Nooit zie je de EU actiever dan als ze net van iemand te horen heeft gekregen niet van belang te zijn. Dat is ze natuurlijk ook niet, maar het maakt Brussel agressief.

Brussel wil juist zo graag van belang zijn, dat het pijnlijk is om te zien hoeveel moeite het er voor doet, en hoe gering het resultaat is. Dat de Amerikanen hun kleinere bondgenoten in Afghanistan schoffeerde was nog tot daar aan toe – men beseft dat een dergelijk fiasco niet iets is waaraan je je naam wenst te verbinden. Probleem is dat men in Brussel dan denken gaat dat beter te kunnen. En omdat men in Washington niet genegen is veel aandacht aan de overwegingen in Brussel te schenken, zul je zien dat men in Brussel dan gaat proberen iets te ontwikkelen dat niet genegeerd kan worden.

Zoiets als een eigen EU-leger. Je eigen fiasco’s ontwikkelen is minder ingewikkeld dan het er uit ziet. In Brussel was dat in ieder geval een eerste reactie na de afgang in Kabul:

The chaotic Afghanistan withdrawal has renewed talk about striking out and leaning less on the U.S. But is it possible?

Het geleuter in Brussel is volgens Amerikanen vooral een aandachtskwestie.  Maar dat sluit ongelukken niet uit:

Europeans are a moody lot. Whenever they feel neglected by America – meaning most anytime Washington is busy elsewhere – there is much wailing and gnashing of teeth. And endless demands for “reassurance,” as in additional promises to spend and do even more to defend the continent.

Hoe zou dat in elkaar steken, dat pad naar een eigen EU-leger?

European unease again is on the rise. President Joe Biden’s chaotic Afghanistan withdrawal allegedly without even the pretense of consultation hit Europe particularly hard. There were charges that Biden didn’t coordinate with European governments, which had sizable groups of military personnel and civilians in Afghanistan (The NATO chief denies the alliance wasn’t consulted).  It would seem that the continental states have more reason than usual to be upset.

En hoe gaat men dat binnen de EU verkopen?

While brickbats tossed Washington’s way aren’t likely to have much effect, Europe’s impotence has spurred renewed interest in expanding the continent’s military capabilities, which could become the most significant consequence of Europe’s involvement in Washington’s 20-year Afghan misadventure.

Direct na ‘Kabul’ was er al heel wat gedoe, waar in Nederland weinig aandacht aan gegeven werd, in de wetenschap dat dit soort gemopper zelden ergens toe leidt. Uit de aard der zaak zou een EU-leger moeten worden geleid door de Fransen, vanwege hun bezit van eigen kernwapens – en voor een groot deel moeten bestaan uit Duitse soldaten. Gezien de samenvoeging van het Duitse met het Nederlandse leger staat dat garant voor dusdanig veel gezanik dat het nooit echt van de grond zal komen, zal men in Den Haag hebben gedacht. Het is een redelijke overweging.

Maar vorige week kwam er een nieuwe reden voor onmin bij: het AUKUS-verdrag, en de Franse woede over het missen van  een Australische defensieorder ter waarde van 30 miljard. Van de weeromstuit hebben alle EU-staten van belang zich solidair met Frankrijk verklaard:

De ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie hebben hun steun uitgesproken voor Frankrijk in het diplomatieke conflict over de aanschaf van onderzeeërs. Dat heeft EU-buitenlandchef Josep Borrell gezegd, nadat de Europese ministers elkaar hebben ontmoet op de top van de Verenigde Naties in New York.

De EU-ministers blijken woedend over de snub die ze kregen:

De EU-buitenlandministers bogen ze zich over de nieuwe veiligheidsalliantie AUKUS tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Australië. Als gevolg daarvan loopt Frankrijk een deal mis om voor 30 miljard euro aan onderzeeërs te gaan leveren aan Australië, zoals eerder de bedoeling was. De Australiërs kozen uiteindelijk, als onderdeel van AUKUS, voor nucleair aangedreven Amerikaanse onderzeeboten.
“De ministers hebben zich duidelijk solidair verklaard met Frankrijk”, zei Borrell. De aankondiging van AUKUS druist volgens hem in tegen eerdere oproepen tot meer samenwerking met de Europese Unie in de zogeheten Indo-Pacifische regio.

Een ontwikkeling naar een EU-leger zou ook de definitieve onttakeling van de NATO kunnen betekenen, iets dat men in Den Haag ook niet zal zien zitten.

---

Meer over het AUKUS-verdrag leest u hier. Meer over de ontwikkelingen bij de NATO door de jaren heen vindt u hier. Gedoe van Brussel staat hier.