Afgelopen weekend werd plotseling Jesse Klaver aan een politiek kruis genageld. Onvermijdelijk overigens, dat hij aan zijn eigen succes ten onder zou gaan. Maar voldoende interessant om het mechanisme eens nader te bezien.

Voor de gelegenheid leen ik de omschrijving ‘de Jessias’  voor Jesse Klaver even van Dick Kraaij . Hoewel ietwat barok, is dat wel degelijk een zeer toepasselijke omschrijving voor het soort cultus dat is geprobeerd rondom Klaver te bouwen. De man is overigens weinig meer dan een product van voortdurende beeldvorming, wat uit alles waaruit zijn CV is samengesteld wordt ademt. Jesse Klaver is een constructie, en net zo min als GroenLinkse politiek erg solide is, is de constructie-Klaver dat. Al moet ik daar ter zijner verdediging aan toevoegen dat dat hele imago nooit was bedoeld om in deze verkiezingsstrijd al de volle laag te kunnen verdragen. Het succes, kortom, is te vroeg gekomen.

Bovendien zijn Nederlandse politici die te duidelijk genieten van een soort cultus die rondom hen gebouwd wordt zeer kwetsbaar. Want al bestaat de Nederlandse volksaard misschien niet – in ons land staat het mechanisme doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg altijd klaar voor diegenen die teveel spatsies lijken te krijgen. Elco Brinkman (de Elco-shuffle), Emile Roemer (live-docu TK2012) en nu Jesse Klaver als overtreffende trap: een heiligverklaring in Nederland is een garantie dat zij prompt wordt omgezet in een kruisiging indien het object van die heiligverklaring er teveel van geniet. Slechts als je dergelijke heiligverklaringen overtuigend ongemakkelijk wegwuift (Kok, Bolkestein), of ook anderszins lijdt onder je positie (Wilders), is het verdraaglijk in de ogen van de gemiddelde ingezetene.

De zelfgenoegzaamheid van de jonge Jessias is al weken zichtbaar, en hij lijkt er zelf in te zijn gaan geloven, in zijn eigen marketingverhaal. Maar wat is hij meer dan een zwak epigoon van Justin Trudeau, de Canadese premier? Maar daarbij vergeet men dan dat Trudeau een product is van een de heiligverklaring van de familie-Trudeau in Canada, niet ongelijk aan die van de Kennedy’s in de USA. De schijnheiligheid druipt (voor wie het zien wil) van Klaver af waar hij ook komt. Erger: als hij tegengas krijgt gedraagt hij zich heel verongelijkt. Dat is vragen om moeilijkheden, en dus was de tijd er dit weekend rijp voor.

Zéker, als je een tranentrekkend jeugdverhaal opdist dat al een paar jaar geleden op nota bene joop.nl was afgeserveerd. De Telegraaf nam dat verhaal, poetste het op en zette het zaterdag in de overdrive. En omdat Klaver jong en enthousiast is, lijkt hij ook nog te denken dat voor Jessiassen niet de regels gelden die voor gewone politici in steen gebeiteld zijn: in een vlek moet je niet wrijven. Klaver ging dus in de tegenaanval, zijn eigen kruisiging zelfs nog wat aanzettend:

“Zo kennen we de Telegraaf”, schrijft GroenLinks-lijstrekker Jesse Klaver zaterdag op Facebook.
(..)
Volgens Klaver is er echter een complot tegen hem en GroenLinks gaande: “In verkiezingstijd valt de ‘krant van wakker Nederland’ altijd de grootste linkse partij aan. Iedere campagne opnieuw. Inmiddels is GroenLinks zo sterk dat vanochtend wij aan de beurt waren. Een onzinstuk. Je weet dat je het kan verwachten. Maar toch, ze zetten vraagtekens bij wie ik ben en waar ik vandaan kom.”

Dat Klaver het mechanisme niet begrijpt liet ik al zien, maar er is nog een ander mechanisme werkzaam hier: inderdaad valt de Telegraaf iedere campagne de grootste linkse partij aan. En gaat daarin best ver. Aangezien er altijd een ‘grootste linkse’ partij zijn zal is uit de aard der zaak onvermijdelijk (eenheid op links is per definitie een fictie) had hij er ook niet op kunnen reageren. Maar de Telegraaf beseft eveneens dat het land geregeerd moet worden, en daarvoor begunstigt zij het liefst de Regentenpartij. En hoewel je (in de gemeentes en provincies) ook GL tot die Regentenpartij moet rekenen, is zij een beetje het zesde vingertje aan de praalwagen op nationaal niveau. Te ongeremd, en zeker niet een club waarmee je rustig samen op het pluche zit.

Vanuit de Telegraaf gezien was het inhakken op GL inderdaad logisch: als er dan toch een grote linkse partij moet zijn, dan in vredesnaam de PvdA maar weer lijkt men er te denken. Let op mijn woorden: de komende tijd zal de Telegraaf zich inzetten om Asscher ten koste van Klaver te promoten. Omdat Rutte zonder hem niet comfortabel regeren kan. Dat Klaver Roemer achterna gaat was onvermijdelijk, en de tijd begon te dringen. U zult er meer van horen.