Het Meldpunt Discriminatie heeft zich er voor ingezet en de Commissie Gelijke Behandeling – tegenwoordig het College voor de Rechten van de Mens – had zich uitgesproken: de klacht van een Surinaamse dame uit de Bijlmer dat zij geen monteur kon krijgen van de kabelmaatschappij om haar televisie te repareren was terecht, vond de commissie: het was een vorm van discriminatie.

Bij het onderzoek bleek dat niet alleen de kabelmaatschappij maar nog heel wat andere leveranciers de Bijlmer of bepaalde delen ervan mijden omdat het daar te gevaarlijk is. Nu de Bijlmer in meerderheid bewoond wordt door mensen van Afrikaanse, of andere gekleurde afkomst, zag de commissie in het feitelijk verstoken blijven van diensten een vorm van indirecte discriminatie op grond van huidskleur of ras.

Dat de leveranciers, waaronder naast televisiemonteurs ook bijvoorbeeld taxichauffeurs, goede redenen hebben de Bijlmer te mijden, omdat het aantal tegen hen gepleegde misdrijven daar hoger ligt dan elders, wordt niet ontkend. Ook de commissie meende dat hierin een legitieme reden kan zijn gelegen voor het gedrag dat aanleiding was voor de klacht. Discrimineren is een onderscheid maken om de verkeerde redenen, zoals geloof, ras e.d., niet vanwege een goede reden zoals een te groot gevaar voor lijf en leden. Dus het gedrag van de leveranciers is niet verwijtbaar, zou je zeggen, maar het verstoken blijven van essentiële diensten stelt de bewoners van de Bijlmer wel achter bij andere bewoners van de stad, geen discriminatie dus maar wel feitelijke achterstelling.

Nee zegt de commissie, het gedrag is wel degelijk verwijtbaar, want zoals de klaagster heeft aangetoond is haar flat niet een van de ergste in de buurt en wordt die door de kabelmaatschappij ten onrechte over een kam geschoren met de flats van de echte criminelen. De beklaagde had beter onderzoek moeten doen en uitsluitend de ergste criminele buurten in de Bijlmer mogen mijden. Door dit niet te doen en een gebied, waarvan ook minder criminele flats deel uitmaakten, van haar diensten uit te sluiten discrimineerde zij wel degelijk.

De beklaagde, dat is duidelijk, was een fatsoenlijke organisatie, maar heeft niet erg goed geprocedeerd. Kennelijk heeft zij zich door de commissie woorden in de mond laten leggen waar ze nu achteraf aan opgehangen wordt. Gelukkig is de commissie ook geen echte rechter, maar een quasi rechter, die het van de publieke opinie moet hebben. Het is onwaarschijnlijk dat de publieke opinie voor dit oordeel veel enthousiasme heeft kunnen opbrengen. Welke delen van de G-buurt in de Bijlmer erger zijn dan andere is niet iets wat een leverancier op eigen houtje uit kan zoeken. Trouwens de beklaagde had volkomen gelijk dat in de hele Bijlmer, net als in delen van West de algemene veiligheid te kort schiet en dat is niet de schuld van de winkeliers in de Amsterdamse Poort of de leveranciers uit de stad. Redlinen, zoals dit wordt genoemd, doet een leverancier niet om te discrimineren, maar omdat hij uit ervaring weet dat het hem geld en medewerkers kost als hij het anders doet. Zouden delen van de Bijlmer zo veilig zijn dat hij het risico zou kunnen nemen voor zich zelf en zijn personeel, dan deed hij het heus wel, want geld is geld voor kabelmaatschappijen. Een goede advocaat had dat namens hem kunnen vertellen en er voor kunnen zorgen dat het in het proces verbaal ter terechtzitting terecht kwam. Dan had de commissie niet zo gemakkelijk een onzin uitspraak kunnen doen.

Wie wel verantwoordelijk is voor de achterstelling van de niet-criminele bewoners van de Bijlmer in een mate dat het klachtwaardig is, is niet zo duidelijk. In de eerste plaats natuurlijk degenen die de criminele handelingen plegen. Verder degenen die moeten zorgen voor het handhaven van de veiligheid ter plaatse: de burgemeester en de politie, de deelraad Zuidoost, de gemeenteraad van Amsterdam. Stelt de commissie gelijke behandeling deze verantwoordelijken aan de kaak? Ik meen van niet en daarom moest de commissie zelf maar eens aan de kaak gesteld worden. Slecht werk wat ze doen!

---

Dit artikel verscheen eerder vandaag ook op het Blog van Toon Kasdorp