Immigratie en integratie, het houdt ons al vele decennia bezig en de verwarring en de polarisatie lijken steeds groter te worden. We framen er wat op los in de sociale media. Als je vóór immigratie bent, geld je in sommige kringen als een landverrader, wanneer je –zoals ik – pleit voor een beperkte immigratie op basis van kwalitatieve selectiecriteria, word je al snel een rechtse fascist genoemd.

Zo verweet iemand mij deze week op twitter dat ik mij met “goebelliaanse agit-prop” bezig hield, nadat ik had geschreven dat we eerst maar eens de enorme integratieproblemen met radicaliserende moslimjongeren hier moeten oplossen (er zijn er al meer dan 6.000 vanuit Europa naar IS gereisd) voor we de deur wijd open zetten voor een nieuwe, zo mogelijk nog grotere immigratiegolf uit islamitische landen.

In de jaren negentig had je ook al van die discussies. Ik werkte toen op een headhunterskantoor in Amsterdam, las wekelijks de columns van Pim Fortuyn in Elsevier. In de pauze hadden we levendige discussies, o.a. over de calculerende burger (een begrip dat toen in zwang kwam) maar vooral hadden we het, ja toen al, veel over immigratie en integratie en de voor- en nadelen van de multiculturele maatschappij.

Vaak bracht ik in tijdens die gesprekken dat Nederland toe was aan een Green Card-systeem, waarbij potentiële immigranten gescreend worden op een aantal selectiecriteria, zoals inpasbaarheid op de arbeidsmarkt, westerse normen en waarden, talenkennis, etc. En eigenlijk ben ik op dat punt, grosso modo, nog steeds dezelfde mening toegedaan.

Helaas is er al sinds de late jaren zestig een verschuiving gaande van plichten naar rechten en daarnaast een uitholling van de natiestaat ten faveure van de bureaucratische moloch EU. De rechten-zijn-belangrijker-dan-plichtenbenadering wordt vooral uitgedragen door juristen. Wouter Bos sprak niet voor niets al in 2005 over de “Justitiemaffia”, die elke aanpassing van het immigratiesysteem wist te blokkeren. Dan hebben we het alleen nog maar over het nationale niveau, bij de EU met haar vele mensenrechtencommissies en organen, is het nog heel wat erger gesteld!

Bijna de hele politieke elite met uitzondering van PVV en VNL, maar ook intellectuelen, journalisten of Bekende Nederlanders, dragen dit gedachtengoed van “rechten zijn belangrijker dan plichten” uit. Vorige week bij Buitenhof hoorde ik politiek filosofe Tamar de Waal hierover uitweiden. Mensen als De Waal eten en drinken juridische verdragen en weten niet anders dan: wie hier komt en juridische gronden weet aan te voeren, heeft recht op een permanent verblijf. Over de tegenprestatie, de toegevoegde waarde van de immigrant voor onze maatschappij, wordt niet eens nagedacht, laat staan gesproken.

Afgelopen vrijdagavond hoorde ik bij Pauw NPO-verslaggever Midden-Oosten Sander van Hoorn tijdens de zoveelste inhoudsloze asielzoekersdiscussie met ijdele BN’ers zeggen: “mensen die hier komen, heb je op te vangen”.

Maar wat is dan het criterium, denk ik dan. Alleen al in en rondom Syrië zijn door de oorlog aldaar 10 miljoen ontheemden, maar de wereld telt nog veel meer ontheemden. Bij elkaar loopt dat in de honderden miljoenen mensen. Is dan het feit dat iemand op een bootje stapt en het Griekse strand haalt, voldoende reden dat wij ze maar op moeten vangen? Overigens, ze hoeven het Grieksestrand niet eens te halen, 10 kilometer uit de Libische kust een noodsignaal afgeven is voldoende, dan komt het schip van Artsen Zonder Grenzen ze al ophalen en brengt ze naar de EU, een afstand van minstens 80 kilometer. Terug afzetten op het Libische strand zou toch de kortere route zijn. Wanneer stopt die verplichting om mensen op te vangen, bij 1 miljoen, 5 miljoen, 10 miljoen, 20 miljoen asielzoekers?

Bij de huidige toepassing van het VN-Vluchtelingenverdrag uit 1951, heeft een ieder die uit een dergelijk gebied komt “recht” op een asielprocedure. Vervolgens kom je in de molen van de bureaucratie. Volgens de Franse Rekenkamer, die onlangs met een rapport uitkwam, duurt de gemiddelde asielprocedure daar twee jaar, wordt weliswaar 74% van de asielaanvragen afgewezen, maar weet de Franse overheid maar 4% van de afgewezen asielzoekers echt uit te zetten. De rest gaat vermoedelijk de illegaliteit in. De kosten voor de toch al zwaar uitgeknepen Europese burgers lopen in de miljarden.

Nederland, maar ook de EU, zou je kunnen vergelijken met een bedrijf waar al veertig jaar lang het personeel niet wordt aangenomen op basis van geschiktheid, maar waar alleen gekeken wordt naar familieverwantschap met de zittende medewerkers óf naar het eventueel vervolgd worden aan het andere einde van de wereld.

Deze twee criteria zijn bepalend voor het verkrijgen van een arbeidscontract (lees, verblijfstitel). Hoe zou een bedrijf presteren dat een dergelijk personeelsbeleid zou voeren, ten opzichte van bedrijven die wél mensen aannemen op basis van competenties? Het antwoord laat zich raden.

Kortom, we leven in een bureaucratische nachtmerrie die we ons zelf aangedaan hebben in onze totaal gejuridiseerde maatschappij, waar regeltjes en verdragen belangrijker zijn dan gezond verstand. Vooral als het om asielzoekers gaat is het gezonde verstand wel heel erg ver te zoeken, vooral aan de linkerkant, maar helaas ook in het midden van het politieke spectrum.