastgelegd, waaronder een verbod op het aangaan van staatsschulden zonder voorafgaande goedkeuring dmv een referendum, en zelfs dan slechts indien vergezeld van een aflossingsplan dat niet langer dan 10 jaar mag duren.
De staat zal gewoon als principe moeten hebben dat de tering naar de nering wordt gezet. Alleen al het hele idee dat de jaarlijkse begroting niet sluitend hoeft te zijn maar uit mag gaan van een tekort is al te debiel voor woorden. Een bedrijf of burger die daarmee aan zou komen wordt de zaak uitgelachen. En er zou best opgenomen mogen worden dat zaken als ‘ontwikkelingshulp’ standaard een sluitpost waar slechts geld heen gaat als er geld over is.