• The leaders of the three countries will meet in Ankara for talks on a new constitution for Syria and increasing security in “de-escalation” zones across the country, Turkish officials say.
• The Syria summit brings together two powers which have been President Bashar al-Assad’s most forceful supporters, Iran and Russia, with one of his strongest opponents, Turkey.
• Cooperation between the rival camps raised hopes of stabilizing Syria after seven years of conflict in which 500,000 people have been killed and half the population displaced.

Veelzeggend is overigens dat de Syrische president Assad in Ankara ontbreekt. Erdogan is hem zeer vijandig gezind, en ook zo was de verhouding al ietwat scheef. Iran en Rusland zijn in Syrië immers bondgenoten.

Nu (het geregeld door Turkije en de USA gesteunde) IS bijna is geëlimineerd, blijven er minder grote problemen over die moeten worden opgelost. Dat Iran en Rusland in nauwe samenwerking met de Syrische troepen van Assad er al bijna in zijn geslaagd om de opstand te bedwingen maakt de zaak overzichtelijker. De resterende problemen van de Syrische regering zijn de autonomie van de Koerdische gebieden, de Turkse inmenging in Noordwest Syrië en de nog verspreide gematigde milities die zich vooral in Idlib en omgeving hebben geconcentreerd.

De uitgangspositie
Voor de Syrische regering blijken de Koerden geen acuut probleem. Niet alleen is er samenwerking, maar bovendien eist de Syrische aartsvijand Turkije al hun aandacht op. Daarmee limiteert zich ook het Amerikaanse probleem (die nu de Koerden militair steunen). Maar de Amerikanen hebben zich ooit al buiten spel gezet door te weigeren de besprekingen in Astana serieus te nemen. Dat maakt hun positie nogal moeizaam, om het vriendelijk te formuleren. Dat president Trump heeft aangekondigd uit Syrië te zullen vertrekken (zonder een datum te noemen, en de signalen zijn tenminste dubbelzinnig) geeft aan dat het de USA beter uitkomt niet met Iran aan één onderhandelingstafel te zitten. Je kunt die terugtrekking uit Syrië ook zien als een prelude op een oorlog met Iran vanwege die infame nucleaire deal van Obama., waar Trump hoogstwaarschijnlijk binnenkort uit stapt.

Turkije
Hoe moet men de omgang met Turkije duiden rond deze conferentie? Dat is niet snel gezegd. De oorlogstoon die president Erdogan hanteert tegen bijna iedereen die hem tegenspreekt (maar niet tegen Rusland of Iran!) kan niet verhullen dat de positie van Turkije verzwakt is geraakt door de capriolen en de militaire kant van het Syrische avontuur (hoewel Rusland het land daarin steunt – rechts). Het is een onderwerp op zichzelf, maar wat je er in verband met deze conferentie over zeggen kunt is dat het in het belang van zowel Iran als Rusland is zo snel mogelijk de handen vrij te maken teneinde voorbereid te zijn op wat de USA gaat doen in verband met die Irandeal.

Turkije heeft dus enige onderhandelingsruimte voor wat betreft de annexatie van Afrin (een oude Turkse wens die nu binnen handbereik lijkt) en de houding tegenover de Koerden (waar Syrië zich zeer tegen verzetten zal, vooral omdat het in zal houden dat Turkije naar believen de Syrische grens ver zou kunnen gaan steken als haar dat beter uitkomt.

Het is nu in het belang van Rusland en in mindere mate Iran om Erdogan er van te overtuigen genoegen te neen met de huidige situatie, en tevreden te zijn met een terugtrekking van de Koerden uit Manbij naar Kobane, en de controle over hen uit te besteden aan Assad. Erdogan heeft zijn nek al ver uitgestoken in zijn zicht naar territoriale expansie, en kan zich binnenlands niet veroorloven met de staart tussen de benen het Syrische strijdtoneel te verlaten. Hoe Putin dat aan Assad gaat uitleggen en dat in lijn wil brengen met zijn eerdere uitspraken over de territoriale integriteit van Syrië moeten we afwachten, maar dat zal niet heel erg eenvoudig zijn. Voor de binnenlandse positie van Erdogan staat echter nog een nieuw avontuur in noordelijk Irak open. Vooral Iran zal zich daar ongemakkelijk bij voelen, en de Irakese regering (Iran-getrouw) protesteert er al weken zeer heftig tegen. Maar het is voor Turkije een veel interessanter optie dan noordelijk Syrië. Noordelijk Irak bezit immers een olierijkdom waarvan men in Turkije slechts dromen kan. En dat ook doet.

De Ankara-conferentie laat zien dat alle grotere betrokken partijen er belang bij hebben dat de Syrische burgeroorlog ten einde komt. Nu komt het voor de deelnemers aan op een juiste beoordeling van de situatie zodat de koehandel die gaat komen allen tevreden stelt. Formeel gaan de conclusies niet over die koehandel:

1. Continuation of the works for the Syrian constitution by the delegations that were formed in Sochi,

2. The joint stance of preserving Syria’s territorial integrity

3. Rebuilding the infrastructure of Syria which experienced huge destructions due to the war and carrying out efforts for the return of refugees who left their homes.

Maar de praktijk leert hoe die wereld werkt.