De posities voor NL2021 worden langzamerhand ingenomen. Opvallend is de laatste manoeuvre van de linkse partijen – die gaan oppositie voeren!

Met verkiezingen in het vooruitzicht volgend jaar (kortweg aangeduid als NL2021) werd het toch eens tijd dat de linkse partijen zich electoraal probeerden te onderscheiden. Daar hebben we de afgelopen jaren niet veel van gezien, hetgeen er zelfs in uitmondde in dat GroenLinks de begroting een tijdje ongezien goedkeurde. En ja, dat Rutte3 ook het kabinet van PvdA en vooral GL was, ontkennen ze alleen bij VVD en CDA. Ze konden niet anders, vanwege de positie in de senaat? Misschien, maar wilden ze dat echt anders dan? Er was niets dat daarop wees.

Gisteren kwamen de linkse partijen in Amsterdam bijeen om het zoveelste Verenigd Linkse initiatief te lanceren. Het verslag van Frank Berkemeier van vanmorgen is vernietigend genoeg zonder dat hij per se gemeen werd. Het was weer het bekende gedreutel, waarbij opnieuw opviel dat de SP zich weer in de luren heeft laten leggen door acte de présence te geven. Die partij mag nooit meedoen als het er echt op aankomt, maar de hoop heeft Lilian Marijnissen nog steeds niet opgegeven. Behalve een miskenning van de realiteit is dat ook een ontkenning van het eigen programma en gedachtegoed, dat fundamenteel afwijkt van dat van die beide andere partijen. Enige uitkomst was dus inderdaad dat GL weer bereid is tot het voeren van oppositie. Aldus de Telegraaf. Maar hoe introduceert deze krant dat?

Tijdens een bijeenkomst dinsdagavond in Amsterdam laten PvdA, GroenLinks en SP zien hoe die eruit kan zien: alleen steun verlenen aan kabinetsplannen in ruil voor investeringen in zorg, onderwijs, natuur en volkshuisvesting.

Hè ja, investeren in natuur – dat spul waarvan men zo opgetogen biomassa maakt. Hè ja, investeren in volkshuisvesting – die men achter de feiten aan laat lopen door meer mensen te importeren dan waarvoor de bouwers woonruimte kunnen fourneren. Hè ja, investeren in onderwijs – waar elke investering gelijk staat aan zowel een niveauverlaging als nieuw omschoffelen van bestaande systemen. En hè ja, investeren in zorg – waaraan de o zo betrouwbare PvdA in volle overtuiging heeft mee bezuinigd tussen 2012 en 2017 – mede onder het bewind van partijleider Asscher.

Nieuwe ideeën ontbraken, of werden stilgehouden om de concurrentie niet wakker te maken. Dat maakt het vrij vriendelijke oordeel van de Telegraaf over deze bijeenkomst vooral een uiting van naïviteit:

De partijen – zo bevestigen ingewijden – zullen de handreiking als ultimatum formuleren. Als het kabinet de jaarlijkse korting van bij elkaar 2,4 miljard euro op de winstbelasting niet schrapt, steunen de drie partijen het Belastingplan van dit najaar niet.

Meer dan wat extra gedram wordt dit niet, en publiciteit voor NL2021 natuurlijk. Want als het kabinet dreigt die 2,4 miljard te korten op de klimaathoax en dat kort sluit met FvD en PVV in de senaat, dan moet je eens zien hoe hard deze complottisten rennen om hun dreigement in te trekken. Met futiliteiten als dit moet je bij de regerende VVD niet aankomen.

Weten de verenigde linkse partijen dat niet? Naar ik vrees is de naïviteit van deze bijeenkomst vrijwel exclusief door de SP ingebracht. Dat partijleidster Marijnissen direct begint te soppen als ze door GL en PvdA eindelijk serieus genomen lijkt is niet onbegrijpelijk gezien het minderwaardigheidscomplex van de socialisten, maar juist die voorgeschiedenis had wat meer reflectie en achterdocht gerechtvaardigd. Alweer gefopt en bedrogen, nog eer het zich materialiseert.

Het zieltogende karakter van de SP verdriet me in zoverre dat ik weinig fiducie heb in fundamentele ommezwaaien van de gemiddelde kiezer, zodat kiezers die bij de SP afzwaaien maar al te vaak eindigen bij PvdA en GL. Nederland wordt daar niet wijzer van, en de SP lijkt haar eigen positie teveel op te hangen aan hun eigen economische obsessies.

De Telegraaf heeft dat nog niet helemaal door, en vergeet dat de politiek van gisteren niet die van volgend jaar kan zijn:

Het is vooral opmerkelijk dat GroenLinks zich opeens weer meldt als tegenstander van het financiële beleid van kabinet Rutte-III.

Want komt er een Rutte-IV? Ook Balkenende rekende in 2010 op een volgend (vijfde) kabinet, maar eind 2011 wist al bijna niemand nog wie Balkenende ook alweer was. Links hoopt tegen beter weten in volgend jaar dat eventuele vacuüm te kunnen vullen, en deze bijeenkomst gisteren was een eerste stapje. NL2021 is nog ver, maar met een steeds incoherenter wordend kabinet Rutte-III ligt het partijstrategen voor in gedachten.