DE WERELD NU

De Iran-deal, deel 3 Vandaag is het JCPOA-Adoption Day. Wat nu?

Samantha Powers, hierboven afgebeeld terwijl ze president Obama iets influistert, is ambassadeur bij de VN voor de VS. De stemverklaring die ze op 20 juli gaf op de 7488e bijeenkomst van de Veiligheidsraad – de opmerkelijk korte bijeenkomst waarop met unanieme stemmen steun werd uitgesproken voor het JCPOA (lees: de Iran-deal) – week al tamelijk sterk af van de andere stemverklaringen.

Niet alleen ten opzichte van die van Iran, Rusland en Venezuela, maar ook in vergelijking met die van Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland en van de overige Europese landen die op dit moment in de V-Raad zitten. De officiële site van de VN schreef er dit over:

Citing Iran’s support for terrorism, destabilizing activities in the region and human rights violations, the United States, she said, would maintain its own sanctions, calling on Iran to release unjustly held Americans. The deal would make the world safer and more secure, but it was far from finished. The same rigour that had been needed to reach the agreement should apply to its implementation, which was everything. *)

Ze was met name ook de enige die wees op het bestaan van de cruciale paragraaf 37, waar ik in deel II van dit drieluik over schreef. In haar woorden beschrijft die paragraaf:
(…) a “snap-back” mechanism that trigger[s] a process to reinstate the sanctions in the event of non-compliance.
De uitspraak van Powers die ik in het plaatje hierboven heb opgenomen, is van afgelopen week. Nog meer afwijking, zo lijkt het toch wel. Ze reageerde ermee op de lancering van een lange afstandsraket door Iran. Een nieuw model, dat, van lancering tot ontploffing, bijgestuurd kan worden: vergelijkbaar met een cruise missile dus. De videoclip op YouTube is afkomstig van Press.tv: de Iraanse staatsomroep.

Groeiende kritiek in de VS
In de ongeveer drie maanden tussen die beide uitspraken van Powers, is er veel gebeurd. Op het grondgebied en in het luchtruim van Syrië, maar ook in vergaderzalen in zowel Iran als in de VS. De gebeurtenissen in die vergaderzalen hebben alles te maken met de interne verhoudingen in beide landen.

Ze hebben ook alles te maken met de réíkwijdte van het ‘gezamenlijke plan’: de zeer beperkte reikwijdte en de beoordeling daarvan.
Onmiddellijk na het bekend worden van de tekst van het akkoord, kwam in de VS de kritiek op gang; in allerlei soorten. Er waren mensen die wezen op de bijzondere familieband van minister Kerry met Iran. Er kwam kritiek op het feit dat Amerikanen die in Iran gevangen zitten, buiten het plan/het akkoord gehouden waren. De herinnering aan de bezetting van de Amerikaanse ambassade kwam weer boven: de reden voor de eerste sancties.

In de Armed Services Committee van het Congres kwam genadeloos de schijnwerper te staan op de geringe grip op de controle van de naleving en wat dit betekende voor Obama’s bewering dat de overeenkomst niet gebouwd was op vertrouwen in het Iraanse regime maar op ‘strict monitoring’ (Ik schreef daar al over in deel 1). Naarmate het JCPOA beter doorgrond werd – in deel 2, schreef ik over waarom dat geen eenvoudige opgave was – kwam er ook zicht op bijzondere aspecten in de “juridische sfeer”, om het zo maar uit te drukken.

Op 10 september schreef James Taranto een stuk in de Wall Street Journal waarin hij beweerde dat “Congress is poised to ‘approve’ the deal although bipartisan majorities in both houses [van het Congress: de Senaat en het Huis van Afgevaardigden] oppose it.” Omdat die meerderheden sowieso niet achter het sluiten van een deal stonden, zou de Obama regering de overeenkomst zo hebben opgezet dat geen toestemming van het Congres nodig was. Taranto kreeg, in ieder geval voor wat zijn voorspelling betreft, volstrekt gelijk.

Obama bedreigde die meerderheden met zijn veto in de wetenschap dat zijn veto alleen overruled kan worden met een tweederde meerderheid in het Congres en dat halen de tegenstanders op dit moment niet. Die genoemde opzet raakte ook in het geding.
Fox News meldde begin oktober dat de overeenkomst strijdig was met wetgeving:

“Section 5.1.2 of Annex II provides that in exchange for Iranian compliance with the terms of the deal, the U.S. “shall . . . license non-U.S. entities that are owned or controlled by a U.S. person to engage in activities with Iran that are consistent with this JCPOA.

De Amerikaanse staten versus de Iraanse Leider
Dat lijkt misschien wat vergezocht, maar voor een ander bezwaar geldt dit beslist niet. Dan hebben we het over de bepaling in het ‘gezamenlijke plan’ die erop toeziet dat individuele staten of steden geen roet in het eten kunnen gooien. Het betreft punt 25, op blz 16, in de eigenlijke tekst:

“If a law at the state or local level in the United States is preventing the implementation of the sanctions lifting as specified in this JCPOA, the United States will take appropriate steps, taking into account all available authorities, with a view to achieving such implementation. The United States will actively encourage officials at the state or local level to take into account the changes in the U.S. policy reflected in the lifting of sanctions under this JCPOA and to refrain from actions inconsistent with this change in policy.”

Nee, er staat niet expliciet dat er wetgeving aan te pas zal komen, maar dat is wel de suggestie en veel belangrijker nog: het zet ongenadig de schijnwerper op het meest venijnige aspect van het complete schaduwgevecht. In de onderhandeling met de mullahcratie zijn dus de verhoudingen tussen de Amerikaanse federale overheid en de Staten en steden over tafel gegaan. Er is in Wenen blijkbaar gesproken over de mogelijkheid dat er in de VS serieuze weerstand zou bestaan tegen de overeenkomst. En daarover is dus een bepaling opgenomen. De goedgelovige lezer – al dan niet kranten lezend of schrijvend, of werkzaam in de politiek – ziet hier wellicht geen probleem in omdat elders in de overeenkomst ook expliciet vermeld wordt dat:

“Iran will seek, consistent with the Constitutional roles of the President and Parliament, ratification of the Additional Protocol.”

Elders (in punt 26) is sprake van: “The U.S. Administration, acting consistent with the respective roles of the President and the Congress, will refrain from …” en op maar liefst 26 plaatsen treffen we de zinsnede “The EU and its Member States will …
Oppervlakkig gezien heeft dat iets ‘spiegelbeeldigs-dus-eerlijks’. Het laat echter twee zaken buiten beschouwing. Het feit dat het Iraanse parlement die naam niet waardig is – pikant: op andere plaatsen staat er niet ‘parlement’ maar ‘Majlis’ de echte naam – en het feit dat het machtigste instituut van Iran helemáál niet vermeld wordt: De Leider, de Velayat-el-Fakih, de Supreme Leader ofwel Gods schaduw op aarde. De positie die sinds het overlijden van Khomeiny, wordt ingenomen door meneer Khamenei.

Bekentenis
Men stelle zich voor dat in het hele plan de Amerikaanse president niet genoemd was! Geen misverstand: ik suggereer hier niet dat de positie van de Amerikaanse president lijkt op die van de Supreme Leader. De president wordt gekozen door de Amerikaanse kiezers, De Leider door een speciaal college: de Assembly of Experts die eens in de acht jaar gekozen wordt. Ook door het volk: ze mogen op elke ayatollah stemmen die door de overheid op de kandidatenlijst is gezet.

Een ander verschil is dat De Leider stuurt op grote lijnen en via audiënties en toespraken. Op 17 augustus sprak hij in een keer twee (totaal verschillende) groepen toe. Zijn religieus aandoende toespraak lardeert hij dan met dit soort politieke uitspraken:

We have no plan to reconcile with enemies, [or] with the arrogance, and have no plans to be enemy and hostile to [our] Muslim brethren; (…)Today, America does not have its past credibility in this region; they want to rebuild this. In our country, they are following the same goal; this is also what they intend to do in Iran. In line with their illusions, in the course of nuclear negotiations – this agreement whose fate is neither determined here, nor in America; neither here is clear that it would be rejected or accepted, nor it is clear if it would be rejected or accepted there – their intention was to use these negotiations and this agreement as a means for infiltration into the country.
(…)The territorial integrity of regional countries is very important to us; territorial integrity of Iraq and territorial integrity of Syria is quite important to us; they [Americans] seek disintegration [of these countries]. I had previously said that Americans seek to disintegrate Iraq, [but] some people were surprised. Recently, Americans themselves clearly noted that they seek disintegration of Iraq! They want to divide Iraq; [and] if they could, they want to divide Syria [as well].

In mijn ogen is juist het koste wat kost vásthouden aan de grenzen die door de overwinnaars van WWI zijn opgelegd aan het Ottomaanse Rijk, een groot probleem in de opstelling van de VS en van Frans Timmermans. Op 4 september hield Khamenei een toespraak voor één groep: de Assembly of Experts, jawel hetzelfde college dat hem koos, en zijn opvolger kiest, wanneer hij overlijdt of nadat ze hem – na decennia trouwe dienst – hebben afgezet.

They may once again construe this in a [certain] manner, but what is understood from this allegation is just to the opposite of the reason [for which] we went for the negotiations; otherwise, why we should negotiate [at all]? We were doing our work; [we had] manufactured 19,000 centrifuges, [and we] could increase them in a not-so-long period to 50,000 or 60,000 centrifuges; we had no problem for doing this; we were producing 20-percent [nuclear fuel], [and] we could continue with that. (…) Just imagine the day when Iran will be on a par with today’s advanced countries in terms of material progress; in terms of science, in terms of technology, [and] in terms of wealth generation. [Iran would be] a country with these specifications: with advanced science, with advanced industry, with a population of 150 million or 200 million, (…)

Iran telt op dit moment ongeveer 78 miljoen inwoners.

Khamenei droomt dus hardop over een ruime verdubbeling van dat aantal. Het ligt aan mij – ik zeg het erbij: diens boek heb ik pas kort geleden gelezen, zie deel 1, ik heb dat laatste stukje ook niet vet gemaakt – maar dit doet me toch vrij sterk denken aan dat werkstuk van Adolf Hitler. En eerlijk gezegd ook aan een boek van de Turkse premier.

Maar dat vette stukje is nog een stuk interessanter en ook meer relevant voor de hele nucleaire deal. Het is namelijk een bekentenis. Per ongeluk of expres, wie zal het zeggen? Verrijking van uranium tot 3,7% staat zo ongeveer gelijk met: voor vredelievend gebruik. In kernbommen heb je een nog veel hoger percentage nodig dan de 20 procent die hij noemt en waar Ahmedinejad ook over pochte; het verrijken van 20 naar die 85%, is gemakkelijker dan van 3,7% naar 20%.

Jihad
Ik vrees dat velen, bij het lezen van onderstaande, serieuze antwoord van Khameni op de vraag van een gelovige, het hoofd zullen schudden zonder de ernst ervan helemaal tot zich te laten doordringen. Het is ook geen racisme: zowel moslims als niet-moslims zijn er immers van elk ‘ras’ zijn. Khamenei-use-bones-of-non-muslims-2Ik hoop dat u in ieder geval wel moeite hebt met zijn visie op heilige oorlog.

Twee klikjes op zijn website en het is in beeld:

Op de voorpagina het knopje ‘Practical Laws of Islam‘ aanklikken en vervolgens het knopje ‘Jihad‘:

Q 1041: What is the rule concerning initiation of jihad against infidels during the occultation of the Infallible Imam (a.)? Is it permissible for the qualified mujtahid who possesses state power [the Leader of Muslims] to declare it?
A: The opinion that affirms the permissibility of such a declaration for the qualified mujtahid who has the position of administering the affairs of Muslims, when he sees that expediency requires it; is not improbable. Rather, it is the strongest opinion.

Khameini kan in heel bedekte termen spreken. ‘Mujtahid’ staat ongeveer voor ‘groot islamgeleerde’. Hijzelf is de man die de heilige oorlog tegen de infidels, de ongelovigen, kan uitroepen, maar hij legt dat op een heel ‘becheiden’ manier uit.

Zijn toon is heel anders, maar inhoudelijk spreekt hij zich hier uit op een manier die veel lijkt op wat vorig jaar een groot aantal vooraanstaande soennitische geleerden schreef aan de Kalief van Raqqa: de baas van IS. In het kader van hun afwijzing (!) van de Islamitische Staat lieten ze weten: “All Muslims see the great virtue in jihad” en prezen ze de inzet van de Kalief en zijn mannen: “It is clear that you and your fighters ar fearless and are ready to sacrifice in your intent for jihad. No truthful person following events – friend or foe – can deny this“.
(Lees hierover verder: Voetballen mag wél van Allah of De kinderhand van Femke Halsema.)

Nogmaals: ballistische raketten
Enkele dagen na de lancering van die raket, waar Samantha Powers zich over uitsprak, publiceerde de Iraanse staatsomroep nog een videoclip. We zien de aanvoerder van de Revolutionaire Garde die diep onder de grond een soort parade afneemt van zijn mannen, trots opgesteld naast mobiele lanceerinrichtingen voor weer andere raketten. De platforms zijn voorzien van een groot portret van Khamenei…

Er is weinig twijfel over de vraag voor wie de dreiging bedoeld is: de Grote Satan (Amerika) en de Kleine Satan (Israel). Ook tijdens en na de onderhandelingen over het JCPOA kon je in Iran nog tafereeltjes zien zoals hieronder: het ritueel met voeten treden van de vlag van Amerika en/of Israël. Ook Khamenei zelf schijnt eraan mee te doen.
mullahs-trampling-on-american-flagHet Iraanse regime laat weten dat de raketlancering en het machtsvertoon niets te maken hebben met Veiligheidsraadresoluties of het JCPOA. Het meest pijnlijke daaraan is dat ze eigenlijk wel een punt hebben. ‘Juridisch’ gesproken. Die lange afstandsraketten zijn alleen verboden wanneer ze geschikt zijn om nucleaire wapens af te vuren, niet voor traditionele explosieven, of chemische of biologische wapens!

Zo staat het in de tekst van de overeenkomst zelf en het is in lijn met de kwestie waarmee ik deel 2 afsloot: Ook de in bijlage II met naam genoemde onderneming Cruise Missile Industry Group kan, als het aan de Iran-deal ligt, vrijgave van bevroren tegoeden verwachten. Ik heb hiermee twee (soorten) problemen.

Allebei heel groot.

De houding van de VS onder Obama wordt ingegeven door denken in termen van Regionale Grootmachten. Kort door de bocht: Iran, Turkije en Saoedi-Arabië zijn belangrijker dan landen als Jordanië, Irak, Yemen of Koeweit en zeker belangrijker dan volkeren en naties zonder land en minderheden in welk land dan ook. Ik weidt hier niet verder over uit. Dat heb ik al gedaan in mijn boek IS, the Kurds and the Caliphate. Hier er teveel over schrijven zou bovendien de indruk kunnen wekken dat het me ‘alleen maar’ om de Koerden gaat.

De andere soort wordt veroorzaakt door het focussen op deelterreinen. In deel 2 gaf ik al aan dat dit in mijn ogen politici zwaarder moet worden aangerekend dan journalisten. Druk met de nucleaire dreiging is er geen enkele aandacht meer voor de dreiging als geheel, waar die (mogelijkheid van) nucleaire wapens slechts een onderdeel van vormt.

Nieuwe coalities
Hoe je het ook wendt of keert de dreiging is breder. Machtige personen en instituties in Iran flirten met het einde der tijden: dat flirten zelf is in hoge mate vergelijkbaar met dat van IS, ook al is de dreiging ervan verschillend.
In mijn ogen is de belangrijkste vraag: waarom maakt Poetin zich zo weinig zorgen om de gekte in Iran?
Maakt hij dezelfde fout als Stalin die een verdrag af ging sluiten met Hitler, terwijl die in zijn boek heel openlijk had aangekondigd dat hij veroveringen in het oosten wilde, ten koste van Rusland en de Baltische staten; veel vijandiger dan tegenover Groot-Brittannië, dan tegenover Frankrijk zelfs. Is Poetin het eens met Khamenei: met diens verhaal dat de meedogenloze strijd tussen soennieten en sjiieten een truc van het Westen en ‘de zionisten’ is? Uit de eerder aangehaalde toespraak:

When in Tunisia, [and] in Egypt, despotic governments were toppled with Islamic slogans, Americans and Israeli agents immediately decided to take advantage of this formula to annihilate the resistance governments and the resistance countries. [Therefore] they went for Syria [and] a bunch of naïve Muslims lacking insight fell for their plot .. (…)
The war in Yemen is a political war, not a religious war; they lie that it is the issue of Shia and Sunni while it has nothing to do with Shia and Sunni. Some of those people who are losing child and woman and infant and hospital and school under Saudi bombardments in Yemen are Shafi’i [Sunnis]; some of them are Zaidis; it is not the issue of Shia and Sunni; the conflict is a political conflict, [and] is the conflict of policies.

Today, such a situation has been created by them in the region; they have sown discord; [every] effort should be made to do away with these differences. I have clearly and openly told everybody [that]: we extend the hand of friendship toward all Muslim governments in the region; we have no problem with Muslim states. (…)

Of course our conviction is to remain committed to principles and fundaments. We say that principles must be preserved. It was due to commitment to principles that our venerable Imam (Khomeini) could drive the Islamic (Revolution) to victory and preserve the revolution and stabilize the Islamic Republic; [he] was committed to principles. One of the principles is “… [the faithful] are strong against unbelievers, and compassionate towards one another.” (…) this is the lesson of our venerable Imam [who taught this to us]; this is unwavering line of the Islamic Republic.

Of is het ‘alleen’ 100% bipolair denken bij Poetin? Heimwee naar de tijd van de Koude Oorlog? Daarmee ben ik terug bij de ideologie van de regionale grootmachten, anders gezegd: van het vermalen van kleine naties en landen.

De EU als gekke Henkie
Mogelijk is het u al opgevallen in de paragraaf De Amerikaanse staten versus de Iraanse Leider. In het ‘gezamenlijk plan’ is volop sprake van “The EU and its Member States will …“, maar nergens in het akkoord staat iets dat suggereert dat de EU-lidstaten of het EU-parlement nog iets te vertellen hebben, vergelijkbaar met de verwijzingen naar instituties in de VS en Iran. Het Europese Parlement kent het merkwaardige verschijnsel van ‘delegations’: commissies van EP-leden, gewijd aan het contact met verschillende niet-EU landen en gebieden. De link gaat naar die voor Iran. De betreffende delegatie onderhoudt contact met de Majlis. Het is dat de term recent een speciale invulling en bijklank heeft gekregen, anders zou je het wel een ‘nepparlement‘ kunnen noemen.

Enkele weken voordat de onderhandeling over het JCPOA werden afgesloten had het AFP een een bijzonder bericht over het bezoek van de EP-delegatie aan Iran: EU delegation in Iran barred from speaking to foreign media. En dat terwijl “the group of seven EU lawmakers [were] being invited to Tehran by their Iranian counterparts“.

Een pijnlijke zaak. Maar pijnlijker nog was het commentaar van de delegatieleider, de Duitser Brok:

“This is an old behaviour which has nothing to do with the new politics of Iran,” Brok later told AFP by telephone, alluding to hopes of better political relations if there is a nuclear deal.

En even verderop:

“With this visit the European Parliament wants to give a strong signal of its commitment to building trust in this key moment in EU-Iran relations,” Brok said separately in a statement.

Voor Finalisation Day was in bijlage V het JCPOA afgesproken:

“The EU will promptly endorse the UN Security Council resolution referred to above through Council Conclusions.”

Die dag was precies 3 maanden geleden. Vandaag is het Adoption Day.

Morgen vergadert de EP-commissie van buitenlandse zaken over het JCLPOA.

Wanneer ik goed ben ingelicht – via de website van het EP is het moeilijk te achterhalen – is dat de eerste keer dat er in EP-verband over het JCPOA gesproken wordt… De Volkskrant, de NRC, de NOS en de Telegraaf hebben zoekfuncties op hun websites. Zoeken op ‘JCPOA’ levert bij alle vier nul resultaten op. Ik vond wel dit:
Denk-je-later-aan-Obama-Guus-ValkMet deze juweeltjes: “Obama heeft in Washington laten zien wie de baas is.”, “Obama is bereid om risico’s te nemen in het Midden-Oosten” en “Er zijn meer redenen waarom Amerika gebaat is bij een terugkeer van Iran op het internationale podium.

En als klap op de vuurpijl: “Obama’s grootste risico is dat hij er niet meer zit als het aankomt op naleving van het akkoord.” We kunnen alleen maar hopen dat morgen in die EP-commissie niet alleen gelachen wordt om deze bizarre tekst, maar ook echt onder ogen wordt gezien dat de deal al dood is.

Het zal nog wel even langer duren voor in de Nederlandse en Europese politiek serieus wordt nagedacht over de vraag hoe om te gaan met landen en groepen die de scheiding tussen politiek en ‘religie’ – lees het mohammedanisme – afwijzen. Hoe om te gaan met Iran en IS, die het fundamenteel afwijzen van die scheiding combineren met retoriek over het einde der tijden? IS en Iran die er blijk van geven dat het daadwerkelijk naderbij komen van een soort eindtijd, in de vorm van een WW III tussen Islam en de rest van de mensheid, hen niet afschrikt maar met een soort hoop vervult: de een louter agressief de ander min of meer gelukzalig.

Wat nu?
Intussen lijkt het er wel op dat één Amerikaanse presidentskandidaat het begint te begrijpen: de zwarte Republikein Ben Carson, voormalig neurochirurg. Omdat hij een zwaar gelovige christen is, worden zijn woorden hierover verdraaid, en stelt men het in de VS voor alsof hijzélf het einde der tijden zou verwelkomen. Het zal niet lang duren of in de Nederlandse media zal hij met evenveel minachting beschreven worden als nu al met Donald Trump gebeurt. Beide mannen komen van buiten het partijcircuit en hebben geen ervaring met aansturen van een staatsoverheid. Dat heeft als voordeel dat ze mensen aanspreken die naar de Republikeinen en Democraten kijken zoals in Nederland steeds meer mensen naar VVD en PvdA kijken. Een nog groter voordeel is dat ze niauwelijks vatbaar zijn voor het lobbycircuit, het grootste dat ze bijleren: hoe Carson nu optreedt – hij heeft onder andere gezegd dat een moslim nooit president kan worden in de VS – was absoluut niet te voorspellen op basis van wat hij in zijn boek America the Beautiful (van januari 2013) schreef over het mohammedanisme. Op basis van wat ze daar zelf over gezegd hebben, is het niet uitgesloten dat er een Trump-Carson ‘ticket’ komt. Wanneer ze voor die tijd ook nog van elkáár leren, zou volgend jaar de nederlaag voor Hillary Clinton wel eens kunnen gaan lijken op die van Walter Mondale in 1984 (uitslag in staten: 49-1).

Vóór de inauguratie van een nieuwe president in de VS zal de situatie in het Midden-Oosten verder verslechteren. Hannibal schreef het een paar dagen geleden al in zijn stuk ‘Wee de overwonnenen, dat hij afsloot met:

” … de sjiitische milities zullen het vuile werk doen. En aangezien zij van eenzelfde zieke geest vervuld zijn als de IS-extremisten, zal dit een gruwelijke slachting worden. Een slachting tussen gelijkgestemden. Dit was toen deze burgeroorlog begon van tevoren een bekend probleem: de winnaars zouden een slachting aanrichten.”

En dat betreft alleen nog maar Syrië en Irak. In Turkije is de burgeroorlog tegen de Koerden al begonnen. Libanon en Jordanië staan op het punt van bezwijken. Er is nog geen oplossing in zicht voor de oorlog in Yemen. Hamas werkt gestaag door aan verdere escalatie van het conflict met de Joden. IS trekt nog steeds nieuwe rekruten en – nog ernstiger – aanhankelijkheids-verklaringen. IS bedreigt de wereld met honderden miljoenen doden. Letterlijk.

Hun bewering over de aantallen IS-terroristen tussen de stroom van illegale immigranten naar Europa zal vast deels bluf zijn, maar het staat wel vast dat we de komende tijd nog heel wat aanslagen door ‘eenzame wolven’ zullen meemaken in Europa. Ook Zweden en Nederland zullen niet helemaal gespaard blijven. Denk vooral aan aanvallen met messen op Joden: een veelbekeken Nederlands televisieprogramma bood recent een podium aan een IS-sympathisant om een oproep in die richting te doen.

De opstelling van Brussel en Berlijn met betrekking tot de migratiecrisis wordt almaar driester. Verkrachtingen van vrouwen in en in de omgeving van opvangcentra belanden nog in de doofpot, maar het is de vraag of dat ook nog kan met de eerste protesterende Europeanen doden door links en/of mohammedaans geweld. In Europa is reden tot zeer grote ongerustheid. Die gaat niet weg wanneer de problemen niet onder ogen worden gezien. Blijf kalm. Let op wat de Visegrad-landen doen. Verheug je alvast op de uitkomst van het snel naderende Oekraïne-referendum en het Britse EU-referendum.

En vooral: denk alvast na over wat ons dáárna te doen staat.

————————————————————————————————————-

*) Ja, U leest het goed: die VN-site geeft dus niet gewoon de integrale tekst weer! Vandaar die rare verleden tijd.

————————————————————————————————————-

Deel 1 van De Irandeal – De gekte en beloften van de Führers
Deel 2 van De Irandeal – De eigenlijke deal en de dreiging
Deel 3 van De Irandeal – Vandaag is het JCPOA-Adoption Day. Wat nu?