Het hoger beroep van Wildersproces2 zit in de eindfase. Het Hof maakt op 11 november haar beslissing bekend, zo liet het weten.

Of het Hof zich bewust is dat dan ook het startschot voor Carnaval gegeven wordt? Normaal zou mijn antwoord zijn geweest dat een Hof zich daarover niet zou mogen bekreunen, maar het gevoel dat ik daarbij krijg is er mee in tegenspraak.

Dat heeft alles te maken met hoe dit proces verloopt. uit alles krijg je de indruk dat het voor Justitie een race tegen de klok is, en dat de rechters daarin mee gaan. Welke klok? De klok die hiernaast tikt: die van WOB-procedures om documenten boven tafel te krijgen die van evident belang zijn voor de manier waarop dit proces ooit werd gestart.

Van zichzelf respecterende rechters verwacht je dat dat een reden is de zaak aan te houden tot alles wat van belang is boven komt en kan worden meegewogen. Maar de weging lijkt al te hebben plaats gevonden, en dat is vreemd. Zoals gewoonlijk zijn hiervoor twee redenen denkbaar:

• De rechters hebben reeds besloten Wilders vrij te spreken, en hopen de rest van wat gebeurde weg te houden uit hun rechtszaal.
• De rechters hebben besloten zich te conformeren aan de eisen die vanuit de regerende elite aan hen worden gedaan: Wilders moet worden kaltgestelt, en deze veroordeling zal voor veel mensen voldoende zijn nooit mer op hem te willen stemmen. Hoe langer dit proces nog duurt, hoe meer er boven komt, dat allemaal slechts het voorgenomen doel moeilijker maakt. Haast is derhalve geboden.

Mij lijkt optie 1 vooral ijdele hoop, maar uitsluiten kun je het niet.,

Optie 2 kent gezien al het voorgaande meer logica. Als de rechters bij het bekend worden van de vorige lading documenten direct het proces hadden beëindigd, was deze situatie niet ontstaan, zodat de weg naar een nog sneller einde open lag. Zou het schandaal er minder om geworden zijn? Mogelijk inderdaad. Dat de onrust die nu al ontstaat ook een direct gevolg is van deze voortzetting suggereert echter dat er geen vernietiging van het vonnis van de rechtbank zal plaatshebben, al kan ik me als leek nog voorstellen dat het Hof de zaak terugverwijst naar een lagere rechtbank om er opnieuw over te oordelen. Want dat niemand er zijn vingers aan branden wil is al even duidelijk. En dat zegt uiteindelijk nog het meest over de rechters die de zaak nu behandelen.

Keerpunt – van Fortuyn tot Wilders
Het keerpunt dat ik in de titel aan gaf betreft de democratische illusie die in Nederland lang in stand gehouden werd. Veel mensen vonden dat de moord op Pim Fortuyn een keerpunt was, maar was het werkelijk heel verschillend met de manier waarop Janmaat cs werden bestreden. De moord op Fortuyn maakte voor veel mensen, maar het spel zelf was niet gewijzigd. Als de veroordeling van Geert Wilders – inclusief de hele voorgeschiedenis van een ministerie waarvan nu bekend is dat het openlijk samenspande tegen een oppositieleider – in stand blijft, lijkt mij dat het spel van karakter is veranderd. Daarmee zou de moord op Fortuyn vooral het startpunt zijn van de ommekeer, die nu culmineert op 11 november aanstaande. Gaande de Wildersprocessen een èn twee zie je gerechtelijk steeds heviger verzet. Het aantal succesvolle wrakingen lijkt me recordhoogten te hebben bereikt, en de vraag of dat met dit gerechtshof niet ook had moeten gebeuren zal na een nieuwe veroordeling 11 november prangend zijn.

Al diverse malen is gebleken dat binnen de rechterlijke macht krachten werken die ‘weten wat van hen verwacht wordt’, en dat loopt via Schalken naar het ministerie van V&J door naar de leden van het OM tijdens Wildersproces2. Een haastige veroordeling alvorens meer stukken boven kunnen komen zal het vertrouwen in deze rechters gesteld eveneens opnieuw beschamen, en tonen dat zij zich hebben gevoegd bij de mensen die een veroordeling belangrijk en noodzakelijk achten.

Finale
Dat traject, van het begin van Wildersproces1 tot het einde van Wilersproces2 op 11 november, markeert tegelijkertijd het traject van het blijkbaar onstuitbare verval van de Nederlandse rechtsstaat, die is verworden tot een automatiek voor de regerende en zichzelf feliciterende elite. In hoeverre het verlies aan vertrouwen ernstiger gevolgen gaat krijgen moeten we afwachten, maar de kans daarop is aanzienlijk. Maar hèt grote keerpunt in deze periode van de Nederlandse geschiedenis is niet de moord op Fortuyn, maar de juridische moord op de Vrijheid van Meningsuiting die we zich nu voltrekken zien.

---

Meer analyses over de treurige gang van zaken rond Wildersproces2 op Veren of Lood vindt u hier.