De BoerBurgerBeweging (BBB) is in de peilingen al een tijd in opmars, zonder dat veel mensen weten wat ze eigenlijk wil. Behalve dat de regering niet blij met ze is. De BBB is dé protestpartij van dit moment.

In de jaren zestig bleek bij verkiezingen zelfs een groot deel van Amsterdam ‘boer’ te stemmen, wat toen nogal als verrassing kwam – landelijke peilingen bestonden nog niet. Bij de staatsomroep kijkt men in de berichtgeving vooral naar het protestelement:

Uit onderzoek van Ipsos/EenVandaag komt naar voren dat het belangrijkste motief om op de BBB te stemmen onvrede met het kabinetsbeleid in het algemeen is. Daarnaast geloven veel mensen in partijleider Van der Plas. Zij “komt op voor gewone mensen”, “spreekt duidelijke taal” en “gebruikt boerenverstand”. Verder vinden haar aanhangers dat ze het vorige week goed deed in het Kamerdebat over het stikstofbeleid.

Bij Peil.nl van Maurice de Hond is meer aandacht voor de aanstaande gevolgen van de verschuivingen. Dat zien we ook terug in de analyse bij de peiling van vorige week:

[…] dat niet alleen de uitslag van dit weekend bijzonder is, maar dat één en ander ook de schaduw vooruit werpt tot en met maart 2023, wanneer de verkiezingen zijn voor de Provinciale Staten/Eerste Kamer. Een ontwikkeling, die lijkt op wat er in 2018/2019 gebeurd is met FvD, maar waarvan het effect dit keer nog groter lijkt te kunnen gaan worden.
Duidelijk te zien is de grote opmars van BBB, oftewel Caroline van der Plas. De afgelopen twee weken is ze 5 zetels gestegen en t.o.v. de Kamerverkiezingen van 2021 zijn dat er in totaal 17. Ook goed te zien is dat met name de VVD daar electoraal fors last van heeft. Maar ook de PVV en JA21 “verliezen” kiezers aan BBB. Bij JA21 gebeurt dat vooral doordat de winst, die zij hadden geboekt op met name de VVD, in het afgelopen jaar wat minder is geworden.

De vergelijking met vier jaar geleden met de bewegingen van de toenmalige FvD zijn het meest interessant:

Het is heel interessant om de huidige uitslag van de peiling te vergelijken met die van precies 4 jaar geleden. Toen er ook nog minder dan 9 maanden te gaan was tot de Provinciale Staten/Eerste Kamerverkiezingen. Een verkiezing waar FvD bij hun eerste deelname direct de grootste werd. En in onze peiling juist voorspeld werd.
Maar op hoeveel zetels in de peiling stond FvD exact 4 jaar geleden en de VVD toen? En hoe verhield zich dat tot de Tweede Kamerverkiezingen van ruim 1 jaar eerder? En dan zien we treffende overeenkomsten.
Terwijl FvD bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 2 zetels had gehaald en de VVD 33, was FvD exact 4 jaar geleden gestegen naar 16 zetels en de VVD gedaald naar 27. Bij de Provinciale Statenverkiezingen 2019 stond FvD in de landelijke peiling op 23 zetels en de VVD op 22.

Bij de VVD is het nu stil, al laat De Hond ook zien dat bijstelling van de stikstofplannen aangewezen is en door het gros van de achterban van de regeringspartijen ook wordt gewenst. Slecht nieuws voor de regeringspartijen is dat de verkiezingen voor Provinciale Staten door het electoraat niet als serieuze verkiezingen worden gezien. Dat zagen we vier jaar geleden, en dat zullen we nu ook zien. Want als er verkiezingen voor de Tweede Kamer aankomen, verandert het beeld in de peilingen al snel dienovereenkomstig.