Twee weken geleden schreef Bokito – die zichzelf een Dikke Ouwe Aap noemt – er ook over: dik zijn als keuze.

Ik heb Bokito in levende lijve ontmoet. Hij is niet echt een aap. Hij is jonger dan ik – dus ook niet echt oud – maar wel dikker. Zijn BMI zal zo’n 4 punten boven dat van mij liggen. Ik hoef voor mijn redelijk lage BMI niet veel moeite te doen en hij zit er niet mee dat zijn BMI aan de hoge kant is.

(Ernstig) overgewicht is voor een deel een kwestie van aanleg. Daarom kan ik wel medeleven opbrengen voor mensen die tobben met hun gewicht. In het grootste deel van de menselijke geschiedenis hadden zij nota bene de goede genen en niet de mensen zoals ik, die géén optimaal gebruik maken van alles wat in het eten zit om reserves aan te maken voor in slechte tijden.

De mevrouw op de afbeelding heeft een BMI dat nog aanzienlijk hoger ligt dan dat van Bokito, tegen de diagnose ‘morbide obesitas’ aan, schat ik. De grens daarvoor ligt bij de 40. Ze is een beetje een internet-bekendheid geworden dankzij haar opvallende ‘optreden’ bij een voorstelling van internet-bekendheid @Nero. Ze heeft zelfs een eigen hashtag: #Trigglypuff. Een samentrekking van triglycerides – de officiële naam voor lichaamsvet – en puff: pastei-deeg. Niet heel aardig.

Calculator bezwijkt
Nu gaat mevrouw Trigglypuff niet alleen weinig ontspannen om met haar gevaarlijke overgewicht, ze is zelf ook nogal onaardig, om het maar aardig te zeggen. En ze blijkt dus actie te voeren tegen sizeism. Dat zou dus een woord zijn. Het soort overgewicht dat deze mevrouw heeft is, in tegenstelling tot dat van Bokito, zeer ongezond maar de naam ‘morbide obesitas’ is goed beschouwd toch wel een tikje overdreven. Met dit gewicht kan ze volgend jaar doodgaan, maar ze kan ook best nog een jaar of tien, twintig leven; heel misschien haalt ze zelfs haar pensioengerechtigde leeftijd nog.

Vorige week zag ik een televisieprogramma over een man die nog heel, heel veel dikker was dan deze vrouw.
Ik vroeg me af wat zíjn BMI zou zijn. Ik zocht even een BMI-calculator en tikte zijn gegevens in. De uitkomst was dat de man ondergewicht had! De man was namelijk geen 50 of 150 kg te zwaar, maar ruim 300. Deze calculator kon niet omgaan met een lichaamsgewicht van boven de 294 kg en hij woog 413… Niet de weegschaal maar de calculator zei krak. (De rekenmachine gaf voor hem een BMI van boven de 125).

Hij kwam natuurlijk op de TV in verband met de vraag of nog iets te doen was aan zijn absurde gewicht. Hij kreeg bezoek van een aardige diëtiste en een in morbide obesitas gespecialiseerde chirurg, die ook best aardig deed. Ja, wie zou nog onaardig doen tegen iemand die zo dicht tegen zijn dood aan zit? De diëtiste vroeg hem wat hij wilde bereiken. Hij hoopte dat hij weer uit zijn bed zou kunnen komen. Misschien daarna wel het huis verlaten en eromheen lopen. Daarmee was voor de diëtiste het gesprek nog niet empathisch genoeg. Ze vroeg of hij ook nog levensdoelen had die niet zo direct gerelateerd waren aan zijn overgewicht. Ja hij wist wel iets. Hij had een neefje van 1 jaar oud. Hij zou dat jongetje graag zien opgroeien …

Een soort ontroerend. Nou ja, ontroerend? Het was wel puur bedrog: ook dit levensdoel was immers heel direct verbonden aan zijn vraatzucht. Op indirecte wijze zei hij dat hij wilde overleven: misschien nog wel tien of twintig jaar.

Kleuterpraat
Toch wekte dat verhaaltje in eerste instantie ook bij mij enig medeleven op. Maar dat verdween weer snel. De diëtiste vertelde dat het afvallen in stappen zou gaan. De eerste stap zou dan zijn om zijn calorie-inname met een achtste terug te brengen. De man begon te sputteren. Hoe snel zou die eerste stap dan gezet worden? Dat zou de eerste week zijn. Daar wilde hij over denken. Zo’n stap zou misschien toch wel enkele maanden moeten duren, opperde hij. Bij zo’n grote stap terug zou hij daarna nog maar nauwelijks vier keer zoveel calorieën per dag naar binnen werken als nodig zijn voor een volwassen man die zijn bed niet uitkomt.

En toen kwam het: in plaats van hem te confronteren met de absurditeit van zijn kleuterpraat, ging de diëtiste hem geruststellen. Hij moest er wel echt achter kunnen staan… Hij moest zichzelf er goed bij voelen. Dat zei ze tegen een man die zich 24/7 niet goed voelde! Drie weken na de filmopnames overleed deze menselijke walvis in zijn slaap.

Je zou kunnen zeggen dat het toch al te laat was. Waarom zou de diëtiste nog enig tegengas geven? De chirurg produceerde ook nog wat ‘peptalk’: de vetmassa aan de voorzijde van zijn lichaam was niet verhard. Dat maakte de kans op een succesvolle operatie iets groter …

Vreten en schijten
Tussen die empathische en bedrieglijke zinnen door kon je in de documentaire ook de harde feiten te weten komen over ’s mans leven. Hij werkte dagelijks een hoeveelheid voedsel naar binnen die genoeg was voor een gezin met opgroeiende kinderen. 8000 kCal: van witte bonen in tomatensaus heb je dan meer dan 20 kg nodig, maar twee kilogram suiker of bacon is ook genoeg. Zijn lichaam zette dat om in lichaamsvet en fecaliën. En .. hij was niet meer in staat om zelf die stront op te ruimen.

Het werd niet duidelijk hoe lang hij al in die staat verkeerde. Maar of dat nu een, elf of 22 maanden het geval was: er moet een moment zijn geweest dat hij dus, als rechtstreeks gevolg van zijn totale gebrek aan discipline, een beroep heeft moeten doen op anderen om hem niet alleen te assisteren bij de aanvoer voor zijn spijsvertering, maar ook bij de afvoer. Lang daarvoor – misschien zijn hele leven lang? – werd hij dus door zijn omgeving bevestigd in zijn rol van slachtoffer.

Iemand die echt iets om de man gaf, had in reactie op zijn gesputter gezegd: dus je hebt het opgegeven, dit is de manier waarop je dood wilt gaan? Maar het motto was blijkbaar: liever moorddadig aardig dan oppervlakkig gezien onaardig.

Iets vergelijkbaars geldt voor de omgeving waarin #Trigglypuff verkeert: de voorheen wetenschappelijk georiënteerde wereld der Amerikaanse ‘universiteiten’.

Het bestuur van tenminste een deel van de Nederlandse universiteiten is vastbesloten het Amerikaanse voorbeeld te volgen.