Grote onrust bij de Telegraaf. In de kolommen maakt men zich druk over een zelf aangezwengeld onderzoek naar de Centrale ondernemingsraad (COR) van de politie. En wat blijkt? Al net zo verrot als veel andere onderdelen van bestuurlijk Nederland.

In juni ging Bokito er al even kort en zeer helder op los, maar er is nu dus na verder onderzoek geconcludeerd dat het echt mis is bij de politietop. Verbazingwekkend kun je dit echt niet noemen; het is een logisch gevolg van de ‘modernisering’ van de politie in de jaren tachtig en negentig. Want om bij het begin te beginnen: waarvoor heeft een politieorganisatie ene Centrale Ondernemingsraad nodig? Doe geen moeite, dit kunt u me echt niet uitleggen. De politie is geen onderneming, punt.

Een ondernemingsraad is fundamenteel iets anders dan een inspraakorgaan van belanghebbende werknemers, of geïnstitutionaliseerd overleg met de vakbonden. Als daarbinnen dan een parallelle machtsstructuur wordt gecreëerd is de beer helemaal los als er niet voldoende integer mee wordt omgegaan. Wat maar al te gemakkelijk gebeuren kan. En wat makkelijk kan gebeurt op een dag altijd; om vervolgens een structureel probleem te worden.

Het probleem van een ondernemingsraad is onder andere dat zij gezagsondermijnend werkt. Binnen een onderneming is dat lastig genoeg. Binnen een overheidsorgaan waar gezag in essentie de basis van de verhoudingen vormt, is het voor het functioneren ervan funest. Dat zie je ook terug in het verslag waarin De Telegraaf eigenlijk schrijft: de voorzitter van de COR werd afgekocht (zie ook de link naar het stukje van Bokito).

Wanneer iemand op een sleutelpositie wordt afgekocht omdat dat bestuurlijk de eenvoudigste weg is, heb je een zwakke leiding of een persoon op een sleutelpositie die teveel macht aan zich heeft kunnen trekken. Beiden lijken hier het geval te zijn, en dat is iets wat de politiek zichzelf echt zal moeten aantrekken. De smoesjes die De Telegraaf keurig noteerde klinken logisch, maar zijn niet meer dan hol geblaat in afwachting van meer feiten. Het is prachtig dat de politiek zich nu zoveel zorgen maakt over geldsmijterij binnen de politietop, maar niet als zij oorspronkelijk daarvoor zelf de omstandigheden schiep.

Dat het gezag binnen de politie al jaren wankel was, werd jarenlang bij Pauw & Witteman gedemonstreerd door te gast zijnde toplieden van een politievakbond, die vrolijk hun formele meerderen voor feiten stelden middels opiniërende uitspraken die vervolgens in de rest van de media als gods woord werden aangehaald. Dat is een signaal van een gezagsprobleem. Men heeft kans gezien die aanwezigheid bij Pauw te smoren, maar het probleem is niet wezenlijk veranderd – de vakbond kan in de COR de boel onwerkbaar lang traineren. En om in een COR te worden gekozen moet je vakbondslid zijn.

De oplossing is eenvoudig: doek die centrale ondernemingsraad op, en maak er een medezeggenschapsraad met beperkte bevoegdheden van. Als de politietop haar gezag gefrustreerd kan zien door een interne oppositie die zij in arren moede alleen via een afkoop mee kan krijgen, is er in dit land veel mis. De nu geconstateerde corruptie is niet meer dan een uitvloeisel van dit probleem.