Met Oudjaar zijn traditiegetrouw cabaretiers beschikbaar die het jaar met ons doornemen. Gisteren Guido Weijers en Marc-Marie Huijbregts,

Het voordeel van cabaretiers die afkomstig zijn van beneden de grote rivieren is dat ze niet dat zedenprekerige blijken te hebben dat zo kenmerkend is voor die zeikerds van de Amsterdamse VARA-school. Het Toomler-trauma, zegt u maar. En ja, daar horen ook Yup en Freek toe. Altijd is er niet alleen een boodschap (waarvan de basis almaar vergelijkbaar blijkt), maar moet die er in worden geramd tegen beter weten in. Zelfs Freek de Jonge – die er ontzaglijk mee op zijn bek ging tijdens zijn pogingen Nederland af te houden van afreizen naar het WK-voetbal in Argentinië in 1978 – blijkt het keer op keer opnieuw te proberen.

Gisteravond viel dat alleszins mee.

Marc-Marie Huijbregts viel mee, omdat dat sterk politiek geëngageerde hem niet ligt. Ondanks dat hij goed is ingelikt bij DWDD, en ook anderszins probeert bij de Amsterdammertjes aan te haken, komt hij zelden verder dan een sneer via een marginale grap. Dat maakte hij gisteravond overigens vrij vroeg in de voorstelling prachtig duidelijk in een grap, waarin hij tijdens het lezen van zaken van belang meldt dat zijn ogen afdwaalden naar een bericht: over een vrouw waarbij artsen een schildpad verdwaald in haar vagina aantroffen. Zowel anekdote als inleiding waren tamelijk kostelijk, en lieten perfect zien waar de kracht van Huijbrechts in zit. Erg veel gelachen heb ik verder niet, me geërgerd des te meer. Zo was ik ook blij dat het over was: voor een Oudjaarsconference was dit van te weinig gewicht. Desondanks was het een optreden dat je met een vijfje belonen moet, want deze schoenmaker was bij zijn leest gebleven. Ook al lijkt schoenpoetser meer zijn roeping te zijn.

Voor Guido Weijers heb ik een zwak. Een groot zwak, moet ik bekennen. Ondanks diens politieke voorkeur en persoonlijke opvattingen is Weijers veel te veel vakman om daardoor zijn conferences te laten overheersen. Dat hij ditmaal een thematische aanpak gekozen had rond een groeiende muur waaraan veel werd opgehangen deed daar niets aan af. Die muur valt moeilijk los te zien van de huidige sociale ontwikkelingen met migratie en wat niet al, maar daar aan refereren deed Weijers nauwelijks tot niet. Dat kun je als sluw beschouwen, maar voor de meeste mensen zal het een verademing zijn geweest.

Daarmee zeg ik niet dat Wijers harde politiek-getinte grappen geheel achterwege liet. De wijze waarop zijn afbranden van het gelieg van de premier – van de afgelopen jaren, maar met grote nadruk op de kwestie dividendbelasting – in de hele opbouw werd voorbereid en er uiteindelijk met een voorhamer werd in geramd zal in politiek Den Haag wel enige zwellingen op schedels tot gevolg hebben gehad. Want met de premier werd zonder er veel woorden aan vuil te maken de hele politieke klasse hiermee in haar hemd gezet.

Effectief maar economisch, want als je tussentijds even naar de WC ging had je het gemist kunnen hebben. Toch! De manier waarop Wijers een losse opbouw steeds meer tot één geheel en betoog wist te vervlechten was naar mijn oordeel zowel meesterlijk als subtiel. Gelaagdheid met dwarsverbanden. En het was een geheel dat meer maatschappijkritisch was dan dat het specifiek op of tegen één man of politieke overtuiging was gericht, en dat is tegenwoordig alleen al een verademing.

Dat gezegd hebbende, vond ik het ontbreken van enig commentaar op het Marrakesh-pact en de klimaattafelwaanzin zowel risicomijdend als vrij zwak. Gemist kun je het niet hebben, en door de versheid waarmee het in ieders geheugen ligt bood het een cabaretier die precies weet waar te prikken geweldige kansen. Wijers liet hier verstek gaan, en dat was jammer en lijkt ietwat laf. De manier waarop de Oostvaardersplassenproblematiek en het gejammer daarover door zowel GL als de PvdD op de hak werd genomen en overtuigend afgebrand had weer al mijn sympathie. Ik had ook nergens nog iemand gezien uit het theaterwereldje die zich daarover had uitgesproken.

@guidoweijers Oostvaardersplassen…
. BEDANKT…. pic.twitter.com/BtpaG8fxVe

— Mieke (@xxmiekewxx) December 31, 2018

Als ik Weijers een cijfer moest geven zou ik aarzelen tussen een 7,5 en een 8, met een neiging naar die laatste.

Nieuwjaarsconferences bestaan ook. Ze zijn niet als zodanig bedoeld, maar geven alle aanleiding vreselijk te lachen. Net na het middaguur stelde RTL bij Koffietijd een tweetal vooruitblikkers uit de softe sector in de gelegenheid hun  licht te laten schijnen op het komende jaar. Oioioi.

Ongetwijfeld een leuke extra schnabbel voor deze twee clichétypes. Maar het enige dat ik er van onthouden heb is hun uitspraak dat na een jaar als 2018, waarin we zo hard tegen elkaar te keer gingen, 2019 wel een wat liever jaar zou moeten worden. Amsterdam die lieve stad en zo? Plotseling brak alsnog mijn kater door en rende ik naar het privaat. En niet omdat dat de plek is waar ik mijn privé-arsenaal heb verborgen.