Het zou grote gevolgen hebben als Polen daadwerkelijk zou capituleren voor de druk uit Brussel. Speciaal Hongarije zou het moeilijk krijgen.

Eerder constateerde ik al dat er beweging kwam in de opstelling van Polen. In ieder geval wordt nu aan één eis van Brussel voldaan: Polen kondigt inderdaad binnen vier weken -z oals geëist – aan dat het veranderingen gaat doorvoeren. Ook de EU-laven berichten er nog voorzichtig over. Triomfalisme ontbreekt opzichtig:

De Poolse regering lijkt een stap terug te doen in een conflict met de Europese Unie over een tuchtcollege voor rechters. Vicepremier Jaroslaw Kaczynski, die ook de leider is van regeringspartij PiS, zei volgens het Poolse persbureau PAP dat het omstreden orgaan “in de huidige vorm” wordt opgeheven. “Daarmee verdwijnt ook het onderwerp van het conflict.”

De laatste alinea van het Teletekst-bulletin van dit weekend er over raakt de kern van het probleem: Brussel vindt dat àlle rechtspraak binnen de EU haar zaak is. De eliminatie van die tuchtkamer geeft het Poolse Hooggerechtshof ook de kans te oordelen dat de Poolse soevereiniteit bij de inrichting van het bestuur van het land boven die van Brussel gaat, eind van deze maand.

De Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de EU, had Polen tot 16 augustus de tijd gegeven om alsnog te luisteren naar het Europese hof. Die deadline leidde naar verluidt tot verdeeldheid binnen de Poolse regeringscoalitie. Minister van Justitie Zbigniew Ziobro beklaagde zich vorige week nog over “afpersing” vanuit Europa en zei volgens Poolse media dat zijn land niet koste wat het kost lid moet blijven van de EU.
Het Poolse hooggerechtshof buigt zich ook over de vraag of nationale wetgeving boven de Europese gaat. Die uitspraak kan grote gevolgen hebben. Door het Europees Hof van Justitie het laatste woord te geven over EU-regels, moet worden gewaarborgd dat die in de hele EU hetzelfde worden uitgelegd en toegepast.

Als dat inderdaad gebeurt is Brussel alsnog in last. Polen dwingen haar soevereiniteit te offeren op het altaar van het Brusselse geld is dan niet goed meer mogelijk zonder een opstand in Oost-Europa te veroorzaken. Maar de zaak op haar beloop laten laat de weg vrij voor de Poolse regering te gelegener tijd die rechterlijke tuchtkamer in ere te herstellen, en dan is groot gekrijs in Brussel eenvoudig te voorspellen. Evenals wat Brussel vervolgens moet gaan proberen: de hele EU tot formele onderwerping dwingen. In beide gevallen is een ontploffing verre van ondenkbaar.

Hongarije laat zich intussen weinig gelegen liggen aan de oekazes uit Brussel hoe haar maatschappij in te richten. Orban c.s. zien het referendum dat Hongarije uitschrijft over de kwestie als doorslaggevend. Dat zal Brussel doen schuimbekken, maar het zal inderdaad lastig worden er dan nog iets tegen te doen. Derhalve kunt u verwachten dat vanuit Brussel komende tijd druk op Boedapest zal worden uitgeoefend dat referendum te schrappen. Dat kon nog wel eens leuk worden. Ik zie het onbenul in Brussel er wel voor aan het gebruik van referenda volledig te willen verbieden.

---

Over de worsteling van Polen en Hongarije met de EC leest u onder de links. Meer over het miezemauzen rond de EU-begroting en de problemen met het BvG in Karlsruhe vindt u hier.