Namens het kabinet kwam de afgestrafte premier gisteren met de luchthartige opmerking dat het kabinet de komende tijd zal gaan shoppen bij wisselende partijen. Ik verwacht dit weekend een interne opstand.

Uit alles hierboven blijkt dat kabinet en coalitie vinden dat het FvD (dat gisteren alsnog de grootste partij van het land bleek) zich eerst maar eens moet aanpassen. Aan hen. Wat de kiezers daarvan vonden hebben we woensdag mogen meemaken, maar de Haagse breinverkalking lijkt onwrikbaar.

Maar ik garandeer u dat dat dit weekend binnen de coalitiepartijen tot opstand en gekrakeel zal leiden. Hoezeer een partij als de VVD de mogelijkheid tot dat soort protesten organisatorisch ook heeft gesmoord tijdens het leiderschap van Rutte. De basis snapt het nu eenmaal beter dan de Haagse kliek, en die wil hun partij zien floreren ook nadat Rutte in Brussel zijn baantje bemachtigd heeft..

De paniek van de media richt zich nu op kijken wat het FvD eigenlijk inhoudt, wat haar stemmers beweegt en wat voor soort mensen dat zijn. De oproep die van ‘Jinek’ uit werd gedaan om stemmers te kunnen spreken werd gisteren zo hard van Twitter weggehoond, dat de blonde spreekbuis van de weeromstuit een redelijk en gematigd vragenpakket had klaarliggen voor de geselecteerden die je toch altijd wel krijgt om op TV te kunnen. Altijd amusant te constateren: ook onder de peilers bleek deze onbekendheid zodanig dat men geen tweaks had aangebracht in de eerste prognose, die er dan ook ver mast zat, ondanks alle beweringen van Dionne Stax woensdag dat de marge 1 zetel was. Ze had het lesje goed geleerd – het bleek alleen het verkeerde lesje.

Maar politiek gezien gaat het om wat het kabinet met deze uitslag doet. De beste analyse stond in Elsevier: dit kabinet moet eigenlijk opstappen. De steun voor D66 – dat de laatste weken vól inzette op de klimaathoax is vrijwel weggespoeld, en dat verlies ging volledig naar GL, dat verder niet won. Forum voor Democratie, dat vol inzette tegen de klimaathoax, won dertien zetels. Daarmee is ook het wat zielige commentaar van Klaver  dat óók GL gewonnen had, en daarom dus de sleutel van de Eerste Kamer mocht koesteren, van tafel geveegd.

Weliswaar kunnen Klaver cs het kabinet nog wel aan een meerderheid helpen over het klimaatbeleid van vorige week, maar de echte vraag is of dat nog een relevant beleid is, drie dagen na PS2019. Voor die vraag zijn uitstekende partijpolitieke redenen voor die dit weekend naar mijn oordeel zullen leiden tot een interne opstand binnen VVD en CDA.

De beelden van GJ Segers bij de ChristenUnie mochten dan de indruk geven dat de leider een nieuwe God gevonden had, en dat hij de profeet mocht zijn, RoboRobje mocht zich aanstellen alsof hij de nieuwe premier was, maar binnen VVD en CDA weet men beter. Binnen het CDA was er van nature al een hoop gemopper over de klimaatwaanzin (zeker nadat het kabinet afgelopen weken naar een CO₂-taks af gleed), maar de VVD heeft een ernstiger probleem.

Politieke analisten kwamen donderdag al tot de conclusie dat de weg verder naar Links voor VVD en CDA de weg naar de hel zal blijken. De partijen kwamen er woensdag relatief genadig af, maar de waarschuwing die de groei van het FvD gaf is desondanks niet mis te verstaan. De voorheen rechtse achterban van deze partijen neemt dit niet, en beseft dat zij de volgenden in de rij zijn om in naam van de klimaathoax geplukt te worden. Vandaag viel te lezen dat het inkomen van ‘de Nederlander’ al tien jaar stabiel is. En stilstand is achteruitgang – iedereen weet dat en beseft nu dat men niet de enige was die het zo voelde. Voor CDA en VVD in dit kabinet is dat een molensteen op weg naar de volgende verkiezingen – mogelijk al eind dit jaar als Rutte vertrekt.

Vanuit de achterbannen zal derhalve een forse koerswijziging worden geëist. Baudet heeft het hoofd van Wiebes geëist, en dat zal hij niet krijgen – de VVD offert traditiegetrouw liever beleid dan eigen mensen. Maar het roer zal komende tijd fors om gaan, en als dat ten koste gaat van kabinet en vertrekkend premier, dan zou dat de prijs wel eens waard kunnen zijn. Want als je kijkt naar het FvD dan zie je een soort VVD in het klein – zoals die partij zonder Rutte had kunnen zijn. En als de VVD niet snel bijstuurt, zal het FvD over uiterlijk tien jaar zijn wat de VVD nu is. De laatste restjes VVD zullen dan wel langzaam in de vergetelheid wegzakken.

Wie dat herkent begrijpt wat dit weekend te gebeuren staat.