De commentaren van het kabinet na PS2023 laten zien dat ook in een gevestigde democratie netjes omgaan met een nederlaag niet mee valt.

Premier Rutte vindt dat er nog draagvlak is voor zijn kabinet. Hij lijkt zo ongeveer de enige te zijn, maar voelt zich blijkbaar gesterkt door de zwijgzaamheid van de linkse oppositie, wier stilte op dit punt een invitatie lijkt zich komende jaren te laten misbruiken..

Vanzelfsprekend heeft de premier gelijk dat PS2023 geen landelijke verkiezingen waren. Men zorgde er in recente jaren wel voor, dat die nooit gaan over actuele problemen, of voorgenomen beleid. Dat neemt niet weg dat PS2023 heel duidelijk een reactie van het electoraat was op de maskerade die we daardoor jarenlang moesten ervaren, en die door de landelijke media lang werd toegejuicht en van een goedkeurend stempel voorzien. De uitgedeelde klap van BBB cs zou daardoor meer op waarde dienen te worden geschat, in plaats van het af te doen als een politiek bagatel. Maar nee?

De 32 zetels die het kabinet had in de Eerste Kamer worden er nu 23. Een ongehoorde reductie, die in de tijden van Schmelzer, Den Uyl en Lubbers tot een directe kabinetscrisis had geleid. Rutte moet er echter door zijn CDA-ministers aan herinnerd worden dat dit geen grapje was. Rutte’s reactie kan niet anders worden gezien dan als de constatering dat naar de bevolking hoogstens één keer per vier jaar wordt geluisterd, en dat meer er niet in zit. Beschamend, maar daar heeft de man sowieso patent op.

Ook bij de CU kwam men na PS2023 met curieuze observaties:

Landbouw-minister Adema van de ChristenUnie sprak van een persoonlijke opdracht die hij heeft meegekregen van de kiezer. “Het maakt mij duidelijk dat Nederland heeft uitgesproken dat er perspectief voor de boeren moet komen.”

En het vandaag ontdekte realisme van het CDA zou hoopgevend zijn, indien men zich dit rond 1990 had gerealiseerd:

Ook in het algemeen vindt Hoekstra dat het kabinet niet “consequentieloos” kan doorgaan. Zowel aan de inhoud als aan “de stijl” van het kabinetsbeleid moeten volgens hem zaken veranderen. Hij noemde de verkiezingsuitslag een aardverschuiving met een glashelder signaal. “Ook voor ons als CDA en mij als partijleider”, zei Hoekstra. “Er is een gapend gat tussen het Binnenhof en de rest van Nederland.”

Maar na dertig jaar wegkijken, diverse eerdere aardverschuivingen en een thans bijna volledig weggevaagd CDA past bij deze uitspraken slechts enig cynisme.

---

Meer over PS2023 vindt u hier.