Woensdagavond werden politiek en financieel Nederland opgeschrikt met een verklaring van het Franse ratingbureau Fitch. Als het Catshuisberaad onvoldoende degelijke bezuinigingen oplevert, zou de Nederlandse Triple-A status in gevaar kunnen komen. Natuurlijk, zo voegde Fitch er aan toe, zou men eerst enige tijd de Outlook op negatief zetten, alvorens daadwerkelijk tot afwaardering over te gaan.

Toen echter gisteren Frankrijk bij het veilen van een noodzakelijke staatslening de spread (het verschil in te betalen rente met economisch superpower Duitsland) zag toenemen tot bijna 1,5%, haastte Fitch zich een verklaring uit te geven, dat over de Triple-A status van dit land geen discussie bestond. Geruchten dat Moody’s overweegt de Franse rating deze herfst te herzien worden eveneens beschouwd als een reden voor deze vrij ongebruikelijke verklaring van Fitch.

Hoe curieus!

De Nederlandse financiële huishouding staat er ondanks weinig vrolijke economische prognoses voor de nabije toekomst een stuk florissanter voor dan de Franse. Bovendien is in Nederland dank zij het huidige kabinet ook de wil aanwezig aan alle vereisten van de EU te voldoen. DE waarschuwing van Fitch was dus op zijn minst prematuur als je slechts de Nederlandse situatie bekijkt.

Maar dat doet Fitch natuurlijk niet. Fitch bekijkt de zaken in de volle Europese breedte, en dat kan niet tot vrolijkheid stemmen. Weinig landen in de eurozone lijken zich te gaan houden aan het maximaal toegestane tekort van 3% van het BNP in 2013. In dat verband moet de waarschuwing aan Nederland in de eerste plaats worden gezien: als een waarschuwing aan alle Europese staten die nu knutselen aan bezuinigingen.

Nederland is ideaal als de kanarie in de kolenmijn. Niet alleen hebben wij jarenlang (terecht) andere landen gemaand hun huishoudboekje beter op orde te krijgen, maar nu het ietsje tegen zit, is het binnenlandse gekrijs niet van de lucht. Want laten we wel zijn, vergeleken met de ombuigingen die de UK en de Zuid-Europese staten voor hun kiezen krijgen, stelt het weinig voor. Door nu streng te zijn tegen Nederland geven zowel de EU als Fitch aan dat het menens is, zonder de andere EU-landen direct te hoeven aanspreken.

Wat Frankrijk betreft: zo kort voor de Franse presidentsverkiezingen is het niet waarschijnlijk dat er aankondigingen worden gedaan over een verandering van de Franse Triple-A status. Mocht Hollande in mei echter president worden, dan staat vrijwel vast dat die downgrade er op vrij korte termijn komt.

En laten we wel zijn: als de huidige Nederlandse staatsschuldquote in 2000 zo was geweest als nu, dan hadden we nu nog maar een single-A rating gehad. En terecht.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.