De reacties van economen op Brexit zijn tot nog toe even divers als voorspelbaar. Toch is er wel al iets over te zeggen.

Een van de onafhankelijke websites die VoL volgt om ontwikkelingen binnen de economische wetenschappen bij te houden is VoxEU. Naar ons idee sowieso een site waar veel EU-getrouwen publiceren, maar dat maakt het nog niet oninteressant. Inzicht dient boven vooringenomenheid te gaan, en de meeste van de publicerende auteurs daar zijn economen aan universiteiten of economische denktanks. Maar afgelopen vrijdag liet de redactie zich wel heel erg kennen:

In the months leading up to Britain’s referendum on whether to leave the European Union, many economists warned over and over again that a “Brexit” could have awful ripple effects: Britain could lose its favorable access to European markets if it left; uncertainty could dry up business investment; the country could tumble into recession.
On Thursday, British voters decided to vote “Leave” anyway. And now they’re left to grapple with the consequences — including any economic turmoil that follows.
So how bad will it get? Already on Friday, markets were plunging sharply around the world, suggesting major economic risks on the horizon. But economists have differing views on just what Brexit will mean — and exactly how dire it could get.

Nog even afgezien van de toon, is het opvoeren van instortende beurskoersen na een onverwacht verkiezingsresultaat voorzichtig gesteld idioot. Beurzen zijn kruidje-roer-me-niet’s die bij voorkeur vertrouwen op allerhande voorspellers om hun koers te bepalen. De eerdere ‘algemene’ waarschuwingen voor een dreigend Armageddon betekenden eenvoudig dat de beurshandel daar op voor sorteerde. Ingewikkelder is het niet, zodat een blind paard kon voorspellen dat een keus voor Brexit alsnog een dreun voor de beurskoersen betekenen zou.

Ontstaat daardoor een recessie? Als het goed is zijn beurskoersen het uithangbord van de economische gesteldheid. Beurskoersen vallen door een recessie, maar niet andersom. Dat ze soms samengaan na een val in de koersen is een gevolg van een precaire situatie die nog maar een klein zetje nodig heeft om zijn logische koers te kunnen nemen. Maar het wordt ook geen mooi weer als u thuis de thermometer kunstmatig verwarmt.

De reacties die werden getoond waren interessant, maar vanuit economisch opzicht niet speciaal consistent. De directeur van het Centre for Economic Performance van de London Business School of Economics, John Van Reenen:

“You get a rabbit-in-the-headlights phenomenon where businesses don’t want to make new decisions, or new investments, because they are uncertain about the future. The immediate effect will be a lowering of investment activity, a lowering of hiring. There will an immediate slowdown of growth.”

Die directe ecnomische terugval staat te bezien. Niet alleen doordat het pond dankzij Bexit 10% in waarde gedaald is (traditioneel maakt dat de Britse producten goedkoper, wat de economie juist aanjaagt), en bovendien heeft hij het over investeringen – gemeenlijk een kwesievan langere termijn. Direct voelbaar? Niet waarschijnlijk, integendeel. Dat de helft van de Britse export naar de EU gaat is op dit moment evenmin relevant: het zal een paar jaar duren voor alle onderhandelingen zijn afgerond en nieuwe regels op hun plek zijn. En alle voorspelingen van economische ontwikkelingen over twee jaar zijn koffiedik kijken. Meer dan een mogelijke waarschijnlijkheid is het nooit, en zekerheid is er op geen enkele wijze over te geven.

Krugman is onverwacht genuanceerd, al voorspelt ook hij een economische teruggang voor de bevolking – en geeft direct aan dat niet te zeggen valt hoe het uit pakken zal.
ING Bank: “Quantifying the impact from a possible Brexit is anything but easy.”
Larry Summers: “The effects on the rest of the world will depend heavily on psychology” The former director of the US National Economic Council, argues that it may take awhile to understand the full economic impacts; the biggest question is what happens if other countries in the European Union also decide to leave.
Scott Sumner the director of the Program on Monetary Policy at the Mercatus Center at George Mason University: “The ultimate effect depends ENTIRELY on how the central banks react”
Capital Economics: “Brexit is not a disaster for the world economy”
It’s worth noting that some analysts are more sanguine. On Friday, the British research consultancy Capital Economics circulated a note with this headline: “‘Brexit’ is not a disaster for the world economy.”
Before the vote, Capital Economics produced a paper that was somewhat less dire than other economic analyses out there. Their broad takeaway is that there will be a lot of turmoil for Britain, but the country will ultimately adjust.

Eigenlijk wordt er teveel gesproken over een wereldwijde recessie die door Brexit zou kunnen ontstaan. Dat is – buiten alles – ook nog eens teveel eer. Er zijn veel cijfers die er op wijzen dat een wereldwijde recessie al op de stoep staat te wachten, en door het risicovolle beleid van Centrale banken de afgelopen 8 jaar is die wellicht uitgesteld, maar van uitstel komt geen afstel. Als dit klopt zou het effect wel eens de diepste recessie uit de Westerse geschiedenis kunnen betekenen.

Wie ziet in welke staat de economie van de zuidelijke landen van de EU is, kan zich mogelijk iets voorstellen van de enorme ravage die een wereldwijde recessie veroorzaken zou. Maar dan erger dus, hè? Dat die meer te danken zal zijn aan het beleid in Frankfurt en Brussel dan aan Brexit is iets waarvan ik me afvraag of we dat voldoende zullen beseffen.

.