Amerika first zal de slagzin meer dan ooit worden, in de tweede helft van het presidentschap van Trump. Dat moet je concluderen uit de gebeurtenissen van de laatste dagen.

Wie dacht dat Trump tot dusver al stevig te keer was gegaan staan nog wat verrassingen te wachten.

Is dat niet een wat rigoureuze conclusie uit de aankondiging van de terugtrekking van de USA uit Syrië, en wat losse geruchten over een terugtrekking uit Afghanistan? Ja, maar nee. Dat minister van Defensie Mattis nu zijn ontslag heeft ingediend is een teken aan de wand dat niet mis kan worden verstaan, omdat het betekent dat Mattis maatregelen ziet aankomen die hij niet verkopen kan, en evenmin verdedigen. En het Ministerie van Defensie (Pentagon) is altijd de slangenkuil geweest van waar uit de strategie van Amerikaanse werelddominantie werd gevoerd. Trump lijkt vastbesloten die attitude te begraven, behalve die waar het hem op handelsgebied het beste uitkomt. Opnieuw gaat Trump een serie verkiezingsbeloften inlossen, hetgeen zeker nu het Huis van Afgevaardigden in handen van de Democraten is, ook perfect past bij de bevoegdheden van de Amerikaanse president. Deze heeft immers het alleenrecht op de executieve macht, en met de Republikeinse meerderheid in de Senaat (essentieel voor buitenlands beleid) heeft

Ook de bewoordingen waarmee Mattis ontslag nam wijzen in deze richting. De NOS schrijft:

De Amerikaanse minister van Defensie James Mattis vertrekt in februari. In zijn ontslagbrief schrijft Mattis dat de president een opvolger verdient die wel op één lijn met hem zit. Ook hoopt hij dat de VS zijn bondgenoten koestert.

Mattis’ vertrek komt een dag na Trumps aankondiging dat de Verenigde Staten alle ruim 2000 militairen uit Syrië terugtrekken. Een besluit dat zowel door bondgenoten van de VS als in Amerika zelf wordt bekritiseerd. Ook kwam gisteravond het bericht dat de VS van plan is om het aantal troepen in Afghanistan bijna te halveren.

De ironie is dat de NOS het een draaideurcircus noemt, zonder te begrijpen of te willen duiden wat hier werkelijk gebeurt. Want de eerste twee jaar was het voor Trump essentieel mensen rond zich te hebben die de weg wisten in politiek Washington. Na twee jaar meedraaien in die politieke carrousel weet Trump er voldoende de weg om zijn diepste overtuigingen uit te gaan voeren. Weg van de internationale bemoeienis met de USA staat daarin wel op de eerste plek.

Dat zien we ook terug in de binnenlandse politiek van dit moment. In plaats van in te binden en zich voor te bereiden op een ongemakkelijke samenwerking met de Democraten in het Huis, gooit Tump er nog een schepje bovenop in zijn botsingen met de volksvertegenwoordiging. De muur met Mexico is een fantastisch voorbeeld. Het gerucht gaat dat een deel van de teruggetrokken troepen uit de rest van de wereld zal worden ingezet on die muur te bouwen. Dat houdt mede in – de president is opperbevelhebber en behoeft daarover maar een heel beperkte verantwoording aan het Congres – dat de door Trump gevraagde maar niet gekregen $5 miljard voor zijn muur nu op een andere wijze wordt geregeld. Bovendien zijn de budgetoverschrijdingen van het Pentagon legendarisch – $5 miljard is in die omgeving een peulenschil.

Ook dat zal iets zijn dat Mattis niet zien zitten zal, maar het leger zou er best eens enthousiast over kunnen blijken. Voor de Amerikaanse genie is het een uitdaging die men vast interessant vindt, bij de troepen is de muur sowieso populair. Niet voor niets was de herbewapening van Japan eerder deze week groot nieuws in de Nederlandse bladen. Trump trekt de USA deels terug uit de wereld, maar niet zozeer dat China niet merken zal dat ze er nog steeds is.