Er zijn veel stemmers die hun stem vergooien uit desinteresse of politiek onbenul. Lijsttrekkers koketteren daar graag mee, want het gaat niet om een onaanzienlijke groep kiezers. Nieuwsuur liet er gisteravond nog een heel stel zien.

Het beroep van lijsttrekker is slopend en ondankbaar. Het zijn er maar weinig die in staat blijken het langer dan één ronde vol te houden. Het al dan niet hebben van succes is daar een belangrijk bestanddeel van. Maar de klucht die thans rondom Klaver wordt opgevoerd is desastreus voor elk toekomstig geloof in democratie.

Dat valt terug te zien in de matige opvoering die aankomend acteur Klaver zelf ten beste geeft – beter had men niet beschikbaar, en natuurlijk is dat een argument. Dat hijzelf lijkt te gaan geloven in zijn rol van Jessias is ernstiger. Het verraadt dat men er achter de schermen niet werkelijk in geloofde en hem slecht instrueerde. Terwijl het alleen maar gaat om een maniertje om stemmers die de PvdA verlieten tijdelijk te binden. Een dergelijke attitude lijkt speciaal in de linksige media waarneembaar. Dat dat een weinig intelligente aanpak is zal de tijd wel leren – als die tijd er blijkt te zijn.

De laatste dagen – en 15 maart is nog ruim twee weken weg – begint Klaver steeds wildere dingen te roepen. Is dat een poging nog wat extra te stijgen in de peilingen, of is het een desperate poging de tot op heden voorspelde winst te consolideren? Eerdere verkiezingen hebben immers laten zien dat een PvdA-offensiefje in de laatste weken veel kiezers terughaalt naar het oude vertrouwde honk, ongeacht de zalf die er op dat moment de scepter zwaait. Het laatste lijkt het meest waarschijnlijk. Dit is het moment dat het er op aan gaat komen: als de PvdA deze week niet meer beweegt in de peilingen dan kunt u een paar bossen rode anjers bestellen. Vandaar dus dat Klaver beloften uit de PvdA-doos oppoetst en als confetti om zich heen strooit.

Het gevolg is dat zowel Klaver als Asscher het nu al een hele tijd hebben over een ‘progressief kabinet’ waarbij Klaver lijkt te willen teruggrijpen op de tijd van Den Uyl, maar dan met hemzelf als premier. Bespottelijk genoeg vergeet men intussen dat achter Klaver GroenLinks staat. Een nadere beschouwing van GroenLinks en haar affiliaties is genoeg om de meeste potentiële kiezers gillend te doen weglopen, maar de media houden dat buiten beeld, en daarom lijkt die binding niet te bestaan.

Eén van de weinig mooie momenten van afgelopen zondag was Buma die de avances van Klaver (dat de in het Midgetdebat aanwezige partijen samen een progressief kabinet zouden moeten vormen) resoluut afwees met de woorden: “Leuk, maar dat gaat niet gebeuren!” Het was jammer dat hij er niet aan toevoegde dat hij er voor geen prijs over piekeren wilde, maar dat dat de kwestie was viel moeilijk te ontkennen.

Het geblèr over een kabinet met minstens de helft vrouwen was sowieso nogal pathetisch als je de kandidatenlijst van GroenLinks zelf bekijkt. Waarvandaan moeten die vrouwen voor zo’n kabinet komen, van andere partijen? Of denkt hij dat de meute onbestemden in zijn partij wel in staat is wat verbouwingen op het laatste moment te arrangeren? Je staat tegenwoordig nergens meer van te kijken.

Klaver is absoluut geen premiersmateriaal – hij is zelfs geen Halsema. Wat hij nu probeert is op hoge toon te blijven gillen, en zich zo breed mogelijk te maken. Opdat – in de weken nu het er echt op aan komt – niemand achter hem naar zijn volgers kijkt of zelfs maar goed in ogenschouw neemt waarop ze men gaat stemmen met de persoon Klaver. Zijn schrille gegil moet herkenbaar zijn als het echte linkse geluid. Niet eens zo gek gedacht, maar voor de regeerbaarheid van het land is het succes van Klaver een drama in opbouw. Want verantwoordelijkheid toe vertrouwen aan Jesse Klaver? Dan kun je daarna zelf zeker ook met politiek pensioen.