De burgeroorlog in Syrië was een belangrijke tussenfase in de transformatie van de verhoudingen in het MO, maar zeker niet de finale. Er dreigt meer. De zaak is in beweging, en zal dat nog wel even blijven. Derde en laatste deel in een korte serie.

Nu de Syrische burgeroorlog ten einde loopt, zien we de contouren van de nieuwe machtsverhoudingen oprijzen. Agressief gedrag van Syrië jegens Israël kan niet verhullen dat het land te sterk leunt op Iraanse hulp. Zodanig zelfs dat de vraag blijft of Rusland op termijn dit oude bondgenootschap niet zal inruilen voor een strategische overeenkomst met het Turkije van Erdogan.

De Amerikaanse erkenning van de Israëlische annexatie van de Golan-hoogten vorige week is in dat verband olie op het vuur. Dat deze kwam na een Syrisch dreigement ten oorlog te trekken tegen Israël als dat de Golan niet ontruimen zou, was de meeste MSM in het westen ontgaan. Wat hen maar al te goed uitkomt om de duiding ‘simpel’ te houden, teneinde zowel Israël als Trump in een nadelig licht te kunnen zetten.

Russiagate mag dan afgelopen zijn, verder is aan de attitude binnen de westerse media niet veel veranderd. Deze erkenning door de USA kwam voor de Israëlische premier Netanyahu op een strategisch belangrijk moment, aangezien hij in een moeilijke verkiezingsstrijd verwikkeld is, waarbij hij alle hulp gebruiken kan. Even werd zelfs gevreesd dat het Netanyahu electoraal beter uit zou kunnen komen als die oorlog met Syrië inderdaad komen zou,.[1] [2]

Die mogelijke confrontatie tussen Syrië en Israël komt op een onwerkelijk moment, aangezien het eerste land de burgeroorlog nog niet geheel heeft afgerond. Voor Iran is dit echter een uitgelezen moment: Syrië verkeert nog in een staat van oorlogseconomie, en de steun van Rusland (die Iran zelf gegarandeerd ontberen moet) zou onder dekking van het Assad-regime Israël mogelijk terughoudend maken bij represailles.

Buiten het zicht van de westerse media zien we dan ineens een bezoek van de Libanese president Aoun aan Putin, en enig overleg tussen Rusland en Turkije. Va officieel overleg tussen Israël en bijvoorbeeld Saudi-Arabië en de Golfstaten is niets bekend, maar dat dat bestaat staat vast.

Geografisch zijn de scheidslijnen nu in ieder geval logischer, maar nog steeds niet handig. Turkije staat in principe alleen bij haar wens opnieuw een rol in het MO te spelen (het is de oude overheerser tot en met 1918), maar door vast te houden aan stukjes Syrië en Irak – en een onmiskenbare honger naar méér – kan het land niet genegeerd worden. Ten zuiden van Turkije vinden we de sjiitische sikkel die van Iran loopt tot en met Libanon, met net onder Libanon Israël. Te oosten en zuiden daarvan zien we Saudi-Arabië en de Golf-Arabieren, die (behalve Qatar) recent betere banden met Israël gekregen bleken te hebben,alsmede Egypte en Jordanië.

Als we er inderdaad van uit mogen gaan dat de gelegenheidscoalitie tussen Israël en Saudi-Arabië stand houdt, zien we dan dat de sjiitische sikkel de elkaar vijandig gezinde soennitische regimes van Turkije en de Arabieren uit elkaar houdt.

Een extra complicerende factor zal de komen de jaren worden dat de ontdekking van winbare gasvelden in de oostelijke Middellandse Zee de hebzucht van Turkije heeft gewekt. Niet alleen Israël en Egypte zullen zich moeten weren tegen Turkse graaierigheid, maar via Cyprus zou ook de EU partij kunnen worden. Dat belooft weinig goeds, en nog minder rust de komende 25 jaar. Rusland gaat het er moeilijk mee krijgen, aangezien de keus tussen Turkije en Syrië ergens aan de orde komen zal..

---

1. Syrië beschuldigt de USA van het verdonkeremanen van 40 a 50 ton Syrisch goud dat IS eerder buitmaakte.
2. Ook andere zaken maken de Syriërs uitermate achterdochtig tegenover de USA

---

Vorige en volgende afleveringen van Nieuwe verhoudingen in het Midden Oosten zult u hier kunnen vinden.

Alles over Syrië en de burgeroorlog daar – waarover wij op VoL zeer uitgebreid verslag deden – vindt u hier.