“De aard van de overheid herkent men niet alleen aan zijn daden, maar tevens aan de mogelijkheden bepaalde daden te verrichten.”

Geachte lezer,

Als ik over tien jaar nog steeds op dezelfde toon over dezelfde onderwerpen kan en wil schrijven als u van mij gewend bent, dan ben ik geëmigreerd. Vermoedelijk naar het laatste bastion van de dan nog vrije wereld: Rusland. Als deze website dan tenminste nog te bereiken valt, aangezien de Eurocraten in Brussel – ongetwijfeld schoorvoetend maar vastbesloten gesteund door het Europees parlement – uw toegang tot het wereldwijde web zullen hebben vervangen door toegang tot de veiliger, Europees-gecertificeerde internetzone. En als ik niet op tijd geëmigreerd ben, zit ik dan ongetwijfeld in een comfortabele cel mijn gedichten te schrijven, die het Russische Amnesty de kans geeft mij aan de wereld te presenteren als die zielige dichter, die de mond wordt gesnoerd.

Pessimistisch? Negatief? Zeker! Maar niet zonder redenen.

Gisteren presenteerde de zoveelste Europese commissie de zoveelste regeling die inmenging in de gang van zaken van de lidstaten eenvoudiger maken zal. Het rapport – misleidend getiteld ‘Pluralisme’ – stelt simpelweg:

All EU countries should have independent media councils. Media councils should have real enforcement powers, such as the imposition of fines, orders for printed or broadcast apologies, or removal of journalistic status.

The national media councils should follow a set of European-wide standards and be monitored by the Commission to ensure that they comply with European values.

Die ‘onafhankelijkheid’ van de media councils interpreteert de Commissie klaarblijkelijk als: onafhankelijk van de lokale Brusselse zetbazen. Stel je voor dat zo’n engerd als Nigel Farage de lokale verkiezingen wint. Kortom: de Opperste Sovjet stelt de regels op die door de lagere sovjets stipt dienen te worden nageleefd. Overtreders worden ontslagen, gestraft, en uit het ambt van journalist ontzet. Er staat nog nèt niet dat journalisten verplicht lid moeten zijn van de JournalistenKammer, maar dat wordt wel bedoeld natuurlijk. Onzindelijke associatie. Dat deze toekomstige journalistensovjets ter geruststelling zijn herdoopt in ‘Media Councils’ is een onbetekenend detail. Het gaat om de bevoegdheden, en het doel dat zij geacht worden na te streven.

“Kom kom”, zag ik gistermiddag op Twitter iemand zeggen. “Het zijn maar beleidsstukken, en veel daarvan worden nooit uitgevoerd.” Dat is zeker waar, maar wat hier gezegd wordt is niet eens het meest beangstigende aan dit rapport. Het meest beangstigende is dat het geschreven werd en men denkt dit klakkeloos te kunnen publiceren zonder dat iemand daar andere gevolgen aan verbindt dan het weg te stemmen. Diegenen die hiertoe opdracht hebben gegeven wisten zeer beslist welke richting dit rapport zou nemen. Zó werkt het namelijk in regeringscentra als Brussel. Ambtenaren die zich daaraan niet conformeren worden door de EU ontslagen en nog lang achtervolgd. Het dilemma van burgemeesters in oorlogstijd, lang een bekend filosofisch semi-probleem, heeft de EU lang geleden al efficiënt geëlimineerd.

Dat de EC-commissie al langer wenst greep te krijgen op dissidente geluiden was al bekend. Tot nog toe was daarover niet meer bekend dan dat er een EU-top zal worden gehouden in de lente van dit jaar. Dit stuk kan dus niet anders worden dan de basis die men hanteren zal. Het rapport zegt het bijna letterlijk:

The recommendations in this report are an important basis for the tough and principled discussion we urgently need in the EU.

Wie zich bepaalde bevoegdheden toeëigent, heeft de intentie ze in zekere situaties te zullen gebruiken. Ingewikkelder is het niet. Zelfs de Nederlandse Raad van State begint zo langzamerhand enigszins nattigheid te voelen, zij het over een iets ander, doch verwant onderwerp dat de bevoegdheden die EU-instanties zichzelf hebben aangemeten betreft. Over de ECB schreef de RvS – op verzoek van de Senaat – dat:

de Europese Centrale Bank (ECB) de afgelopen tijd zijn mandaat ”tot het uiterste” heeft opgerekt om met ”uitzonderlijke crisismaatregelen” de eurozone te redden. (..)

De ”parallelle structuren” die dat volgens de Raad van State oplevert, zijn ”voor de lange termijn onwenselijk”.

Wel voegt de RvS daar dan weer uitgebreid geruststellend aan toe:

Overigens hebben de 25 landen dat zelf ook onderkend, want ze hebben afgesproken dat het verdrag binnen 5 jaar moet zijn opgenomen in het bestaande rechtskader van de Europese Unie.

Al te goed is buurmans gek. Dat de RvS constateert dat er heel wat mis is met de manier waarop de EU haar zaakjes (en dus de onze) regelt is een kleine vooruitgang. Gezien de geatrofieerde bezetting van dat adviesorgaan is het bijna revolutionair. Maar zonder conclusie er wat aan te doen blijft het vooral droevig dom.

Is het allemaal echt toeval, een samenloop van omstandigheden, die ‘tijdelijke’ extra bevoegdheden? De geschiedenis leert dat eenmaal weggegeven macht slechts via de loop van een geweer kan worden teruggehaald. Maar om de Franse filosoof LaRochefoucauld aan te halen:

Als de geschiedenis iets leert, dan is het dat regeringen er niets van opsteken.

Amen.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.