Je zou toch denken dat in de hulpverleningsindustrie het morele besef op orde zou moeten zijn. Zeker in ons kikkerland, waar het moreel gejank onvermoed hoge octaven weet te bereiken. Maar niets is minder waar. Oxfam Novib in Nederland wist ook van het schandaal in Haïti – en waarvan nog meer eigenlijk?

Wat Oxfam-Novib vandaag wel weer laat zien is wat de mankementen zijn van het aanstellen van ex-politici als topmanagers. Kenmerkend zijn: liegen en verzwijgen tot je iets niet meer ontkennen kunt, en een moreel besef ter grootte van een korianderzaadje. Dat de voorzitter van de Nederlandse tak van Oxfam nooit minister van Buitenlandse Zaken werd lag alleen aan haar politieke affiliatie (GL), in ieder geval niet aan haar morele betrokkenheid. Vanmorgen meldde BNR:

Oxfam Nederland wist al jaren dat Britse medewerkers seksfeesten hielden in Haïti. ‘De informatie was schokkend,’ zegt directeur Farah Karimi. Ze heeft spijt dat ze in 2012 niets heeft gezegd.

Daar bovenop:

‘Spijt dat ik mijn grote mond niet heb opengetrokken’

En bijna net zo walgelijk:

De directeur van Oxfam Nederland zegt dat de organisatie in Nederland de informatie heeft gedeeld met ministerie van Buitenlandse Zaken en de Algemene Rekenkamer. Karimi: ‘In onze rapportage van 2012 hebben we wel een incident gemeld, maar niet gezegd dat het om seksueel misbruik ging.’
Ondanks dat Oxfam Nederland van het misbruik wist, konden ze niets doen. ‘Het gaat om andere organisaties en juridisch waren mijn handen gebonden,’ zegt Karimi, die op 1 oktober vertrekt als directeur.

Dat Karimi mogelijk niet beseft dat dit een variant is op een onderwerping aan de klassieke smoes van militairen Befehl ist befehl verklaart wellicht waarom ze niet direct haar toevlucht zocht tot die andere klassieker uit het Handboek Defensieve Godwins:

Wir haben es nicht gewußt.

Evenmin lijkt Karimi te beseffen dat dergelijke uitspraken niet zonder gevolgen kunnen blijven. Ik ga er van uit dat ze zich morgenochtend direct als werkzoekend zal laten registreren, want haar positie als voorzitter van Oxfam/Novib is hiermee volledig onhoudbaar geworden. Niet alleen vanwege de morele verwerpelijkheid van de uitspraak, maar eenvoudig ook omdat de Nederlandse overheid de organisatie jaarlijks met honderden miljoenen spekt. Het weglopen van honderden donateurs de afgelopen dagen was wat dat betreft niet meer dan een prelude op wat komen gaat als Karimi niet vertrekt. Zodat over de afloop van deze kwestie geen twijfel kan en mag komen te bestaan.

Resteert nog mijn verbazing uit te spreken over het gemak waarmee aan dergelijke morele zaken voorbijgegaan wordt in de burelen van hulporganisaties. Is het werkelijk zo dat men daar – om Sartre maar weer eens te parafraseren – denkt: de moreel tekort schietenden, dat zijn die anderen? In een iets ander verband twitterde ik gisteravond over een stilte in de media betreffende moreel falen:

Zo lang dit probleem niet wordt opgelost zullen schandalen als dit eeuwig terug blijven keren, omdat ze tijd krijgen om te groeien. Links is moreel niet beter dan rechts, hoogstens denkt het dat dat beeld moet worden opgehouden tot het er bij neervalt. Waarom hun geloofwaardigheid steeds verder gekrompen is de afgelopen dertig jaar wil dan weer niemand begrijpen.