Gisteravond direct na de vernietigende nederlaag pakte Lodewijk Asscher niet direct zijn koffers, maar begon een schijnheilig verhaal over een gezamenlijke wederopbouw van de PvdA.

Het verhaal van de PvdA en haar leiding is daarmee eigenlijk al wel verteld: niettegenstaande alle gladde praatjes gaat het de heren aan de top vooral om hun baantje. Samsom had veel meer recht op respect, nadat men hem niet herkozen had als lijsttrekker is hij zonder verder commentaar vertrokken. Gehoord hebben we sindsdien niets van de man die grotendeels het beleid van afgelopen vier jaar hielp vormen. Best mogelijk dat gezien de perikelen in het vooruitzicht het jaren duren kan eer Didi weer een interview geven zal – dat men het intussen al vaak zal hebben geprobeerd neem ik voetstoots aan.

Nee, dan Asscher. De schijnheiligheid waarmee de ooit gedoodverfde kroonprins af ging door de zijdeur was van een ontstellend niveau. Het lijkt er op dat Asscher als verdediging zal gaan aanvoeren dat hij een failliete boedel overnam van Samsom. Dat is geen standpunt dat geheel zonder merites is, maar het feit dat hij werkelijk niets wist te verbeteren aan de positie van de PvdA sinds zijn machtsovername zou tekenend moeten zijn. Als je dat vergelijkt met de relatieve comeback van Roemers SP is dat des te vernietigender. En Roemer is toast, de wolven binnen de SP staan klaar hem te verscheuren.

Dat Asscher volledig onschuldig was aan het echec gisteren kun je niet met droge ogen beweren – de man is godbetert vierenhalf jaar lang vicepremier geweest! Ook Asschers evenknie op prutsgebied – partijvoorzitter Hans Spekman – liet vandaag weten dat als de leden er op staan, hij best bereid is te vertrekken. Maar liever niet, hij was immers vorig jaar nog herkozen? Alsof dat een argument is na een miskleun als het resultaat van NL2017. Na een jarenlang voorzitterschap is het mis gaan van deze campagne de voorzitter evengoed aan te rekenen als de lijsttrekker: samen op een mestkar hun politieke einde tegemoet is dan ook de enige logische oplossing. Maar Spekman hoopt het uit te zingen tot de partijraad komende week? Nu ja, als dat geen openbare lynchpartij wordt kunnen ze de boel maar beter stilletjes verkopen – als iemand er een bod op wil doen. Of is die week extra mede bepalend voor de hoogte van zijn pensioenopbouw? Bij de PvdA verbaas je je intussen nergens meer over.

Natuurlijk kun je kritiek hebben op individuele Kamerleden, maar als het goed is zet je ze op volgorde van kundigheid op je kieslijst – en ook bij de herkozenen zitten er een aantal die me nachtmerries bezorgen door hun blatante onkunde en nuffige koppigheid. In ieder geval: het voetvolk heeft met hun baantje betaalt voor het falen van de partijleiding. Ergens steekt dat, en met de plek die de PvdA thans in het partijpolitieke landschap in neemt, ligt een sterke reductie van het aantal te verdelen baantjes in de rede.

Dat er nu ook gesproken wordt over de opheffing van de PvdA is, hoe logisch ook – toch ietwat voorbarig. Het te verwachten kabinet met deze uitslag zal de partij meer kansen bieden dan ze rechtens toekomt zich vlot weer op te richten, maar feiten zijn feiten. De PvdA zal er wel weer een stukje bovenop klauteren, tenzij de SP dan tenslotte toch eens overtuigend uit de hoek komen zou, of het komende kabinet de rit uit zit. En negen zetels is nu ook weer niet helemaal niks. Met een achterliggend partijapparaat dat honderden sleutelposities in Nederland bezet zijn we van de PvdA voorlopig nog niet af.