De SP zit in de puree. De partij heeft haar jongerentak afgestoten wegens communistische sympathieën. Dat is in veel opzichten een interessante zet.

De staatsomroep lijkt er vooral met verbazing naar te kijken.

De breuk tussen de SP en de jongerenorganisatie Rood is definitief. De partijraad heeft ingestemd met het voorstel om de jongerentak definitief af te stoten vanwege een onoverbrugbaar meningsverschil over de communistische koers van de jongeren.
84 procent van de partijraad heeft ingestemd met de conclusies van de commissie-Kooiman. Die heeft het hoogoplopende conflict onderzocht.
Het is voor het eerst in de geschiedenis van de SP dat de band met de jongerenafdeling wordt verbroken. Er zal een nieuwe jongerenclub worden opgericht.

Dit is belangrijker dan het klinkt. Natuurlijk kun je je schouders ophalen, en grinnikend zeggen: ‘halve communisten excommuniceren verklaarde hele communisten’. Maar dat men binnen de SP erkent dat er een probleem met de jongerenclub is ontstaan is tekenend voor een groeiend klimaat waarin oude gedachten opnieuw de kop opsteken. De SP schudde nooit formeel haar ideologische veren af, en nog steeds is praten met prominente SP’ers over economische kwesties een corvee waarvan je moet proberen zo snel mogelijk af te komen. Wie het ooit heeft meegemaakt begrijpt wat ik bedoel – het wordt al snel een gesprek tussen een blinde en een dove over kleur. Binnen de SP gaat het nu van dik hout:

De ruzie tussen het partijbestuur en Rood speelt al geruime tijd. In het najaar van 2020 werd de nieuw gekozen jongerenvoorzitter Olaf Kemerink geroyeerd, omdat hij aangesloten was bij het Communistisch Platform. Vervolgens werden zes radicale jongeren vanwege hun betrokkenheid bij dit Platform en het verwante Marxistisch platform uit de partij gezet en werd de subsidie stopgezet.
In een reactie noemt Kemerink het “jammer dat de SP kiest voor versplintering”. Over en weer waren er zware beschuldigingen en verwijten. Het partijbestuur sprak van “geradicaliseerde zolderkamercommunisten” en de jongeren beschuldigden het partijbestuur van “Stasi-praktijken”.

Zoals alle jongerenclubs van partijen zijn ook de SP-jongeren radicaler dan de moederpartij. Dat nu juist daar een probleem ontstaat is interessant, aangezien het onvermijdelijk lijkt dat juist in die omgeving waarachtig radicale ideeën floreren. Jongeren willen uit de aard van hun jong zijn progressiever zijn dan de voorbeelden in de partij zelf. Dat de SP-jeugd dergelijk gedag vertoont is natuurlijker dan de jongerenclub van een als conservatief bekend staande partij.

Het verwijt zolderkamercommunisten wijst bovendien nog op een andere scheiding van geesten. De kracht van de SP is haar directe belangenbehartiging voor mensen aan de onderkant van de samenleving. Die zitten niet te wachten op  haarkloverijen over theoretische vergezichten – die staan hen in hun alledaagse politieke activiteiten alleen maar in de weg. Het is het soort sectarisme waarom het toenmalige KleinLinks – voor de fusie tot GroenLinks – terecht berucht was.

Dat de partijleiding van de SP daar geen brood in ziet lijkt me verstandig. Hoe ze wil voorkomen dat een volgende jongerentak niet uiteindelijk dezelfde kant op drijft is me echter een klein raadsel. Het naar onwerkelijke vergezichten door ontwikkelen van het bestaande gedachtegoed is jongerentakken nu eenmaal eigen. Ook bij VVD en CDA zie je dat. Zelfs de SGP-jeugd is progressiever dan je verwachten zou. Het is een bijverschijnsel van het exploiteren van een bestaand gedachtegoed.

Het punt van het SP-bestuur om het bestaande gedachtegoed te willen conserveren lijkt me daarom weinig realistisch. Dat het zich wenst te verdedigen tegen geradicaliseerde couppogingen is voorstelbaar. Maar het purgeren van zolderkamercommunisten klinkt ook als een intellectuele braindrain. Dat men juist binnen de SP het gevaar van radicalisering van jongeren sneller herkent dan elders zou ook voor andere partijen een signaal moeten zijn eens te kijken wat er in dergelijke woelige partijkrochten allemaal gebeurt.

---

Meer over het opereren van de SP vindt u hier.