Ebru Umar was gisteren nog geen 24 uur in Nederland, of media berichtten dat ze natuurlijk niet zou worden uitgeleverd. Dat lijkt me behoorlijk intimiderend, maar er is meer over te zeggen.

Dat binnen de kortste keren berichten in de media verschenen dat Nederland er natuurlijk niet over piekeren zou om Ebru Umar aan Turkije uit te leveren als de Turkse regering daarom zou verzoeken zag ik voor het eerst verschijnen op de site van de NOS, maar ook De Telegraaf berichtte er vanmorgen over. Het klinkt als een gunst, en achterdochtige mensen zouden er een nauwelijks verholen waarschuwing in kunnen zien.

Politici noemden het onbestaanbaar, maar het onbestaanbare van gisteren is in het Nederland van vandaag al bijna gewoon geworden. Als je wat ouder bent weet je bijvoorbeeld dat ons land een jaar of vijftig terug nooit onderdanen uitleverde. Het was een van de privileges van staatsburgerschap dat je in eigen land niet aan buitenlandse grillen was overgeleverd. De enige uitzondering was naar ik meen in het geval van oorlogsmisdaden, maar zelfs daarvan ben ik niet zeker.

Toch werden sinds de jaren negentig op basis van nieuwe internationale verdragen diverse Nederlanders uitgeleverd aan de USA en andere landen waarvan de rechtsstaat door ons parlement als deugdelijk werd beschouwd. Gelijkwaardig aan de onze, in ieder geval. Dat Turkije daartoe eveneens gerekend werd impliceert dat men van mening was dat het onbestaanbaar was dat er een terugval mogelijk zou zijn. De arrogantie van politiek onbenul, gekoppeld aan een onverwoestbaar vooruitgangsdenken zijn hiervoor verantwoordelijkheid. Dat de realiteit anders is, is vooral vervelend voor die slachtoffers van de realiteit – daarmee wil een idealistisch politicus niet worden lastiggevallen.

Dat de praktijk maar zelden wederkerig is, zoals bijvoorbeeld met de zaak-Saban, zaak-Demmink en diverse andere voorbeelden duidelijk geworden is, brengt kennelijk geen hersenen in beweging. Het gaat om dat grote doel ver in de toekomst waar we allen tezamen naar op weg zijn. Een modern heilsgeloof van gelijkheidsdenken in de maakbaarheid van de toekomst van de wereld. Wie slecht wil slapen zou zich er eens in moeten verdiepen, maar ik raad het U af. U zoudt zich doodschrikken wat er bijvoorbeeld in EU-verband allemaal achter uw rug om geregeld wordt dat eertijdse rechten ondergraaft.

Dat er nu dankzij een rel met een slachtoffer met een hoog profiel wordt gezegd dat het onbestaanbaar is dat Nederland een dergelijk uitleveringsverzoek van Turkije zou honoreren zegt dan weer alles over de kwaliteit van onze moderne volksvertegenwoordigers. Over het algemeen zijn het prutsers die hijgend achter de feiten aan lopen, die ze niet zelden ook nog zelf hebben veroorzaakt.

Ik geloof inderdaad niet dat Ebru Umar zal worden uitgeleverd. Politiek zou dat inderdaad ‘onbestaanbaar’ zijn. Of het juridisch onbestaanbaar is, betwijfel ik daarentegen wèl. En dàt betekent dat mensen met een minder hoog publicitair profiel in dezelfde mallemolen terecht zouden kunnen komen, maar minder goed zullen worden bijgestaan. Aangezien regeren vooruitzien is, kun je eenvoudig vaststellen dat zowel regering als parlement in dezen gruwelijk hebben gefaald door omstandigheden te scheppen die dit mogelijk maken. Dat Ebru Umar nu beschermd wordt door de casuïstische belangen van politici is mooi, maar in groter verband onrustbarend. Want als dit soort zaken vaker voorkomt, neemt de verontwaardiging af, verdwijnt de publiciteit er om heen en zouden mensen voor vergelijkbare zaken eenvoudig in grote problemen kunnen verzeilen.

Het opnieuw overwegen van de uitleveringswetgeving – en een deugdelijke analyse van de argumenten op basis waarvan die ooit tot stand kwam in de huidige vorm – lijkt me dringend noodzakelijk.