Uw dagelijkse berichtgeving lijdt onder NOS-stereotyping, gebaseerd op de vooroordelen waaraan elk van ons van kindsbeen af lijdt. Paul Nielsen maakte eens een balans op.

Introductie
Het is tijd om het weer eens te hebben over onze geliefde nieuwsvoorzieningen van de staatsomroep. De NOS krijgt al langere tijd veel kritiek. Niet alleen is de NOS de omroep die tijdens het Wildersproces de livestream uitzette toen prof. Paul Cliteur in de rechtszaal een betoog hield ter verdediging van Geert Wilders, maar ook de omroep die buitenlandse rechtse politici al decennialang wegzet als fascisten, nazi’s en xenofoben zonder daarbij voldoende onderbouwing te geven. Zelf heb ik gedurende de afgelopen jaren meerdere video’s over de NOS ingesproken in het Engels, waarvan enkelen voor Omroep ON!.

Daarnaast beginnen ook steeds meer mensen te merken dat Nieuwsuur erg vaak zeer eenzijdige videorapportages maakt. Lees bijvoorbeeld de Facebook-berichten onder een willekeurig item van Nieuwsuur maar eens door.

De vooringenomenheid van de NOS kun je zien op verschillende manieren. Zo is er sprake van vooringenomen nieuwsselectie, waarbij er in het selectieproces van welke gebeurtenissen nieuwswaardig zijn en welke niet al sprake is van een politieke agenda. Daarna worden de geselecteerde gebeurtenissen op eenzijdige wijze verslagen, waarbij sommige feiten worden weggelaten terwijl anderen juist worden overbelicht.

Toen Trump twitterde over de situatie omtrent de moorden op de blanke boeren in Zuid-Afrika, beweerde de NOS dat dit probleem niet bestaat. Ze verzwegen daarbij volledig dat zowel Zuid-Afrikaans oud-president Jacob Zuma en politicus Julius Malema regelmatig openlijk opriepen tot het doodschieten van de blanke boeren, waarna dit dan ook daadwerkelijk gebeurde. Het simpelweg aanvallen van Trump was echter belangrijker dan het bedrijven van objectieve en neutrale journalistiek. Dit zijn schrijnende voorbeelden van de mate waarin de NOS zich schuldig maakt aan onversneden politiek activisme en dan heb ik het nog niet eens gehad over de onderbelichting van de voornamelijk islamitische grooming gangs in het Verenigd Koninkrijk en de verbijsterend grote aantallen slachtoffers die zij maken.

‘Welke mensen brengen we in beeld?’
In dit artikel wil ik graag ingaan op een geheel andere wijze waarop de NOS en Nieuwsuur de boel manipuleren, een manipulatietechniek die een stuk schimmiger is dan het weglaten of overbelichten van bepaalde informatie. Ik wil het graag hebben over stereotyping, een techniek die wordt gebruikt om empathie of juist antipathie op te wekken voor bepaalde politieke standpunten, actiegroepen en personen, middels het gebruik van afbeeldingen en videobeelden. Dit klinkt wellicht ietwat vaag. Laat ik daarom beginnen met een voorbeeld.

Een willekeurige demonstratie ergens op de wereld, bron: La Sexta.

Er vindt ergens een demonstratie plaats. Een plein staat vol met ontevreden burgers. Laten we even in het midden laten waar deze demonstratie precies over gaat. Een aantal journalisten begeven zich met een microfoon en een camera tussen de menigte en interviewen drie uur lang een groot aantal aanwezigen. Hierbij stellen zij vragen zoals: “Waarom bent u hier?”, “Wat merkt u zelf van deze problematiek?”, “Wat moet er volgens u veranderen?”.

De volgende dag op kantoor moeten de journalisten een korte videorapportage maken over de demonstratie en de mensen die daarbij aanwezig waren. Zij moeten selecteren welke gemaakte beelden zij hiervoor gebruiken en welke niet, waarbij het grootste deel van het beeldmateriaal moet worden weggegooid. De korte videorapportage mag namelijk slechts twee minuten duren, terwijl ze de dag ervoor maar liefst drie uur lang verschillende mensen hebben staan interviewen.

Hierbij moeten zij dus kiezen welke demonstranten zij in beeld brengen en welke juist niet. Dit selectieproces kan worden gedaan op basis van verschillende eigenschappen van deze demonstranten, zoals:

• Zien de demonstranten er netjes en verzorgd uit of juist niet?
• Komen de demonstranten goed uit hun woorden of juist niet?
• Vertellen de demonstranten een goed beredeneerd verhaal of juist niet?
• Zijn de demonstranten goed te verstaan of praten zij met een sterk accent waar de meeste mensen niet aan zijn gewend?
• Komen de demonstranten sympathiek over of juist niet?

Wat vinden de journalisten zélf van de demonstratie?
Een willekeurige demonstratie kan dus door de journalisten worden afgeschilderd op een manier die sympathie opwekt bij de kijker van de korte reportage. Zij kunnen er namelijk voor kiezen om uitsluitend netjes verzorgde mensen in beeld te brengen die goed uit hun woorden komen, een goed beredeneerd verhaal vertellen en daarbij sympathiek overkomen. Zij kunnen er echter ook voor kiezen om juist precies het tegenovergestelde te doen en uitsluitend hele onverzorgde mensen in beeld te brengen die stotterend een verhaal vertellen waar geen touw aan valt vast te knopen en overkomen alsof ze net een fles whisky hebben leeggedronken.

Hoe de demonstratie wordt ervaren door het overgrote deel van de bevolking hangt dus eigenlijk meer af van journalistieke keuzes dan van de demonstranten zelf. Indien de journalisten het met de demonstratie eens zijn, dan kunnen zij ervoor kiezen om de demonstranten op een zodanige wijze in beeld te brengen dat de kijker sympathie krijgt voor de demonstranten en daarmee voor het politieke doel van de demonstratie als geheel. Indien de journalisten het níet eens zijn met de demonstratie, dan kunnen zij ervoor kiezen om uitsluitend mensen in beeld te brengen die niet goed uit hun woorden komen en er erg onverzorgd uitzien.

Enkele voorbeelden
U zult nu wellicht denken ‘Oké, maar wat bedoel je nu concreet?’. Hierbij enkele voorbeelden van demonstraties die de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden. Neem graag eventjes de tijd om de beeldmaterialen van de NOS te vergelijken met beelden van andere bronnen van gelijksoortige demonstraties. U zult zien dat de NOS de hierboven omschreven tactiek schaamteloos heeft toegepast bij de Corona-demonstraties, waarbij er consistent wordt gekozen om een zo slecht mogelijk beeld te schetsen van het type mensen die aanwezig waren op deze demonstraties.

Corona-demonstraties
NOS verslaggeving Corona-demonstratie, 20 maart 2022

NOS verslaggeving Corona-demonstratie, 03 oktober 2021

Alternatief: blckbx livestream Corona-demonstratie, 03 oktober 2021

Hierbij kunt u steeds zien dat de NOS mensen in beeld brengt die antipathie opwekken bij de kijker. De mensen zien er onverzorgd uit, praten in een onlogische zinsopbouw, vertellen meestal een slecht onderbouwd verhaal en hebben soms een sterk provinciaal accent waar de meeste Nederlanders niet aan gewend zijn en wat daardoor voor veel mensen in eerste instantie een beetje ‘raar’ overkomt.

Op het beeldmateriaal van alternatief mediakanaal blckbx is echter te zien dat er op de demonstratie van 3 oktober 2021 ook mensen aanwezig waren die er netjes en verzorgd uit zagen, welbespraakt een goed onderbouwd verhaal vertelden en daarbij erg sympathiek overkwamen. De NOS heeft er dus bewust voor gekozen om mensen te selecteren die antipathie opwekken bij de kijker, zodat de kijker een negatief gevoel ontwikkeld voor de demonstratie en voor het bijbehorende politieke standpunt.

Woningtekort demonstratie
NOS verslaggeving woningtekort-demonstratie, 12 september 2021

Alternatief: Yernaz Online beeldmateriaal woningtekort demonstratie, 12 september, 2021

De NOS heeft hier precies het tegenovergestelde gedaan dan wat ze deden bij de Corona-demonstraties. Bij deze demonstratie heeft de NOS ervoor gekozen om voornamelijk leuke, sympathieke, welbespraakte, goed verzorgde, jonge mensen te tonen aan de kijker. De nietsvermoedende kijker die ’s avonds het NOS journaal kijkt, zal dus (onbewust) een positief gevoel ontwikkelen jegens deze demonstratie, de mensen die daarbij aanwezig waren en het politieke standpunt wat op deze demonstratie werd geuit.

Wie echter het YouTube filmpje van Yernaz Online bekijkt, krijgt een veel gevarieerder beeld. Los van de nette jongen die met Yernaz Ramautarsing het gesprek aan ging, waren er behoorlijk wat ongure, onverzorgde types aanwezig, waarvan sommigen zich agressief gedroegen jegens Ramautarsing. Indien de NOS ervoor had gekozen om óók (of zelfs uitsluitend) déze mensen in beeld te brengen, dan zou de kijker een geheel ander gevoel hebben ontwikkeld jegens de demonstratie en het politieke doel ervan. De NOS heeft hier dus wederom een duidelijke politieke keuze gemaakt om juist de demonstranten te selecteren die een positief gevoel creëren bij de kijker.

Het onderbewustzijn van de kijker
Wie de manier waarop de NOS verschillende demonstraties op andere wijze in beeld brengt – door bij de hierboven omschreven journalistieke keuzes heel sterk te kiezen voor de ene optie óf de andere optie – zal al snel zien dat er steeds sprake is van een duidelijk patroon. Wanneer het een demonstratie betreft die linkse agendapunten bevordert, dan pikt de NOS bewust de mensen eruit die sympathie zullen opwekken bij de kijker en brengt deze vervolgens in beeld.

Dit heeft vervolgens een impact op het wereldbeeld van de nietsvermoedende kijker, die na een lange werkdag thuis op de bank naar het NOS journaal kijkt. Dit is iets wat zich afspeelt buiten het bewustzijn van de kijker. Het gevoel wat een individu krijgt wanneer hij of zij denkt aan bijvoorbeeld verschillende politieke actiegroepen, is immers niet iets waarvan het individu per se weet waar het vandaan komt. Het onderbewustzijn van een persoon is immers een complex netwerk van vage concepten, woorden, visuele beelden en emoties die daarmee geassocieerd zijn.

Wat is het gevoel wat iemand krijgt wanneer hij of zij een foto te zien krijgt van een bepaalde politicus? Is dit een gevoel van vertrouwen of juist een gevoel van afkeer of zelfs walging? Wat is het eerste visuele beeld wat iemand eventjes voor zich ziet wanneer hij of zij het woordje ‘PVV-stemmer’ hoort of leest? Is dit een onverzorgde, ketting rokende man met een tatoeage die heel boos kijkt? Of is dit een man in een net pak met een goedbetaalde baan die zeer genuanceerd zijn mening onderbouwt? De antwoorden op dit soort vragen zijn het resultaat van een lang proces van informatieverzameling door het menselijk brein. Dit is een onbewust automatisch proces. En hierbij komt de NOS nadrukkelijk in beeld.

Een belangrijke bron van deze informatie zijn de media, waar de nieuwsvoorziening een zeer belangrijk deel is. Dit is met name zo wanneer de kijker denkt dat bijvoorbeeld het NOS journaal een neutrale kwalitatief hoogstaande nieuwsuitzending is. Het kritische vermogen waar de kijker normaal gesproken over beschikt, zal dan eventjes op de ruststand gaan. Hij kan na een lange werkdag eindelijk even ontspannen en hoeft zich niet af te vragen of wat hij te zien krijgt wel overeenkomt met de werkelijkheid. Hij vertrouwt het NOS-journaal immers, want het NOS-journaal is een kwalitatief hoogstaande en evenwichtige nieuwsuitzending, toch?

Wanneer het NOS-journaal verslag doet van een bepaalde demonstratie, zullen het soort mensen die in beeld worden gebracht en de gevoelens die zij opwekken bij de kijker rechtstreeks worden opgenomen door het onderbewustzijn en sterk bijdragen aan het wereldbeeld van de kijker. Stereotypen over bepaalde groepen mensen worden gevormd, versterkt en de kijker zal empathie ontwikkelen voor bepaalde groepen, mensen en standpunten en juist antipathie voor andere groepen, mensen en standpunten.

Zie bijvoorbeeld dit nieuwsartikel op de website van de NOS, met daarboven een foto van een hele rare meneer, waarbij de NOS beweert dat de massaliteit van de Corona-demonstraties in Frankrijk afneemt.

De meneer op de foto wekt antipathie op bij de lezer (‘Bah! Hij zal ongetwijfeld erg stinken, en wat een rare tekst! Nee, daar wil ik niet bij horen’). Dit gevoel van antipathie wordt hiermee gekoppeld aan het politieke standpunt wat op de demonstraties wordt geuit. Gelijktijdig beweert de NOS dat de massaliteit afneemt, waardoor de lezer het gevoel krijgt dat er uitsluitend nog een paar van dit soort rare types tegen de Corona-maatregelen demonstreren. De andere mensen zijn volgens de NOS immers inmiddels opgehouden met demonstreren.

Onverzorgde meneer met “Ne crucifiez pas nos enfants!”, “Kruisig onze kinderen niet!”, bron: NOS.

Deze fotokeuze is een voorbeeld van stereotyping. Een voorbeeld van een videorapportage waarin deze zelfde manipulatietechniek schaamteloos wordt toegepast is het volgende nieuwsitem van Nieuwsuur, waarbij een aantal mensen die zich niet willen laten vaccineren tegen het Corona-virus worden getoond aan de kijker.

Het hoeft uiteraard niet gezegd te worden dat Nieuwsuur er hier bewust voor heeft gekozen om op een doordeweekse dag op zoek te gaan naar mensen in een kroeg van een zuid-Limburgse gemeente waar vrijwel geen werk is voor hoogopgeleiden. Het is een smerige manier om eenvoudig mensen te vinden die geschikt zijn om te gebruiken voor de beïnvloedingstechniek stereotyping. (Helaas worden de meest zuidelijke accenten van mijn provincie Limburg wel vaker ingezet als tool voor negatieve stereotypering.)

De manipulatie machine van ‘woke’
Dat de NOS en Nieuwsuur dit opzettelijk doen, daar kan geen misverstand over bestaan. Bij demonstraties die de agendapunten van supranationale organisaties bevorderen wordt er consistent voor gekozen om mensen in beeld te brengen die empathie opwekken bij de kijker, terwijl er bij demonstraties die tegen deze agendapunten ingaan, juist mensen eruit worden geselecteerd die antipathie opwekken bij de kijker. Denk bijvoorbeeld aan het agendapunt van de constante migratie van niet-Westerse volkeren richting het thuiscontinent van Westerse volkeren en de zogenaamde anti-racisme agenda die hierbij hoort. Deze anti-racisme agenda uit zich in de praktijk als anti-blank, anti-chriselijk en anti-hetero, precies volgens de ideologie van de critical race theory.

Daarnaast is er sprake van een klimaatagenda, waarbij demonstratiegroepen die deze agenda ondersteunen door aan te dringen op minder uitstoot van CO₂ en stikstof door de NOS op een empathie-opwekkende wijze worden getoond aan de kijker, terwijl juist de tegenovergestelde journalistieke keuze wordt gemaakt wanneer de boeren demonstreren. Bij de klimaatdemonstranten toont de NOS welbespraakte leuke jonge mensen aan de kijker, terwijl de NOS bij de boeren altijd haar best doet om zoveel mogelijk mensen eruit te pikken die praten met een zeer sterk provinciaal accent en een slecht onderbouwd verhaal vertellen.

De NOS zal ongetwijfeld ook regelmatig boeren gefilmd hebben die juist een heel goed onderbouwd verhaal vertelden, alleen worden deze vervolgens niet geselecteerd om getoond te worden in videorapportages die uiteindelijk worden getoond aan de nietsvermoedende kijker die het NOS-journaal kijkt. Hiermee wordt steeds het beeld gecreëerd en bevestigd dat de boeren gewoon niet zo heel slim zijn en simpelweg de ‘wetenschap’ van het RIVM niet kunnen begrijpen.

Het meest overtuigende voorbeeld van een onderwerp waarbij de NOS consistent de mensen in beeld brengt die sympathie opwekken bij de kijker is het zogenaamde anti-racisme verhaal. Neem bijvoorbeeld eventjes de tijd om de rapportages te bekijken die de NOS heeft gemaakt hiervan.

– Damprotest 1

– Damprotest 2

– Damprotest 3

In tegenstelling tot bij de corona demonstraties doet de NOS bij de zogenaamde anti-racisme demonstraties heel erg haar best om mensen in beeld te brengen die er netjes en verzorgd uitzien, sympathiek overkomen, goed uit hun woorden komen, en een verhaal vertellen wat – met name door de grote hoeveelheden oprechte emoties – op het eerste gezicht goed lijkt te zijn onderbouwd.

De hele trukendoos wordt hierbij schaamteloos uit de kast gehaald! De mooiste momenten van de demonstraties worden in langdurig in beeld gebracht, de meest schattige kindjes worden aan de kijker getoond, en bij de emotionele blanke jongen met het zwarte kindje op zijn schouders kreeg ik zelf even een brok in mijn keel.

Ontroerende emoties worden getoond aan de kijker, Bron: NOS.

De oprechtheid van de emoties die hier door de NOS de woonkamers worden in geslingerd hebben een zeer krachtig effect en niemand zal het daarom in zijn of haar hoofd halen om zich te verdiepen in wat de critical race theory van de zelfbenoemde trained marxists van de Black Lives Matter organisatie eigenlijk precies inhoudt en wat de negatieve kanten zijn van deze ideologie.

Daarnaast wordt de vraag “Bestaat dit buitensporige Amerikaanse politiegeweld tegen zwarte mensen eigenlijk wel?” niet correct beantwoord, terwijl juist dít eigenlijk de wettelijke taak is van de NOS. Het antwoord op deze vraag is overigens: Nee, het bestaat niet en het hele verhaal is een gigantische mythe en zelfs een daadwerkelijke complottheorie, maar dit even terzijde. (Ik ben hier voor Omroep ON! uitvoerig ingedoken, https://www.youtube.com/watch?v=PRnvdKvkNqY)

Ook de kiezers van de PVV en het FvD zijn de klos
De foto van de rare meneer boven het artikel over de Franse coronaprotesten en het opzettelijk tonen van onverzorgde coronademonstranten die niet goed uit hun woorden komen zijn voorbeelden van negatieve stereotypering. Deze tactiek wordt echter niet alleen toegepast bij de verslaggeving van demonstraties. Ook kiezers van ongewenste politieke partijen zoals de PVV en het FvD worden namelijk consistent negatief gestereotypeerd.

Zie bijvoorbeeld dit korte fragment van Nieuwsuur op de website van de NOS, waarin een PVV-kiezer aan het woord wordt gelaten. Nieuwsuur heeft hierbij een meneer uitgekozen die het stereotype van de PVV-stemmer als typische ‘tokkie’ versterkt en daarnaast ook nog eens praat met een Zuid-Limburgs accent waar de meeste Nederlanders nu eenmaal niet aan gewend zijn.

Stereotyping van de PVV-kiezer, bron: Nieuwsuur.

Ook in het volgende nieuwsitem wordt er gedaan aan negatieve stereotypering van stemmers van rechtse politieke partijen. Hierbij worden drie vrouwen aan het woord gelaten: Thea, een vrouw met een verzameling enge maskers die eerst op het FvD stemde, maar voortaan op de PVV, Marijke, een slecht verzorgde mevrouw die constant een sigaret in haar hand heeft en praat met een zware rookstem en een sterk accent (het Ma Flodder-type) en Lidia, een mevrouw met een verzameling Tibetaanse klankschalen en gekke steentjes – welke handig met schuine camera shots in beeld worden gebracht – die denkt dat het geluid van een gong beschermt tegen het Corona-virus en wel nog op het FvD stemt.

Hierbij heeft Nieuwsuur wederom handig gebruik gemaakt van stereotyping. Terwijl het bewustzijn van de kijker wordt bezig gehouden met de trend dat FvD-kiezers afhaken ten gevolge van de Corona-standpunten van de partij, wordt in het onderbewustzijn van de kijker wederom het beeld versterkt dat FvD- en PVV-stemmers onverzorgde, rare mensen zijn die een onlogisch verhaal vertellen. Het gevoel van antipathie wordt hiermee gekoppeld aan de partijen FvD en PVV.

Demonisering middels fotokeuze
Een andere manier om de kijker een bepaald gevoel te geven bij een bepaalde persoon is middels fotokeuze. Zie bijvoorbeeld de foto van FvD leider Thierry Baudet die de NOS in dit artikel heeft geplaatst.

Een hele erge boze gezichtsuitdrukking, bron: NOS.

De journalisten van de NOS hebben ervoor gekozen om uit de videobeelden van de speech van Baudet een stilstaand beeld te kopiëren waar Baudet toevallig een hele vieze en agressieve gezichtsuitdrukking heeft. Deze opmerkelijke fotokeuze lijkt een referentie te zijn naar een bepaalde Duitse politicus, die ook vaak zo keek tijdens het spreken.

Gelijktijdig zou de NOS nooit of te nimmer een foto van bijvoorbeeld Jesse Klaver op de site zetten waar deze toevallig net zo slecht opstaan, ondanks dat dit wel gewoon mogelijk is. Download maar eens een video van Jesse Klaver en probeer de video op pauze te zetten wanneer deze toevallig heel raar kijkt. Dit is helemaal niet zo moeilijk![1].

Wat de NOS kan, kunnen wij allemaal! Hierbij een ‘dronken’ Jesse Klaver. Bron: GroenLinks zelf, via YouTube.

Daarnaast is het opmerkelijk dat de NOS het tegenovergestelde deed toen een demonstratie werd bijgewoond door een linkse politicus. Bij dit artikel hebben zij een foto gekozen van Femke Halsema bij de zogenaamde anti-racisme demonstratie waar zij heel leuk en sympathiek opstaat.

Van politici zoals Jesse Klaver, Justin Trudeau, Barack Obama en Joe Biden worden altijd foto’s geselecteerd waar zij ‘goed’ opstaan. De NOS heeft gedurende de 8 jaar dat Barack Obama de president van Amerika was nog nooit een dergelijke ‘boze’ foto van de man boven een artikel geplaatst. Van Joe Biden gebruikt de NOS vaak foto’s waarop de man zeer ‘bij de les’ en ‘scherp’ overkomt, terwijl de man in werkelijkheid duidelijk lijdt aan een zeer tragische mentale ouderdomsaandoening, waardoor een tweede termijn (2024 – 2028) zelfs met een grote voorraad dure medicijnen waarschijnlijk niet haalbaar zal zijn. Je zou bijna denken dat de NOS opzettelijk foto’s uitkiest die de tegenovergestelde indruk creëren van de man.

Een uitermate pientere Joe Biden, bron: NOS.

De tactiek met de ‘slechte’ foto wordt overigens niet alleen toegepast op ongewenste politici. Ook oprichter van alternatief mediakanaal blckbx Flavio Pasquino kreeg een gelijksoortige behandeling in de foto boven dit artikel:

Een ‘kwaadaardige’ Flavio Pasquino, bron: NOS.

Iemand die wel eens een uitzending met daarin Flavio Pasquino heeft gezien, weet dat Pasquino helemaal niet overkomt zoals hij in deze foto wordt neergezet. Toch doet de NOS met deze foto haar best om de oprichter van het alternatieve mediakanaal af te schilderen als een heel boos, gevaarlijk en kwaadaardig persoon. De nietsvermoedende lezer van dit nieuwsartikel die nog nooit heeft gehoord van blckbx of van Flavio Pasquino krijgt hierdoor onbewust het idee dat het hierbij gaat om een hele gevaarlijke man. Het is zelfs dermate overduidelijk dat het doel van deze fotokeuze is om Pasquino in kwaad daglicht te stellen dat je het zou kunnen omschrijven als een poging tot demonisering.

Het toepassen van de manipulatietechniek stereotyping is in strijd met heel wat wetten
Oké, wat is nu precies het probleem met het toepassen van deze beïnvloedingstechniek? Nou, het volgende. Het stiekem toepassen van stereotyping is niet alleen maar schandalig jegens de nietsvermoedende kijker en stigmatiserend voor de mensen die hierbij op negatieve wijze worden behandeld. Er worden daarnaast namelijk ook heel wat wetten overtreden door de nieuwsorganisaties die zich hieraan schuldig maken.

De Mediawet
De NOS en Nieuwsuur zijn nieuwsvoorzieningen die worden gefinancierd met belastinggeld. Daarom moet zijn zich houden aan de Mediawet.

Hoofdstuk 2.1.2 van de Mediawet.

De consistente eenzijdige toepassing van stereotyping zoals de NOS en Nieuwsuur dit doen, is in strijd met de punten 2a, 2b, 2d en 2e binnen Hoofdstuk 2.1. Publieke mediaopdracht van de Mediawet.

Ten eerste wordt deze beïnvloedingstechniek niet op een evenwichtige wijze toegepast omdat dit anders gebeurt bij de ene groep of politieke partij, dan bij de andere groep of politieke partij. Hiermee wordt punt 2a overtreden.

Ten tweede creëren de NOS en Nieuwsuur middels de eenzijdige toepassing van deze beïnvloedingstactiek geen evenwichtig beeld van de samenleving. Er zijn immers ook PVV-kiezers en ongevaccineerden die zeer geleerd zijn, hun mening goed kunnen verwoorden en er netjes uitzien. Gelijktijdig zijn er ook linkse demonstranten die er zeer onverzorgd uitzien en geen goed verhaal hebben. Deze worden echter consistent niet getoond aan de kijker, zoals dat wel gebeurt bij niet-linkse demonstraties. Hiermee overtreden de NOS en Nieuwsuur punt 2b.

Ten derde gebeurt de toepassing van deze beïnvloedingstechniek in lijn met de agenda van supranationale instituties welke ook worden onderschreven door onze overheid. Er is dus sprake van de ondersteuning van overheidsbeleid. Dit was met name het geval bij het onderwerp corona. Hiermee wordt punt 2d overtreden.

Ten vierde gaat de schaamteloze toepassing van het stereotyperen ten koste van hoge journalistieke en professionele kwaliteitseisen van punt 2e. Wat hoge journalistieke kwaliteitseisen precies zijn, kun je teruglezen in de Code van Bordeaux en in de Leidraad van de Raad voor de Journalistiek. De eenzijdige toepassing van stereotyping gaat lijnrecht in tegen deze kwaliteitseisen.

Verduistering van belastinggeld
De Mediawet is echter niet de enige wet die door de selectieve toepassing van stereotyping wordt overtreden door de NOS en Nieuwsuur. Omdat deze organisaties worden gefinancierd met belastinggeld én zich vervolgens niet houden aan de voorwaarden waaronder zij dit belastinggeld ontvangen, is er sprake van Verduistering (Artikel 323a Wetboek van Strafrecht).

Het is namelijk zo dat een organisatie die bijvoorbeeld belastinggeld ontvangt om fietspaden vrij te onderhouden, maar vervolgens dit geld uitgeeft aan allerlei reclameborden en deze vervolgens naast de A1 plaatst, zich schuldig maakt aan Verduistering. Het belastinggeld wordt immers niet besteed zoals dit van te voren is afgesproken.

Op deze zelfde wijze maakt een organisatie die belastinggeld ontvangt om evenwichtige hoogstaande journalistiek te bedrijven, maar vervolgens iets heel ánders doet met dit geld – bijvoorbeeld het bedrijven van zeer eenzijdige verslaggeving waarbij er volop gebruik wordt gemaakt van allerlei beïnvloedingstechnieken – zich schuldig aan Verduistering (Artikel 323a Wetboek van Strafrecht, bron: Wetboek van Strafrecht).

Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet
Alsof dit alles nog niet erg genoeg zou zijn, wordt tot slot ook Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet overtreden door de NOS en Nieuwsuur.

Discriminatie wegens politieke gezindheid is verboden, bron: Nederlandse Grondwet.

Met name als het gaat om het selecteren van PVV- en FvD-kiezers om deze te tonen aan de kijker wordt er volop gebruik gemaakt van stereotyping. Dit is een vorm van discriminatie wegens politieke gezindheid. Daarnaast wordt politieke gezindheid ook geuit bij demonstraties die niet per se gelinkt zijn aan een specifieke politieke partij. Denk bijvoorbeeld aan demonstraties die hierboven zijn genoemd: de corona demonstraties, de anti-racisme demonstraties en de woningtekort demonstratie.

Het toepassen van een discriminerende journalistieke keuze als het gaat om welke mensen uit iedere demonstratie worden getoond aan de kijker, met als doel om daarmee bepaalde groepen mensen te stereotyperen op een positieve dan wel negatieve wijze, is een vorm van discriminatie wegens politieke gezindheid.

Waar zijn de Ombudsman en de directeur van de NPO als het gaat om stereotyping?
Met name in een tijd waarin Omroep ON! hevig onder vuur ligt vanuit linkse hoek en voortdurend wordt beschuldigd voor het schenden van de journalistieke kwaliteitseisen, is het belangrijk om te kijken hoe andere omroepen zich verhouden tot deze zelfde journalistieke kwaliteitseisen. Na het ontvangen van een aantal klachten stelde NPO Ombudsman Margo Smit een ‘onderzoek’ in tegen Omroep ON!.

Even later stelde de Voorzitter van de Raad van Bestuur van de NPO Frederieke Leeflang dat er “grenzen” zijn “aan wat racistische of discriminerende uitlatingen betreft” en legde de Raad van Bestuur van de NPO een boete van 94.442,43 euro op aan Omroep ON! op basis van het ‘onderzoek’ van de Ombudsman. Ik zet het woord ‘onderzoek’ tussen aanhalingstekens omdat het inmiddels is aangetoond dat dit ‘onderzoek’ een ondermaats broddelwerkje is waar een gemiddelde eerstejaarsstudent van in de lach zou schieten. Zie hier de kritiek van prof. Paul Cliteur op dit rapport en hier het rapport van de Ombudsman waarover het gaat.

De houding van de NPO doet erg denken aan het gezegde ‘het doel heiligt de middelen’.

Nu is het natuurlijk zo dat álle omroepen zich dienen te houden aan de kwaliteitseisen van de NPO (en natuurlijk ook aan de Nederlandse Wet). Het probleem hierbij is dat deze kwaliteitseisen helemaal niet worden nageleefd door met name de NOS – de belangrijkste omroep binnen de NPO – en dat hier al veel langer kritiek op is dan op Omroep ON!. Om de een of andere reden is er nog nooit een onderzoek ingesteld naar de NOS, ondanks dat dit eigenlijk prioriteit zou moeten hebben boven enige onderzoeken naar de andere omroepen.

Het lijkt er dus op dat de links georiënteerde mensen die de baas zijn binnen de NPO de journalistieke kwaliteitsnormen eigenlijk alleen maar zien als een stok om Omroep ON! mee te slaan, met als doel om draagvlak te creëren onder de Nederlandse bevolking om Omroep ON! te misschien zelfs verwijderen uit het publieke bestel! Verder zijn zij eigenlijk helemaal niet zo geïnteresseerd in journalistieke kwaliteitseisen.

Het is tijd voor bewustwording van de manipulatietechniek stereotyping!
De manipulatie- en beïnvloedingstechnieken die door de NOS en Nieuwsuur worden toegepast zijn veelzijdig, veelvuldig en gaan heel wat dieper dan de meeste mensen denken. Het betreft een groot arsenaal van technieken die allemaal tegelijkertijd worden afgevuurd op de nietsvermoedende kijker.

Het is tijd dat deze kijker zich eindelijk bewust wordt van de manipulatietechniek genaamd stereotyping en hoe deze volop wordt ingezet door de NOS en Nieuwsuur met als doel draagvlak te creëren voor een zeer linkse politieke agenda.

---

1. Het is zelfs heel moeilijk van Alexander Pechtold een goede foto te maken. De redactie van VoL heeft daar jarenlang mee geworsteld in videoclips.