Vervuiling is iets waar je niet genoeg aandacht aan schenken kunt. Dat het WNF een campagne begonnen is om de gemiddelde toerist wat bewuster te maken wat hij aanricht in de natuur heeft daarom mijn volledige instemming. Dat u het weet.

Maar de manier waarop dit aan de man wordt gebracht bevalt me niets. Vrijdag had de NOS er een bericht over, en daar werd ik weer behoorlijk chagrijnig van, want het blijft verbazingwekkend dat een nieuwsleveranier die zelf zo eenvoudig met agitprop strooit zich zo eenvoudig voor een karretje spannen laat.

Even wat concreter dan die cijfers die zijn gericht op wat een gemiddelde nieuwsconsument begrijpen kan: Uitgaande van de cijfers die de NOS hier noemt gaat het jaarlijks om ongeveer 474.500 (0,03 [1]x60x24x90.00×3650=474.500) ton plastic. Per jaar. Dat is echt heel veel, en daar mogen we best iets aan doen. Al kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat de cijfers zijn opgepoetst om indruk te wekken. Die indruk werd nog eens versterkt door mededelingen over stromingsmodellen et cetera. Meer dan een ruwe schatting is het niet, en ik heb nog nooit een onderzoek bestudeerd dat zijn opdrachtgever teleur stelde als het ging om het ging om het noemen van gigantische getallen die indruk moeten wekken.

Voorts, en dat onderstreept slechts mijn wantrouwen, is er het bijgeleverde kaartje van de Méditerranée: Bekijk het goed en vraag u in gedachten af waar het mentaliteitsprobleem met afval het grootste is?

Fout.

Het grootste probleem zit ‘m in de kusten van de Levant. Want kleurtjes worden geacht sterkere problemen te illustreren naarmate ze krachtiger worden, maar de legenda die er bij staat laat zien dat juist Spanje, Frankrijk, Kroatië, Griekenland en in iets mindere mate Italië het beter doen; vergeleken met Noord-Afrika. Daar is de afvalhoeveelheid die per hoofd van die landen in zee gemieterd wordt gigantisch. Dat wordt nog erger als je bedenkt dat de hoeveelheid plastic die men daar per persoon in handen krijgt om in zee te mieteren stukken kleiner is dan aan de kusten van de EU-landen.

Niet dat het niet beter zou kunnen: alles kan beter. Maar ook het begeleidende commentaar toont bij nadere beschouwing dat dit vooral een probleem is met Noord-Afrika en haar bevolking:

De milieuorganisatie zegt dat de vervuiling in de zomermaanden met 40 procent toeneemt, omdat de afvalverwerking op veel plekken niet goed functioneert. “Dat afval belandt op open vuilstortplaatsen, waar het weer vanaf waait en het komt dan weer in zee terecht”, zegt Merijn Hougee, oceanen- en plasticexpert van WNF.

Degelijke vuilstortplaatsen sterven in de lidstaten van de EU uit. Maar er gaat nog veel teveel de riolen in. Dat zie je dan ook direct terug n de hotspots die het WNF in de westelijke Middellandse Zee identificeerde: de Po-delta, de monding van de Rhône (bij Marseille), de monding van de Ebro (bij Barcelona) en Alexandrië (monding van de Nijl) staan hoog op de lijstjes van het WNF. Geen plastic in rivieren gooien is dus eens zo belangrijk als niets in zee gooien. Maar het toerisme is daar vaak spaarzamer dan aan de stranden van Izmir en de Rivièra.

Een campagne in Noord-Afrika, Israël, Turkije en Egypte lijkt daarom logischer dan de Europese vakantieganger als doelwit kiezen. De logica daar achter kan ik echter wel raden: in die landen wordt niet uit schuldgevoel gedoneerd aan het WNF. Want ook de strijd voor een beter milieu eindigt onder de streep met een verdienmodel.

---

1. Zo’n half literflesje weegt circa 30 gram.