Nicolette Geveke heeft eerder gezien dat de PVV vlak voor de verkiezingen terug leek te deinzen. Dat gaat in tegen het belang van haar kiezers.

De PVV kachelde achteruit van 17 % bij de verkiezingen voor het EU-parlement in 2009 via 15% bij de Tweede Kamer verkiezingen van 2010, 13% voor het EU-parlement in 2014 en sinds 2012 met slechts 10% in de Tweede Kamer. Ze scoren vooral hoog bij de peilingen waarin ze thans rond de 20% staan. En zo rekenen ze zich voor de zoveelste keer rijk, terwijl iedereen weet dat peilingen een hulpmiddel zijn waaraan geen enkele zekerheid kan worden ontleend.

Pietje Bell
En zo wordt er geen lering getrokken uit de gemaakte strategische en tactische fouten bij de vorige verkiezingen. Wie neemt een partij serieus waarvan de leider Pietje Bel speelt met kinderachtig knip en plakwerk in tweets. Niemand is perfect, maar zijn onmiskenbaar grote persoonlijke moed en begrijpelijke vertwijfeling wegens alle bedreigingen en de lopende strafzaak die – o schande – gebaseerd is op politiek ongenoegen, mag toch geen belemmering zijn voor zijn omgeving om wat te helpen hem binnen de lijntjes van het burgermansfatsoen te houden? Waarom doen die niets?

Het lijkt wel of iedere keer vlak voor de verkiezingen een traject in gang wordt gezet om de eigen ruiten in te gooien. En dat is kwalijk: het zijn helemaal niet de eigen PVV-ruiten, het zijn de ruiten van de kiezers, die in de woorden in het PVV-verkiezingsprogramma de laatste strohalm zien die hun overeind houdt in een omgeving die ze als bedreigend ervaren. Maar gelukkig heeft de teleurgestelde kiezer op 15 maart inhoudelijk heel wat meer serieuze keuzemogelijkheden dan eerder deze eeuw.

Sociale cohesie
Verder blijft het een raadsel waarom de PVV verzuimt lering te trekken uit in het buitenland toegepaste strategieën, en dat men geen notie lijkt te hebben van basale marketing- en sales technieken en kennelijk niet op de hoogte is van recent sociaalpsychologisch onderzoek.

Waarom biedt de PVV geen geborgenheid? Oude structuren zoals de sociale cohesie in de wijken zijn weggevallen en een uitgebreidere partijstructuur zou voor veel mensen een deel van die leemte kunnen vullen. Ook het gezwabber tussen migratie en EU als speerpunt en het cherry picking uit liberale en sociaal democratische principes verbindt niet.

Vertrouwen
Een belangrijke reden om voor een partij te kiezen, is het vertrouwen dat men heeft in de mensen die het daar voor het zeggen hebben. En dan doet de PVV het heel slecht met telkens die onbekende kandidaten. Burgers willen stemmen op politici die eerder hebben bewezen dat ze zich willen inzetten voor de medeburger, en voor hen is het parlement daartoe een middel en geen doel. Dat verklaart ook de populariteit van en de vergevingsgezindheid jegens homovoorvechter Henk Krol van 50Plus. Bovendien zijn de mensen die de afgelopen jaren de PVV hebben verlaten inmiddels bekender dan de kopstukken van de PVV, met uitzondering van Wilders zelf.

Extreem
Niemand houdt van extreem: als er ‘s avonds ieder kwartier een bus richting huis vertrekt, dan hebben de meeste mensen een voorkeur voor de één na laatste bus en niet de laatste.  De PVV zou veel geaccepteerder zijn als er in ons land een radicaal rechtse beweging zou bestaan waartegen men zich kan afzetten, in plaats van steeds de confrontatie aan te moeten gaan met wat ik hier maar het midden noem. Een geraffineerd en perfide politicus zou een dergelijke mantelorganisatie allang stiekem op poten hebben gezet, of zou zich juist profileren ten koste van een als rechts bekendstaande buitenlandse partij.

Provo
En waarom toch vaak zo provocerend? De meeste mensen houden niet van radicale veranderingen, en waarderen juist de smalle marges in de politiek. Fortuyn had dat soms goed begrepen: bijvoorbeeld geen nieuwe immigranten meer binnen laten, maar wie hier is mag blijven. Mensen houden ook niet van ideeën die diametraal staan op wat men – al dan niet terecht – als juist ervaart. Daarom zette de voorzitter van Leefbaar, J. Nagel, Fortuyn de partij uit na diens op dat moment onverstandige pleidooi tegen Art 1 van de GW, omdat het veel mensen nogal rauw op het dak viel.

Men moet immers wennen aan nieuwe ideeën, en bovendien heeft de gemiddelde burger nog heel wat meer te doen: werken, zijn gezin managen en de financiële eindjes aan elkaar knopen. De PVV gaat evenwel maar door met het poneren van nieuwe ideetjes en beweringen waarvan de meeste Nederlanders nut en noodzaak niet direct inzien, en niet zullen inzien omdat urgentie en importantie niet te vergelijken zijn met de reden van het vertrek van Wilders – die toen buitenlandwoordvoerder was – uit de VVD vanwege diens verzet tegen de toetreding van Turkije tot de EU, waarmee hij zijn tijd ver vooruit was. Want die visie wordt thans in een groot deel van het politieke spectrum gedeeld.

Wetenschap
En tot slot de contraproductieve ‘wij-van-PVV-eend’ strategie: het maakt veel meer indruk als een nieuw politiek idee door een buitenstaander wordt gelanceerd, dan door een partijleider. En als een onderzoek door het SCP of Nyffer te duur is, dan kan de PVV toch zorgen dat door stromannen regelmatig artikelen worden gepubliceerd, of zorgen dat het eigen wetenschappelijk bureau wat uit de verf komt, en daar een reputatie mee opbouwen, zo doen ander partijen dat ook. Want uit Canadees onderzoek ‘Everyone hates environmentalists and feminists’ blijkt dat hoe meer betrokken de boodschapper is, des te minder geloofwaardig hij wordt beschouwd. En dus maakt juist het wijzen op gevaren van islam en EU door Wilders relatief weinig indruk en werkt wellicht zelfs contraproductief. En daarom zal de verkiezingsuitslag wederom een teleurstelling worden voor de PVV en haar kiezers.