Anders dan in bijvoorbeeld in België heeft de Nederlandse staatsomroep NOS het Teletext-kanaal (nog?) niet in de ban gedaan. Dat lijkt een bewuste reden te hebben.

Die bewuste reden ga je pas opmerken als je de publicaties op zowel Teletext als de NOS-site geregeld leest. Gaandeweg ga je je realiseren dat Teletext een kanaal voor agitprop is geworden. Dat de NOS nog een eigen site heeft waarop hetzelfde nieuws uitgebreider en degelijker wordt besproken ontgaat ongetwijfeld veel mensen. Gezien de opvallende verschillen tussen beide nieuwskanalen is dat geen toeval. Speciaal ouderen en hoger opgeleiden denken vaak het wel af te kunnen met het snellen van de koppen en eventueel het lezen van de eerste alinea’s op de NOS-site. Ten onrechte, zo zal ik hieronder uitleggen.

Dat vervuilen met agitprop doet men bij de NOS ook nog eens door zich aan gevestigde journalistieke regels te houden. Bij gedrukte media is altijd de basisregel geweest dat het belangrijkste voorop staat, en dat naar gelang de opmaakredacteur besluiten moet een gedrukt stuk in te korten, de minder belangrijk geachte elementen onderaan verdwijnen.

Als we Teletext vergelijken met de artikelen op de site van de NOS, dan valt op dat alle nuancerende .feiten die een radicaal andere politieke duiding rechtvaardigen, altijd onder aan staan, in stukjes die er helaas af vallen voor publicatie op Teletext.[1]

Zie bijvoorbeeld dit berichtje, dat vannacht 12;00 uur (!) werd geplaatst:

Goed, de teneur van dit berichtje is kristalhelder.

• Deze schutter was een doorgedraaide junk (een punt waarvoor overigens alle reden is).
• Niemand begrijpt waarom hij tot deze daad kwam.
• Verder niet voor misverstand vatbaar.

Dat wordt anders als we kijken wat de NOS op de eigen site in de laatste regels schrijft:

Betts schoot bij zijn aanval onder anderen zijn zus dood. Over het motief van de aanval blijft nog steeds veel onduidelijk. Op zijn Twitteraccount plaatste hij eerder steunbetuigingen aan linkse politici en hekelde hij de verkiezingsoverwinning van Trump. (mijn vet, H,)

De dader van het bloedbad in El Paso dat op een dag eerder plaatsvond, heeft afgelopen weekend bekend dat hij Mexicanen wilde doden.

Binnen het discours dat de staatsomroep verspreidt was ook dit een ‘rechtse’ aanslag; alle geweld komt immers van rechts? Het door mij vet gemaakte stukje tekst ontbreekt op Teletext volledig, en geeft wel degelijk een heel andere kijk op de zaak dan de NOS schijnt te willen. Die gedachte wordt nog eens versterkt door de toevoeging van de laatste regels, die geen enkel doel lijken te dienen dan er in te rammen wat de motieven en achtergronden van aspirant-massamoordenaars zijn.

Dat ook de moordenaar van El Paso op diverse websites linkse standpunten over milieu onderschreef blijft ook al buiten beschouwing, want diens fixatie op het vermoorden van Mexicanen is alles wat de staatsomroep nodig had. Dat niets dergelijks bij de man uit Dayton te vinden was, maakte dat hij tot verwarde man moest worden gebombardeerd.

Een terrorist die ook linkse standpunten heeft? De nieuwsconsument onnodig verwarren is niet wat de staatsomroep beoogt, zodat ze dat ook in de gevallen dat ze het opschrijft toch zoveel mogelijk bedekt houdt.

---

1. Voor publicaties op internet gelden uit de aard van het medium geen fysieke restricties aangaande de lengte van stukken. Maar Teletext is het soort format waarvoor dergelijke eisen wel degelijk gelden. Voor de staatsomroep een onmisbaar element om haar aanpak met deze agitprop te rechtvaardigen.