Ging het bij conflicten tussen China en de USA de afgelopen jaren vooral over de handelsbalans en de Zuid Chinese Zee, sinds zondag is dat anders.

De aankondiging van minister van Buitenlandse Zaken Pompeo dat de USA haar Taiwan-politiek fundamenteel herziet werd in West-Europa nauwelijks door de media opgemerkt – een kenmerkend voorbeeld van onkunde wat dit conflict aangaat, en het belang er van.

Zoals ik vrijdag al opmerkte: één van de doelen van de huidige Amerikaanse regering is het haar opvolger minder makkelijk te maken al te vrijpostig tegen het Chinese leiderschap aan te schurken. Dat president-elect Biden een wat al te innige band met Beijing had mag intussen bekend worden verondersteld – hoe diep de achterdocht van Trump jegens China zit en hoe ver die teruggaat wordt te weinig beseft. Laat ik er in dat verband aan herinneren dat een van de zaken waarover de westerse pers al vrijwel direct begon te gnuiven nadat Trump kennismakingstelefoontjes met wereldleiders begon, was dat daarbij ook werd gesproken met de president van Taiwan. Een faux pas en kennelijke onbekendheid van Trump met bestaande Amerikaanse politiek, was het algemene oordeel. Zo’n stel amateurs toch, die nieuwe Republikeinse regering. Dat dat er door slipte.

Wie al wat langer keek moet hebben beseft dat er wel eens wat anders gaande kon zijn, en dat daarvoor vele redenen waren. De tijd heeft dat idee bevestigd. Niet alleen heeft de regering-Trump zich sterker tegen China afgezet dan die van voorganger Obama (die daar ook niet geheel vies van was overigens), de al jaren oplopende spanningen aangaande Taiwan zijn er een uitstekend voorbeeld van. Dat de USA zichzelf had opgelegd deze bondgenoot voor de kust van China nog maar lauwwarm te steunen heeft bij Beijing het idee gewekt dat de USA op termijn wel bereid zou kunnen zijn het eiland te laten schieten – Trump heeft hen anders geleerd, en dat een president Biden dat op korte termijn fundamenteel gaat wijzigen ligt niet voor de hand. Mogelijk – zelfs waarschijnlijk – is de termijn van Biden als president daarvoor tekort. Deze aankondiging van Pompeo was daarom belangrijker dan zij voor de westerse pers op het oog leek:

Today I am announcing that I am lifting all of these self-imposed restrictions. Executive branch agencies should consider all “contact guidelines” regarding relations with Taiwan previously issued by the Department of State under authorities delegated to the Secretary of State to be null and void.

En dat houdt in?

The US will no longer act in accord with viewing the island in context of a single sovereign China when it comes to relations with Taiwan as has kept the unsteady “peace” for decades.

Een de facto erkenning van Taiwan als onafhankelijke staat zit er nog niet in, maar het verschil is nog maar marginaal. In Beijing zal men woest zijn geweest. Ook de gebruikte taal was zonder omslag en een erkenning als deze kan niet met één pennenstreek weer ongedaan worden gemaakt.

Taiwan is a vibrant democracy and reliable partner of the United States, and yet for several decades the State Department has created complex internal restrictions to regulate our diplomats, servicemembers, and other officials’ interactions with their Taiwanese counterparts. The United States government took these actions unilaterally, in an attempt to appease the Communist regime in Beijing. No more.

Om nog maar te zwijgen van het moment dat Pompeo voor deze bekendmaking koos:

Crucially the shock announcement comes just ahead of U.S. Ambassador to the UN Kelly Craft’s controversial visit to Taipei, which Beijing has already slammed as “a crazy provocation”.
China had further already warned this week that Washington will pay a “heavy price” should it move forward with sending Kelly on the official visit.

Kan Biden dit afdoen als niet van betekenis? Daarvoor zullen de inkomende regeringsleden eerst een balans op moeten maken in hoeverre dit is gebaseerd op reeksen nieuwe afspraken tussen Washington en Taipeh. Die zijn er ongetwijfeld, en de betekenis daarvan zal eerst gewogen moeten worden eer Biden cum suis president Xi  ‘gerust’ kunnen stellen.

---

Zie ook ons dossier Zuid Chinese Zee en Dossier Wereldpolitiek USA.