President Trump heeft gisteren besloten de Koerden zware wapens te gaan leveren om de verovering van Raqqa te vereenvoudigen. Dat betekent consequenties voor de Amerikaanse Syrië-politiek.

De eerste consequentie is dat de USA nu rechtstreeks aan koerst op een beëindiging van het bestaan van IS. Dat mag niet onderschat worden, want het betekent een radicale wijziging van de Amerikaanse politiek in Syrië. Het is ook een signaal aan Turkije dat de USA dat land niet volledig meer vertrouwt als het aankomt op het onderdrukken van waarlijk islamitische opstanden. Dat Turkije bij de bestrijding van IS meer een hindernis was dan een behulpzame bondgenoot staat als een paal boven water.

Zware wapens leveren aan de Koerden werd tot nog toe nagelaten om Turkije niet voor het hoofd te stoten. Èlke schijnbare opmars van de Koerdische YPG afgelopen jaren werd oor Turkije beantwoordt met luchtaanvallen en zelfs een inval in Noordoost Syrië om die opmars af te snijden. In de huidige situatie zijn er Amerikaanse Special Forces (overigens, ook Russische) op de grond aanwezig bij de YPG om de Turken te weerhouden hen aan te vallen alvorens zij zich op Raqqa kunnen richten. Dat de USA er in de persoon van president Trump genoeg van lijkt te hebben dat Turkije probeert te voorkomen dat de YPG een effectieve Koerdische strijdmacht wordt die meer is dan een burgermilitie, staat aan de basis van de belofte van zwaardere wapens.

Wat zullen die zware wapens zijn? Dat is waar het leuk wordt. Vast geen tanks – Turkije zou dat werkelijk niet kunnen accepteren, bovendien zijn tanks tegen IS niet de belangrijkste wapens in dat terrein. Geen vliegtuigen, luchtaanvallen levert de coalitie al op afroep. Luchtafweergeschut zou heel nuttig zijn – tegen Turkije – maar IS heeft geen luchtmacht. Wat overblijft zijn voertuigen, lichte pantserwagens, anti-tankwapens (IS heeft ooit een groot arsenaal tanks buitgemaakt in Irak), raketwerpers en kanonnen. Wellicht ook nog wat mortieren, maar dan van een zwaarder type dan men nu al bezit. Bij belegeringen zijn mortieren effectiever wapens dan rechttoe-rechtaan kanonnen. Heel veel zwaarder dan de YPG nu heeft is dat niet, want buiten het zicht van de media werden deze wapens al aan de Koerden geleverd. Maar het besluit van Trump maakt de weg vrij voor openlijker leveranties op grotere schaal.

En dat laatste is nu precies wat Turkije onrustig maakt. Grotere hoeveelheden wapens maakt het mogelijk meer wapens opzij te leggen voor later gebruik tegen Turkije. Ook een andere Turkse angst – de oprichting van een Koerdische staat in het vacuüm dat IS achter laten zal, is geen irreële gedachte. Want het gebied dat de afgelopen jaren door IS werd beheerst is de logische rompstaat die je zou verwachten te zin ontstaan als de Iraakse en Syrische Koerden het eens zouden worden over een gezamenlijk staatkundig verband. Met de aanstaande val van zowel Raqqa als Mosul is het niet ondenkbaar vanuit de as van het kalifaat een Koerdische staat te zien verrijzen.

Ongetwijfeld zal Erdogan bij zijn bezoek volgende week aan Washington proberen dit Trump duidelijk te maken. Dat Trump juist nu bekend liet maken dat de Koerden zwaardere wapens krijgen maakt de kans op succes voor Erdo niet bijzonder groot. Het is nu eenmaal eenvoudiger een boos staatshoofd over een fait accompli heen te helpen dan hem te waarschuwen dat een maatregel als die zwaardere wapens aanstaande is.