Oekraïne en Rusland koersen vrij plotseling weer af op een grootschalig gewapend conflict. De Oekraiense president Poroshenko gilt dat het een lieve lust is dat er een Russische invasie dreigt, en heeft het land laten mobiliseren. Wat is er precies gaande?

Wat er in detail gaande is blijft nog onduidelijk, en zal dat vermoedelijk nog lang blijven ook. Ik wil er in dit stadium geen voorbarige conclusies aan verbinden, maar we hebben dit eerder zien gebeuren.

De feiten zoals ze mij bekend zijn zijn als volgt:

• Dit weekend voeren schepen van de marine van Oekraïne de Zee van Azov binnen, en voeren ondanks Russische waarschuwingen wateren binnen die Rusland als de hare beschouwt. Die schepen werden vervolgens overmeesterd en opgebracht.[1]
• Oekraïne claimde vervolgens dat haar schepen door Rusland waren beschoten, en riep het ‘oorlogskabinet’ bijeen.
• Vervolgens liet president Poroshenko een bevel tot mobilisatie van de grensprovincies uitgaan, en liet dit achteraf door het parlement in Kiev bevestigen.
• Ongeveer op dit punt begonnen de EU en de USA zich er mee te bemoeien en werd de situatie onoverzichtelijk. Nederland noemde het Russische gedrag onacceptabel, waarbij de eerdere berichtgeving door de NOS (linkjes hierboven) tactvol werd genegeerd.

Voor Nederland lijkt vast te staan dat:

Oekraïne en Rusland beschuldigen elkaar over en weer van het uitlokken van het incident van gisteren in de Zwarte Zee. Volgens Kiev is het niet ondenkbaar dat Rusland een “Georgië-achtig scenario” wil creëren, de Russen zeggen dat Oekraïne een reden wil om meer internationale sancties tegen Moskou uit te lokken.

Oekraïne heeft sindsdien ook nog de staat van beleg afgekondigd, en is begonnen met de opsporing van Russische staatsburgers in het land – iets wat gezien de omstandigheden van de laatste jaren vreemd genoeg nooit eerder een probleem werd.

Waar in de Nederlandse pers tot nog toe over gezwegen wordt is dat er beelden zijn van een aantal opvarenden van de schepen uit Oekraïne van tijdens hun obdervraging. Of deze opvarenden op enigerlei wijze onder druk zijn gezet valt niet uit te maken, maar er lijkt weinig aan de hand behalve een vrijwillige verklaring van wat men daar deed en onder welke omstandigheden het incident plaatsvond. Die verklaring onderschrijft het Russische scenario.

Russia: Ukrainian crew admit to ‘provocation’ in statements released by FSB

De achtergrond is belangrijk. Komend voorjaar zijn er in Oekraïne verkiezingen. De populariteit van president Poroshenko is sinds enige tijd dalende, en het ziet er naar uit dat hij die verkiezingen verliezen zal. Het moment van deze provocatie (als het dat is) is daarom heel verdacht. tenminste zal het het hele land achter president Poroshenko verenigen als het tot een confrontatie met Rusland komt, en te denken dat dat een doel was van de opbouw naar deze situatie is geen vreemd idee. De geschiedenis van Oekraïne sinds 1989 is een aaneenschakeling van paleisrevoluties en kleinschalige oorlogshandelingen met Rusland.

Alleen, hoewel het land nog geen lid van de NATO is, wordt daar al enige tijd aan gewerkt. Het beruchte Oekraïne-verdrag waarover Nederland een referendum hield dat door onze premier middels een WC-papiertje onschadelijk werd gemaakt  was onderdeel van dat spel. Alleen nu wordt er van de EU – speciaal van Duitsland – hulp gevorderd. Dat zou toch nooit gebeuren?

Rusland lijkt niet genegen de opgebrachte schepen van Oekraïne terug te geven alvorens het land diep door het stof gaat. De Amerikaanse reactie tot dusver lijkt Poroshenko te steunen. Wie daar wat wijzer van wordt? Proshenko!

Konflikt mit Russland: Ukrainischer Botschafter fordert militärische Hilfe von Deutschland https://t.co/9QY0PT6G4c pic.twitter.com/LLOwHAooeG

— WELT (@welt) November 26, 2018

---

1. Belangrijk om te onthouden is dat de juridische situatie door de eenzijdige annexatie van De Krim door Rusland ietwat diffuus is. Desalniettemin is duidelijk dat Rusland ruim voor de confrontatie heeft aangegeven wat er gebeuren ging, en dat wordt niet werkelijk bestreden.