Wederkerigheid is iets heel moois. Vooral als het gaat om zaken die van belang zijn, en dat je dan beiden het principe hoog houdt.

Zo ben ik niet a priori tegenstander van een verbod op Gülenscholen, waar je vanuit Turkse AKP-kringen nog wel eens voor pleiten hoort. Het wederkerigheidsprincipe eist dan dat àlle Turkse scholen worden gesloten, maar dat zou een zo mogelijk nog grotere storm van protest opleveren dan we deze zomer in Rotterdam al zagen.

Iets dergelijks geldt ook voor het opnemen van uitgeprocedeerde asielmigranten uit landen als Algerije en Marokko. Als Algerije dat eist, nemen we alle migranten die kant op toch ook gewoon weer terug? Nou dan! Maar Algerije lijkt te denken: van die lui zijn we makkelijk afgekomen: minder, minder, minder!! Niet erg wederkerig. Erg jammer.

En dan vandaag het bericht dat Marokko alle Gülenscholen sluit. Het gaat om maar 2500 leerlingen, en zin zo’n groot land zullen die wel een ander passend onderwijs vinden. De reden?

Volgens het Marokkaanse ministerie van onderwijs houden de instituten die worden gerund door aanhangers van de Turkse geestelijke Fethullah Gülen er een ideologie op na die ,,niet te verenigen is met het Marokkaanse onderwijs- en geloofssysteem”.

Maar wat zou men roepen als we de uitkeringen vanuit Nederland naar Marokko zouden willen verlagen naar een niveau van levensonderhoud dat hier geldt? Uh, oh! Dat weten we al: geen denken aan!

Wederkerigheid is daarom maar zelden wederkerig. Het is een stok om mensen met hun eigen mores om de te slaan. En met hun schuldgevoelens. Het lulligste is natuurlijk dat schuldgevoel over de eigen mores in islamitische landen niet bestaat. Zodat het de hoogste tijd is het begrip wederkerigheid aan te passen aan de dagelijkse realiteit, en ons te ontdoen van schuldgevoelens over mensen die we hier niet willen. Opdat de wederkerigheid weer bloeien kan.