Over George Soros is op dit moment veel ophef gaande. Laten we er eens een balans over opmaken.

GeenStijl benadrukte gisteren terecht Soros’ activiteiten wat betreft sponsoring van allerlei goede doelen, en de bedoelingen er achter. Speciaal die bedoelingen er achter geven iedereen een onprettig gevoel. Curieus gaf dat bij de NOS vanmorgen een dusdanig onprettig gevoel, dat er op de sitevan de staatsomroep een artikeltje verscheen, met als kenelijk belangrijkste oogmerk olie op de golven te gieten alvorens die te hoog opgezweept raakten. Dat op zichzelf is al van een opmerkelijke kortzichtigheid, maar er is meer.

Wat mensen zoals Soros domweg weigeren te beseffen, is dat oorlogen maar zelden ontstaan omdat er op wordt aangestuurd. Niet de meest gevaarlijke oorlogen, in ieder geval. En de meest gevaarlijke oorlogen zijn dewelke slepend worden, omdat dat tot grote moordpartijen leidt, zonder dat een beslissing kan worden geforceerd.

Oorlog
Ben ik daarom een voorstander van korte oorlogen? Natuurlijk niet. Desondanks is het verstandig te beseffen dat niet elke oorlog eenzelfde rampzaligheid oplevert. Speciaal niet, als het slechts een treffen tussen twee legers omvat, waarbij een snelle beslissing wordt bereikt. Het is voor niemnad fijn te sneuvelen in wat voor gevecht dan ook, maar het is evenmin handig te ontkennen dat oorlogen een functie vervulden in de manier waarop staten met elkaar om gingen. Dat we het tegenwoordig oplossen met proxy-oorlogen is weinig anders dan een excuus. We laten onze oorlogen dus uitvechten in en door andere landen, op het grote schaakbord van de internationale wereldpolitiek. Dat we er in West-Europa en de USA tot nog toe steeds in slagen die oorlog van ons eigen grondgebied weg te houden, betekent niet dat we niet medeschuldig zijn aan het voeren van die oorlogen. Veel oorlogen van de afgelopen vijftig jaar kenmerkten zich door het voortdurende positie kiezen om een betere of dominante positie voor het eigen land te genereren. De slagvelden die daarbij behoorden zijn soms al eeuwen oud (Afghanistan sinds Alexander de Grote, Syrië minstens sinds 1200 v chr.), andere vrij nieuw (Oekraïne pas ongeveer sinds de 17e eeuw). Maar het doel blijft immer hetzelfde: dominantie.

Idealist
Iemand als Soros lijkt dat onvoldoende te begrijpen. Voor hem is het ontbreken van gewapende strijd een doel op zich geworden. Dat hij een heel handboek heeft hoe hij Europarlementariërs beïnvloeden kan met hun interesses en zwakke plekken boeit me werkelijk niet: ik maak me sterk dat die informatie niet alleen vrij verkrijgbaar is (of voor een redelijk bedrag), maar bovendien vrijwel identiek in de archieven van iedere Europese lobbyclub te vinden zal zijn. Dat dat op WikiLeaks verschijnt is interessant omdat het aan Soros wordt gelinkt, ook omdat Soros zelf weer sterk wordt gelinkt aan deze manier van werken. Maar echt relevant is het naar mijn idee niet. Wat men er bij GeenStijl zelf ook van vindt. Zelf ben ik daarvoor te cynisch als het gaat om internationale politiek en wat je er aan doen kunt om die niet langer te laten plaatsvinden. Want een van de meest elementaire paradoxen van deze aanpak, is dat het een enorme dosis vastberadenheid en nietsontziendheid vereist om het doel te bereiken. Het is fucking for virginity, en dan nog met een beperkte toekomstige houdbaarheid: binnen een generatie zou een alomvattende wereldregering uiteenvallen, of transformeren tot een dictatuur zonder historische weerga. De manier waarop men pogingen in het werk stelt om de fundamenten te leggen bewijzen slechts het waarheidsgehalte van wat ik hierboven zeg: de EU is een voorbeeld par execellence.

Soros is ongetwijfeld een goedbedoeldende man die graag een levensgroot bronzen standbeeld voor zichzelf wil oprichten. Of vrede, als monument voor zichzelf. Maar zelfs al is hij geen idealist, dan verandert dat niets aan de kwestie. Geef hem dat standbeeld nu al vast, het bespaart ons zoveel toekomstige ellende. Want er is niets vreselijker dan een idealist die zijn visoenen aan de wereld oplegt. Idealisten zijn het gevaarlijkste gif voor de toekomst van de wereld. En wat zij willen leidt altijd tot oorlog en ellende. Zonder uitzonderingen. Daarna zijn we generaties lang bezig van de gevolgen af te raken, generaties waarin we elkaar de tent uitvechten zonder ooit nog aan iets anders te denken. Idealisme op grote schaal is het gif dat beschavingen vernietigt.