De zin en onzin van klimaatverandering (1)
De COP21 is in Parijs een week geleden begonnen. De klimaatverandering krijgt ruime aandacht in de pers. De “kwaliteitsmedia” tappen allemaal uit hetzelfde, alarmistische vaatje. De klimaatsceptici krijgen geen vrije tribune. Voor diegene die de échte waarheid zoeken omtrent dit debat geef ik een overzicht van de antwoorden op veelgestelde vragen. Hier volgt een eerste deel.
Is er een klimaatverandering en is deze veroorzaakt door de mens?
Laten we beginnen met die hete aardappel. Ja, er is klimaatverandering. Concreter: er is nooit iets anders geweest. Het klimaat verandert al sinds dat de aarde bestaat en zal veranderen zelfs als de mens uitgestorven is. Dat is niet de hete aardappel. De vraag is: wie of wat verandert het klimaat?
Ingewikkelde vragen vergen ingewikkelde antwoorden. Ja en nee, de mens heeft het klimaat veranderd. En ja, CO2 is daar medeverantwoordelijk voor. Kijk maar naar de temperatuur en de CO2 emissies van afgelopen 150 jaar:
Bron: http://www.ferdinand-engelbeen.be/klimaat/klim_img/temp_emiss_increase.jpg |
De hele technische uitleg vindt men hier. Als we dan toch kritisch bekijken naar deze grafiek dan observeren we toch een aantal zaken:
- Vanaf 1900 tot 1940 was er een duidelijke opwarming maar de CO2 emissies waren te klein om dit te verklaren.
- Van 1940 tot 1980 was er geen opwarming of zelfs een kleine afkoeling terwijl de CO2 emissies toch hier significant gestegen waren.
- Van 1980 tot 2000 is er weer een duidelijke opwarming samen met een even gestage stijging van de CO2 emissies.
- Van 2000 tot nu is er geen opwarming of afkoeling ondanks de nog steeds stijgende CO2 emissies.
De bewering dat de mens door de CO2 emissies de meest doorslaggevende factor is in het klimaat van de afgelopen 115 jaar is dus kort door de bocht. Klimaat verleent zich niet tot zulke simplismen, door de grote variabiliteit in de trend per tijdsperiode kan men dan ook enkel de grafiek in stukjes kappen en stuk voor stuk proberen te verklaren.
De opwarming van 1900 tot 1940 is door de zonneactiviteit. Deze was sinds het Maunder en Dalton minimum vermindert (zie figuur) zodat deze de Kleine IJstijd heeft mede-veroorzaakt (voor de volledigheid, >waarschijnlijk was het combinatie van het Maunder minimum en vulkanische activiteit). Na deze periode van lage zonneactiviteit brak er een periode van hogere zonneactiviteit aan en dus opwarming.
Bron: https://en.wikipedia.org/wiki/Maunder_Minimum |
De afkoeling van 1940 tot 1980 is door de mens, maar niet door CO2. Het is door de vervuiling, aerosolen zoals zwaveldioxide, stof en andere troep weerkaatsen het zonlicht zodat deze de aarde niet meer bereikt. Er was toen een heuse “Ice Age Scare” waarbij vooral de media de massa was aan het opjutten (klinkt bekend) terwijl de “wetenschappelijke consensus” (als iemand daar enige waarde aan hecht) juist één groot vraagteken was (sommige alarmisten proberen te framen alsof men toen al wist dat CO2 de grote boosdoener ging zijn: dat is een leugen). De klimatologie was simpelweg nog niet voldoende ontwikkeld om een definitief antwoord te geven. Er was wel een alarmerend hoge concentraties aan aerosolen en die bleef stijgen, met de toenmalige kennis kon dit een klimaatafkoeling veroorzaken. Gelukkig begon de westerse wereld met het opschonen van de lucht (niet voor het klimaat maar om gezondheidsredenen).
Deze vervuiling heeft dus een significant effect gehad op het klimaat. Het is waarschijnlijk dat dankzij de CO2 het effect van de vervuiling eerder beperkt is gebleven. Ja u leest het goed, we moeten dankbaar zijn voor de CO2 emissies! De opschoning van de lucht na 1970, 80 en de jaren erna zal waarschijnlijk hebben bijgedragen aan de klimaatopwarming. Heden plukt China met zijn smog de “vruchten” van zijn vervuiling: China ervaart minder klimaatopwarming.
De opwarming van 1980 tot 2000 is wel bekend, ja CO2 emissies zijn de drijvende factor hier (de zogenaamde “very likely” van het IPCC). Maar na 2000 (1997 om precies te zijn maar ik werk graag in gehele blokken) stopte dit. Het werd bekend als de “global warming pause/hiatus”. Desondanks bleven het IPCC en de media (met Al Gore en zijn 2006 documentaire “An Inconvenient Truth” op kop) de opwarmingsplaat draaien.
Ik ga de implicaties ervan in perspectief plaatsen. Ikzelf ben een jonge student, van de lagere school tot het unief heb ik niets anders gehoord dan dat de aarde opwarmt. Ik heb bovengenoemde film van Al Gore in het middelbaar gezien. Ik heb verplicht moeten meedoen met Dikketruiendag (voor de Nederlanders: Warmetruiendag) de klimaatopwarming was verplichte lectuur tijdens aardrijkskunde. Nu blijkt dat 18 jaar lang (zeg maar de meerderheid van mijn leven) er geen opwarming was.
En dat is wat er misgaat. De linkse media, de linkse intellectuelen, de linkse beleidsmakers, … hebben 18 jaar lang een hypothese verdedigd die al even lang ontkracht was. Er is nu duidelijk geen opwarming, laat staan dat we weten of er binnen 10 of 100 jaar opwarming gaat zijn. En toch staan ze daar in Parijs, te overleggen over ingrijpende zaken die misschien niet eens gaan gebeuren!
In het kort zou ik stellen dat men niet zomaar vroegere trends mag extrapoleren naar de toekomst. Men zou best per 20 jaar bekijken en verklaren wat er aan de hand is, zonder vooroordelen, dan kan men de sterkste drijvende kracht proberen te ontdekken en voorzichtig formuleren wat zal komen. Anders blijft men dezelfde fouten van het verleden maken.
Is deze pauze niet fake, zijn de modellen fout en door wat wordt de pauze veroorzaakt?
Er zullen sceptici zijn die stellen dat er helemaal geen pauze is. De linkse en dus alarmistische krant The Guardian citeert een studie waarin men economen een blinde test laat doen: ze hebben de grafieken gegeven maar men zei dat dit landbouwopbrengst was. De experten waren na het bekijken van de data erover eens: de landbouwopbrengst steeg, er is dus geen pauze! Dit is natuurlijk hilarisch maar dit wordt echt als “bewijs” opgevoerd voor het bestaan van klimaatopwarming.
Laten we uzelf, de lezer, ook eens naar deze grafiek laten kijken. Deze stelt de voorspelde en de gemeten temperatuur voor van de afgelopen 25 jaar:
Bron: https://climatism.wordpress.com/2013/09/17/97-of-climate-models-say-that-97-of-climate-scientists-are-wrong/ |
Na de grafiek te hebben bekeken, is er nu een pauze en zijn de modellen fout? Dat zou een zeer interessante vraag zijn om voor te leggen aan de expert-economisten. Gelukkig bestaat deze al: Bjorn Lomborg. De modellen overschatten de opwarming van de aarde met minstens (ik herhaal: MINSTENS) 73%. 50 + 50 is nog altijd 100, iemand die 173 zegt moet niet claimen dat zijn antwoord juist is. Het IPCC weet dat en de excuses die het maakte is wat wij jongelingen een epic fail zouden noemen.
Dus ja, de modellen zijn fout en dit is simpelweg omdat deze gefocust zijn op één ding (namelijk CO2) en de achterliggende processen verwaarloosd. Er zijn gelukkig wel wetenschappers die proberen te achterhalen wat er aan de hand is. Isopreen, een organische stof die wolkvorming faciliteert en dus afkoeling, zou door de oceanen worden uitgestoten. Dit onderzoek is vers van de pers en geen enkel model houdt hier rekening mee. Een jaar geleden werd nog een studie gepubliceerd in Nature waarbij men ontdekte dat naaldbossen datzelfde isopreen uitstootten en dat door de temperatuurstijging alsmaar meer van deze stof werd uitstoten.
Er kunnen nog factoren zijn die als negatieve feedback fungeren en het klimaat dus in toom laat houden. Het lijkt erop dat CO2 en wolkenvormde stoffen in een strijd zijn verwikkeld waarvan niemand weet wat de uitkomst gaat zijn. Wat wel zeker is, is deze zogenaamde pauze. Voorlopig warmt de aarde niet op.
Kloppen de data en kunnen we de wetenschappers geloven?
De bovenliggende assumpties van voorgaande conclusies is gebaseerd op blind vertrouwen, blind vertrouwen dat er geen krachten aan het spel zijn die de leek willen beliegen en bedriegen, feiten verdraaien of verkeerd voorstellen. Het klimaatdebat is geen wetenschappelijk debat zoals bv. het al dan niet bestaan van Higgsdeeltjes.
Nee, het klimaatdebat is een politiek debat waar verscheidene actoren baat bij hebben dat deze strijd door één of andere zijde beslecht wordt. Het is dus altijd oppassen geblazen met het quoten van bronnen. Dubieuze bronnen zijn uit den boze. Vanuit alarmistische zijde klinkt unaniem dat enkel gepeer-reviewde literatuur of het IPCC betrouwbaar zijn.
Hun geloof is onterecht. Al jarenlang zwelt de kritiek op peer-review aan. Slacht deze heilige koe, zeggen criticasters. Peer-review wordt op een niet-kwaliteitsvolle manier gebeurt, fouten in papers worden vaak niet gedetecteerd en fraudeurs kunnen moeiteloos hun gefabriceerde papers laten publiceren. Vooral bij zeer gevaarlijke studies (bv. clinical trials van kankermedicijnen) blijkt de helft niet repliceerbaar te zijn en op zijn minste onbetrouwbaar. Dat hier belangen van derden op het spel staan, staat buiten kijf.
Ook zijn de reviewers niet altijd eerlijk, zij kunnen innovatieve of controversiële papers boycotten om hun eigen paper te bevoordelen of erger, omdat ze niet eens zijn met de conclusies of een persoonlijke aversie hebben tegenover de auteur. Ook is er discriminatie tegenover kleinere instituten, een Oxford professor zal minder kritisch bekeken worden dan een Hottentottingham professor. Peer-review is dus eerder een barrière voor politiek-incorrecte onderzoeken dan een filter voor broddelwerk.
Bij een gepolitiseerd debat zoals klimaat is dit niet anders. Meer zelfs, er wordt lustig met de voeten vooruit getackeld. Willie Soon co-publiceerde een controversiële paper en werd door media en activisten gedemoniseerd en kaltgestelt. Een wetenschapper zijn kwaliteiten wordt bv. door extreem-alarmistische Greenpeace bepaald door wie je betaalt en wie aan je lesgaf (een denier als docent = slechte wetenschapper). De vooral linkse media klopte dit op. >Op de alternatieve, klimaatsceptici-gezinde media werd Soon vooral gesteund.
De linkse alarmisten zijn hier heel selectief. Donna Laframboise is berucht wegens haar spraakmakend boek over de mensen achter het IPCC (hier somt ze alles nog eens op). Zij beoordeelde de wetenschap niet en toch kreeg ze het etiket “denier”. Waarom? Een hoofdauteur van één van de hoofdstukken werd door haar ontmaskerd als klimaatactivist bij het WWF en Greenpeace. Pachauri, ex-voorzitter van het IPCC, leidt (nog altijd) het TERI-instituut en deze wordt gesponsord door WWF. Die ex komt na (bewezen!) klachten van seksuele intimidatie door deze man, en toch wordt deze probleemloos uitgenodigd voor lezingen in de UAntwerpen. Toen de Belgische regering de kandidatuur van Van Ypersele voordroeg als vervanger van Pachauri, schreven academici een brief waarbij ze de intolerante, onwetenschappelijke houding van Van Ypersele en zijn ex-lidmaatschap van Greenpeace bekritiseren. De reactie daarop van links-alarmistische opiniemakers volgde snel, de bezorgde academici werden op een schandelijke manier aangepakt (mijn reactie hierop is hier). Voor de klimaatzaak knijpen alarmisten duidelijk een oogje dicht en brengen ze op een uiterst onbeschofte manier andersdenkenden tot zwijgen.
Maar goed, dit is niet waar wetenschap om gaat. Wetenschap gaat in de eerste plaats over feiten. De data die gebruikt worden, zijn deze betrouwbaar? Wordt er voldoende ruimte gegeven voor caveats en nuances? Ja en nee.
De nuance is vaak afwezig. In hun zoektocht naar tekenen van catastrofale klimaatopwarming, poneren klimaatalarmisten verscheidene records. Alsof ze wandelende Guiness Book of Records zijn, reciteren ze elk jaar dat volgens hen warmer was dan “normaal”. Gezaghebbende figuren zoals president Obama herhalen die claims klakkeloos, hij verklaarde dat 2014 het warmste jaar ooit gemeten was. Nu, sowieso is dit maar magertjes, de metingen gaan maar 150 jaar terug. Het is nu niet warmer dan tijdens de middeleeuwen toen Vikingen konden landbouwen op Groenland. Verder teruggaan, het Eemiaan (voor de Nederlanders Eemien) zo’n 120 000 jaar geleden was iets warmer dan nu, het was zo warm dat nijlpaarden in Engeland rondliepen. Nog verder terug, bijvoorbeeld tijdens de dinosaurussen, waren er gewoon geen ijskappen op de polen en kwamen de tropische regenwouden tot ver in het noorden. Dat “warmste jaar” is dus zeer relatief.
Het zijn niet die “details” dat de uitspraak van Obama problematisch maakt. Het is omdat hij het heeft gedaan zonder de wetenschappelijke caveats in het achterhoofd te houden: er is een inherente meetfout op de temperatuurmetingen. Dit maakt 2014 niet voor 100% maar voor 38-48% zeker recordhouder. 2005 en 2010 kunnen hun record nog altijd behouden. Pittig detail: 2014 heeft een iets grotere kans dan die twee omdat het een El Niño jaar was (een weerkerend klimaatfenomeen dat zorgt voor opwarming), dus echt vergelijken met die twee anderen is niet fair. Van de niet-El Niño jaren blijft 2010 de hoogste. De zomertemperaturen van 2015 zullen dankzij de El Niño weer records sneuvelen, hou dit maar in het achterhoofd.
De temperatuurmetingen in het geheel, kunnen we die vertrouwen? Volgens een studie van Karl et al. (2015) zitten er een fouten in de datasets en na correctie blijkt dat de afgelopen 18 jaar wel een opwarming geweest te zijn. Er is scepticisme en ook volledige destructie van deze paper. Ik kan als leek hier weinig toevoegen, alhoewel één zwaluw nog geen zomer maakt, de meer accurate satellietdata staven nog steeds de pauze. Statistisch kan ik wel beoordelen dat een significantieniveau van 0,10 bijzonder hoog is en niet volgens de standaard van de wetenschap is (0,05). [Voor de absolute leken, het significantieniveau is het zekerheidsniveau waarbij men de hypothese kan verwerpen. Het is ook de kans dat een studie de hypothese verwerpt door toeval, ook al is deze juist. 0,10 is dus 90% zekerheid en 10% kans op zo’n fout.] Dit bewijst wel dat bepaalde metingen misschien niet te vertrouwen zijn.
Deze discussie is een detail in vergelijking met het volgende: heeft men de temperatuurrecords aangepast zodat deze klimaatopwarming ondersteunde? Bloggers hebben de data nog eens bekijken en wat blijkt? De data weergegeven in de grafieken komen niet overeen met de ruwe data! Bij sommige weerstations in Zuid-Amerika werd de klimaatopwarming duidelijk versterkt. Meer zelfs, sommige weerstations die een afkoeling vertoonden werden aangepast tot deze een opwarming vertoonden. Vaak werden vroegere jaren meer naar onder aangepast en recente jaren naar boven zodat in het geheel de opwarmtrend steiler werd.
In een volgend artikel worden de data van de poolcirkel besproken, en ja, dezelfde aanpassingen werden gezien. Meer zelfs, een onderzoeker van IJsland viel van zijn stoel. In de jaren 70 kwam eens het zee-ijs helemaal tot in IJsland (raar maar waar, ondanks de naam is er in IJsland geen zeeijs), met alle economische gevolgen van dien. In de metingen van NASA is dat jaar volledig uitgewist. De temperatuuraanpassing is niet alleen potentiële wetenschapsfraude maar is ook een vorm van geschiedenisvervalsing.
Een klimaatsceptische denktank vond het nodig zelfverklaarde topwetenschappers aan het werk te zetten. Tot nu toe heb ik nog geen resultaat ervan gezien (misschien nog vroeg, het artikel is van amper een jaar geleden). Wat al wel bekend is, is dat een Duitse professor de data heeft bekeken en heeft gezien dat de aanpassingen tussen 2010 en 2012 gebeurde. Volgens deze professor zijn de data totaal fout en vertonen zij een cyclisch beeld. CO2 zou geen factor zijn (dat laatste heb ik mijn twijfels over).
Goed, laten we zoals The Guardian deze claims afdoen als niets meer dan een gekke samenzweringstheorie. Zijn er gefundeerde redenen zodat data aangepast moeten worden? Natuurlijk kan het eens gebeuren dat een weerstation wordt verplaatst, het KMI van België mat eerst in Sint-Joost-ten-Node voordat het verhuisde naar Ukkel. Het kan ook zijn dat weerstations vaker gaan meten. Dit zijn mogelijke verklaringen maar klinkt ongeloofwaardig als dit gebeurt over de hele wereld in twee jaar tijd. “There is no such thing as coincidence” luidt het gezegde.
Dit hoeft ook geen “samenzwering” te zijn, de data van over de hele wereld worden verzameld en verwerkt door een handvol voornamelijk overheidsdiensten zoals NASA GISS en daarna geciteerd door het IPCC. James Hansen was jarenlang directeur van NASA GISS en hij heeft na zijn pensioen niet stilgezeten: hij is nu een klimaatactivist die de cel al een paar keer heeft mogen bewonderen. Zijn activisme heeft hem zelfs geïsoleerd bij de gematigde klimaatalarmisten. Hoe betrouwbaar kan een gepolitiseerde overheidsinstelling dan nog zijn?
Als uitsmijter: “lukewarmers” poneren dat de sensitiviteit van CO2 niet exact geweten is en dat de doemvoorspellingen van 4 °C of meer opwarming onwaarschijnlijk is, misschien zelfs maar 1-3 °C met business-as-usual beleid. Naar aanleiding van COP21, reviewde The Economist de supermodellen van het IPCC en de claims van de pauze en concludeert dat er is nog veel werk aan de winkel is: enorme foutenvlaggen, lacunes in de kennis, onbetrouwbare temperatuurmetingen, …
Dit en alle vorige voorbeelden bewijzen dat het riedeltje “the science is settled” niet meer onwaar kon zijn. Er is nog een pak werk te doen, er zijn nog heel wat vragen die beantwoord moeten worden.
Conclusie
Ik kan het blijkbaar niet genoeg zeggen: klimaatverandering bestaat. De aarde is opgewarmd van 1970 tot 2000 maar is momenteel in een status-quo. Hoe en waarom is nog niet exact geweten. Er is geen bewijs dat tegen 2100 catastrofale opwarming gaat gebeuren.
Er is gefundeerde kritiek op de wetenschap achter het klimaatalarmisme en de manier waarop dit gebeurt. Er gebeuren onrustwekkende onregelmatigheden en politieke beïnvloeding in dit proces. De waarheid wordt verdraaid zodat het lijkt alsof niets of niemand te vertrouwen is.
Ik zou deze quote nog willen weerhouden:
“Science is not about moral judgements, it is about facts. It is not about what ought to be the case, it is about what is the case.”
Nu net dit wil ik in een volgend deel bespreken: in hoeverre wordt de klimaatverandering beïnvloedt door politici, ideologen, activisten en moralisten? Wat is hun agenda hierachter? Wat voor soort beleid willen ze doorduwen en met welk resultaat?
——————————————————————————————-
Dit stuk verscheen eerder ook op De Mondige Student